Er is minder reden dan we denken om Amerika de maat te nemen.
De laatste weken is de aandacht van de media steeds exclusiever gericht op de verkiezingen in de Verenigde Staten. Logisch: het is voor Europa van groot belang wie aan de overkant van de Atlantische Oceaan aan het roer staat. De meeste media hebben tegenwoordig veel beperktere redactionele budgetten dan vroeger. Daarom drijft hun berichtgeving steeds nadrukkelijker op de inbreng van duiders, analisten, Amerika-experts en andere deskundologen. Zij praten aan talkshowtafels en voor microfoons van de radio heel wat af. Meestal is er een subtekst: wij mogen blij zijn dat het bij ons in politiek en maatschappij niet zo gaat als in de Verenigde Staten. Dat is allemaal niet van vandaag of gisteren: je zult de mensen de kost moeten geven die over wat dan ook beweren dat wij hier geen "Amerikaanse toestanden" willen. En ver voor de oorlog verwerkte de fameuze cultuurhistoricus Joan Huizinga na een bezoek aan de Verenigde Staten zijn angst en walging in het boek Mensch en Menigte.
Zo was zaterdagochtend in Nieuwsweekend te horen dat in de Verenigde Staten bevolkingsgroepen van verschillende afkomst naast elkaar leefden en bang voor elkaar waren. Wat waren wij dan in Nederland gelukkig!
Dat staat nog maar te bezien. Natuurlijk, in de media zijn steeds vaker presentatrices en medewerkers te zien die niet uit de blanke meerderheid afkomstig zijn. In de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk is dit proces trouwens veel verder voortgeschreden. Dat wordt meteen zichtbaar als je met behulp van het internet nieuws- en actualiteitenprogramma's uit die landen bekijkt. Daar kan ons land heel wat van leren.
Ook is het maar zeer de vraag of het aan de basis van de samenleving met het onderling contact tussen bevolkingsgroepen van uiteenlopende afkomst allemaal zo koek en ei is. Zeker in de Randstad hebben buren nog maar weinig met elkaar te maken. De "anderen" zie je in de winkelstraten maar voor het overige houdt iedereen zich op in eigen circuits. Wat dat betreft is de verzuiling opnieuw een kenmerk geworden van de Nederlandse samenleving maar dan op een andere manier. Als er vanuit blank Nederland geklaagd wordt over deze apartheid in de praktijk, dan geven de vingerwijzers in die kring niet zichzelf maar de "anderen" de schuld. "Hun integreren niet. Hun willen zich niet aanpassen." Je kunt dit zien op grote straatfeesten die vaak genoeg een qua kleur en soms ook gender een eenzijdig publiek trekken.
Zijn er op de Nederlandse TV wel eens Turkse TV-series of Nigeriaanse TV-series te zien? Of Mexicaanse? Of Braziliaanse? Of Koreaanse? Daarvoor moet je uitwijken naar het aanbod van het Amerikaanse bedrijf Netflix. Naar dat Amerikaanse bedrijf dus.
De Nederlandse samenleving is veel minder gewelddadig dan de Amerikaanse maar de verschillende bevolkingsgroepen leven niet met maar naast elkaar. Nu ik erover nadenk: vroeger gingen we naar de katholieke slager, nu naar de Plus en niet naar de Sahan. Ook in de winkelstraten neemt de segregatie toe. Blank Nederland, bekeert U voor het te laat is en lees van Marianne Meijerink "Dat koop je bij de Turk".
Alle gekheid op een stokje: de herdenking van Theo van Gogh op het Leidseplein in Amsterdam is verplaatst naar de Balie, niet omdat de aanvalstroepen zich al verzamelden maar omdat de organisatie zelf de schijterij kreeg. Nu zullen de moslims wel de schuld krijgen. De openbare herdenking in het Oosterpark een eind verderop ging gewoon door en verliep zonder enige wanklank.
Wellicht hebben de verhoudingen tussen bevolkingsgroepen van uiteenlopende afkomst méér gemeen met die in de Verenigde Staten dan we zelf geloven. En wat de uitgekreten "Amerikaanse toestanden" betreft: het kabinet Schoof is geregisseerd door de blond geverfde nestor van de Tweede Kamer hard bezig die op breed terrein te realiseren.
We moeten niet zo verwaten en zelfvoldaan zijn.
Tip: kijk voor Uw persoonlijke diversificatie op Netflix naar de vierdelige miniserie Os Quatro da Candelária.
Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin zeker nu de laatste putten niet dicht blijken. Tevens noem ik de PVV een extreemrechtse partij.
Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: zakentycoons als politieke influencers.