Rente, de sluipmoordenaar van de staatsbegroting

De Bank of Canada –de centrale bank van Canada- werd in 1938 genationaliseerd en heeft een buitengewoon succesvolle rol gespeeld bij de financiering van infrastructuur in Canada, sociale programma’s, zoals het financieren van het sociale zekerheidsstelsel, educatie etc… De Bank of Canada heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan het Canada uit de depressie van de jaren ’30 halen, heeft de Canadese Defensieuitgaven gefinancierd in WOII, de aanleg van snelwegen door het hele land, openbaar transport, ondergrondse in de grote steden, de St. Lawrence Seaway, de gezondheidszorg en het Canadese pensioensysteem.

Paul Hellyer, oud minister van Defensie van Canada, licht de gebeurtenissen van 1974 toe. In dit jaar, zegt Hellyer, ging de Bank of Canada er in een ‘ overnight ‘ actie toe over om onder druk van het IMF geld te lenen van externe financiers en daarvoor rente te betalen. De rente kwam ten laste van de Canadese staatsbegroting en dus ten laste van de Canadezen. Voor 1974 werd de winst die de Bank of Canada maakte uitgekeerd aan de Canadese overheid, waardoor het door de staat geleende geld van de Bank of Canada vrijwel kosteloos was.

De staatsschuld van Canada bedroeg in 1974, voor de bankiersgreep, slechts 18 miljard Canadese dollar. Drie jaar nadat de Bank of Canada begon te lenen van externe financiers was de staatsschuld met liefst 300% gestegen tot 58 miljard Canadese dollar. De Canadese staatsschuld bedraagt momenteel 500 miljard, 95% hiervan is veroorzaakt door de rente, die de Canadese overheid sinds 1974 betaalt aan externe financiers.

Canada, Nederland schuldenvrij… is het mogelijk? De bewering dat als overheden de geldkraan kunnen opendraaien er een enorme inflatie optreedt, wordt gelogenstraft door Canada. De Bank of Canada verstrekte rentevrije leningen aan de lagere en centrale overheid voor 1974 en dat leidde tot een staatsschuld van niet meer dan 18 miljard Canadese dollar. In die tijd waren de huizenprijzen in Canada laag, onder de 20.000 Canadese dollar. Inflatie was niet meer dan een woord… Pas na 1974 maakte Canada kennis met wat inflatie is, doordat de Bank of Canada zoals gezegd ging lenen van private banken en daarvoor veel rente betaalde. De rente legde zo’n hoge druk op de staatsbegroting dat de normale uitgaven onder druk kwamen te staan en er tekorten (meer uitgaven dan inkomsten) gingen ontstaan.

Het recept om deze tekorten terug te dringen kennen we inmiddels ook in Nederland. Bezuinigen op de collectieve uitgaven om ruimte te maken voor rentebetalingen. Rente die in Canada opgeteld 95% uitmaakt van de totale staatsschuld. Een staatsschuld waarvan landen overal in de wereld, zoals Canada en Nederland, nooit meer afkomen. Paul Hellyer heeft gezegd: “Er zal geen vrede op aarde zijn en evenmin zal er gerechtigheid zijn zolang het geldsysteem niet grondig zal worden hervormd.”

De Nederlandse staatsschuld 67% lager Met twee eenvoudige berekeningen wordt aangetoond hoe slecht we af zijn met een overheid die geld leent van de banken in plaats van bij de eigen centrale bank, zoals dat in Canada voor 1974 het geval was.

De eerste berekening is gebaseerd op de staatsschuld in 1970, die slechts 34 miljard euro was. Daar telt wordt de in de periode 1970-2015 betaalde rente van 505 miljard euro aan de banken bijgeteld en wordt het overschot afgetrokken uit overheidsinkomsten min betalingen exclusief de rente over dezelfde periode. Dit overschot bedroeg 75 miljard euro. Per saldo blijft de huidige staatsschuld van niet minder dan 464 miljard euro over.

In schril contrast hiermee staat dat als de Nederlandse overheid in de periode 1970 tot 2015 bij De Nederlandse Bank zou hebben geleend tegen een rente, die zou zijn berekend op basis van de jaarlijkse gemiddelde loonstijging plus een opslag van 0,5%, dan zou de staatsschuld nu 67% (!) lager zijn, of 155 miljard euro.

Dit is een gigantisch verschil en het zou ons allen heel veel bezuinigingsellende hebben bespaard! Het is onzin dat de staat niet bij de eigen centrale bank zou kunnen lenen. Canada heeft aangetoond dat de verhalen over hyperinflatie klinkklare nonsens zijn voor wat betreft ontwikkelde democratieën zoals Canada en Nederland.

Alleen al om deze reden is het burgerinitiatief belangrijk, want Den Haag moet ervan worden doordrongen dat de staat zichzelf zwaar in de vingers heeft gesneden door te lenen op de markt (bij de banken) in plaats van bij de eigen centrale bank.

Het burgerinitiatief kan nog tot 5 april worden ondertekend: www.burgerinitiatiefonsgeld.nu