De telefoon van een asielzoeker mag bij het binnengaan van Nederland niet zonder toestemming van de vreemdeling doorzocht worden, zo oordeelt de Raad van State (RvS) nadat eerder de rechtbank van Haarlem ook al tot die conclusie was gekomen. Minister Faber (Vreemdelingenhaat), volkomen vrij van ook maar enige kennis van zaken, beweerde zoals wel vaker ten onrechte dat dit wel mocht. Volgens de hoogste bestuursrechter bestaat hiervoor geen enkele wettelijke grondslag.
De zaak draait om een Iraanse vrouw en haar twee zoons die in april 2024 op Schiphol aankwamen en asiel aanvroegen. Daar doorzocht de Koninklijke Marechaussee hun mobiele telefoons. Als iemand asiel aanvraagt, mag een grensbewaker het lichaam of kleding onderzoeken en bagage doorzoeken, maar een mobiele telefoon hoort daar niet bij, aldus de RvS.
In afwachting van beslissingen over hun asielaanvragen werden de drie op de luchthaven in grensdetentie geplaatst. Die detentie moet voorkomen dat asielzoekers op Nederlands grondgebied komen en was volgens de RvS wel geoorloofd. De Haarlemse rechtbank oordeelde eerder dat de informatie uit de telefoons ook werd gebruikt om de vreemdelingen de vrijheid te ontnemen, maar daar gaat de hoogste rechter niet in mee. De RvS stelt dat het doorzoeken van de telefoons bedoeld was om documenten te vinden voor de beoordeling van de asielaanvragen en "niet afhankelijk van de grensdetentie" was. De asielzoekers kunnen het doorzoeken van de telefoons en de informatie die daarmee is verkregen via de rechter aanvechten bij de beslissing op hun asielaanvraag.
De bestuursrechter laat de minister weten dat als zij meent dat het mogelijk moet zijn om telefoons zonder toestemming van asielzoekers te doorzoeken, ze daarvoor een poging moet wagen de wet te verruimen.
Bron: ANP