Rabobank is lachende derde in stikstofcrisis
Voor de Rabobank is de stikstofcrisis met de huidige overheidsplannen altijd een win-win situatie.
In de discussie over het stikstofbeleid wordt weinig aandacht geschonken aan de riante positie van de Rabobank als de belangrijkste financier van bedrijven in de agrarische sector. Als geldverstrekker met hypothecaire zekerheden op alle bezittingen van een gefinancierd boerenbedrijf kan de bank vanuit een fluwelen zetel rustig toekijken wat de afloop zal zijn van het complexe stikstofdossier. Zorgen over het noodgedwongen zelf moeten aflossen door boeren van hun individuele schulden hoeft de Rabobank zich met de huidige plannen van de overheid niet te maken. Linksom of rechtsom zal zij haar schulden betaald en afgelost zien worden.
De Nederlandse belastingbetaler staat immers garant voor een megabedrag aan uitkoopgelden dat Rutte IV voor de uitkoop van boeren heeft gereserveerd. Mocht dat bedrag voor een individuele boerenondernemer toch te weinig zijn om alle op het bedrijf drukkende schulden af te lossen, dan weet de Rabobank zich via haar hypothecaire zekerheid van de grond verzekerd dat zij financieel nooit iets tekort zal komen.
Voor de Rabobank is de stikstofcrisis met de huidige overheidsplannen altijd een win-win situatie. Financieel zal zij altijd aan haar trekken komen. Met eventueel de mogelijkheid, als de uitkomst van de stikstofcrisis daadwerkelijk een forse reductie van het aantal boerenbedrijven tot gevolg heeft, om haar business- en verdienmodel als bank meer te richten op sectoren waarvan het rendement maatschappelijk minder ter discussie staat en meer in lijn is met duurzaamheid en door de bank beoogde rendementseisen.
De door boeren gewenste innovatie om de stikstof crisis op te lossen zal veel geld kosten. Daarvoor zullen aanvullende leningen aangetrokken moeten worden. Als de Rabobank als financier dat zal moeten verstrekken dan zullen er hogere bancaire eisen gesteld worden aan het verstrekken van zo’n lening. Ongewis is immers of die innovatieplannen uiteindelijk het rendement van het bedrijf zullen verbeteren om die gestegen kosten terug te kunnen verdienen. Garantiestellingen vanuit de overheid voor deze innovatietransitie zullen gevraagd kunnen worden maar onduidelijk is of de overheid dat zal willen doen.
Voornoemde ontwikkelingen moeten voor veel agrarische ondernemers dan ook een wake up call zijn.
Alle agrariërs met een zwakke bedrijfsbalans zullen derhalve goed moeten nadenken of de continuïteit van hun onderneming met alle overheidsplannen over duurzaamheid en klimaatveranderingen op vele terreinen in de toekomst nog wel geborgd is. Zeker als wordt nagedacht over de in de toekomst te verwachten strengere eisen aan leningen en kredieten in deze sector om verzekerd te blijven van voldoende bedrijfsfinanciering.
De hamvraag voor iedere individuele agrarische ondernemer die beantwoord zal moeten worden is, los van het stikstofprobleem, of de onderneming überhaupt in de toekomst nog bedrijfseconomisch en financieel kan overleven met de gevolgen van de huidige kennis over klimaatverandering, energietransitie en duurzaamheid.
Ook de banken gaan vanzelfsprekend hun kredietdoelstellingen en voorwaarden aan agrarische ondernemingen aanpassen aan voornoemde veranderingen in de samenleving. Met alle kostenverhogende gevolgen ervan voor de boeren. Het is maar de vraag of die extra kosten ooit kunnen worden terugverdiend. Het kan derhalve geen kwaad om als agrarisch ondernemer in deze tijd de bedrijfsbalans met een financieel deskundige kritisch tegen het licht te houden om antwoord te krijgen op de hiervoor genoemde allesbepalende (bedrijfseconomische) vraag.