Regering subsidieert bij energiecrisis vooral vermogende Nederlanders

Vandaag is het wereldarmoededag. Een moment om stil te staan bij de armoede in de wereld, maar ook bij de armoede in ons eigen land. Alleen al in mijn eigen stad Utrecht leven 25.000 gezinnen van een minimuminkomen. Veel van die mensen gaan het deze winter mogelijk nog moeilijker krijgen. De stijgende energiekosten treffen hen het hardst, maar de regering subsidieert vooral de meer vermogende Nederlanders. Wat een gemiste kans!

Voor mensen die na het betalen van hun vaste lasten van een paar tientjes per week moeten rondkomen kan de stijgende energierekening een onoverkomelijke hindernis worden. Juist deze huishoudens wonen vaak, noodgedwongen, in slechter geïsoleerde woningen met verouderde verwarmingsinstallaties. Aan een advies om beter te isoleren heb je weinig als de woning niet van jou maar van een woningcorporatie of particuliere verhuurder is, en je bovendien geen financiële reserves hebt om in te zetten.

Het is weinig effectief om rijkere Nederlanders te subsidiëren zodat zij juist geen prikkel meer hebben om beter te isoleren. In plaats daarvan zouden we in mijn ogen twee dingen moeten doen. Ten eerste actief op zoek gaan naar de mensen die het het hardst nodig hebben; zij die al in energiearmoede leven. Onlangs heeft TNO dit gedetailleerd voor heel Nederland in kaart gebracht. Acute armoedeklappen moeten opgevangen worden. Mensen op een minimuminkomen hebben recht op noodsteun. Misschien kost dat iets meer aan administratie, maar dat geld is dan goed besteed. Ten tweede moeten we werk maken van het investeren in het isoleren van de minst energiezuinige woningen: de woningen waar de tocht door de kamers trekt en de schimmel op de wanden staat. Veel steden, zoals mijn eigen stad Utrecht, zijn bezig om de slechtste woningen te verbeteren, maar het gaat niet snel genoeg. Daar ligt nu een kans om dat een impuls te geven.

Het is een goede zaak dat de regering veel geld uittrekt om de energiecrisis het hoofd te bieden. Maar laten we dat geld vooral daar besteden waar het het hardst nodig is. En op een manier dat het ons ook structureel vooruit helpt in het omlaag brengen van ons energieverbruik. Vergeet daarbij niet dat de lokale overheden in dit alles ook hun verantwoordelijkheid moeten nemen en niet alleen maar naar Den Haag moeten kijken. Een verhoging van het sociaal minimum is hard nodig. Maar zolang dat landelijk niet geregeld is, hebben ook gemeentes de plicht om in actie te komen.