Verdachten Europese corruptiezaak zijn sociaaldemocraten, Qatar ontkent betrokkenheid

Qatar heeft zondag officieel ontkend betrokken te zijn bij het omkopingsschandaal dat de Europese Unie op haar grondvesten doet trillen. "De Staat van Qatar verwerpt categorisch pogingen om het te associëren met de beschuldigingen van wangedrag," staat in een verklaring van de EU-missie van de Golfstaat waar nu het WK voetbal wordt gehouden. De verklaring noemt berichten dat het land betrokken zou zijn bij de corruptiezaak "zonder enige grond en ernstig verkeerd geïnformeerd". 

Dit weekeinde werden vier verdachten gearresteerd door de Belgische opsporingsautoriteiten. Onder hen de Griekse sociaaldemocraat Eva Kaili, vicevoorzitter van het Europees parlement. Ze kan geen aanspraak maken op immuniteit omdat er sprake is van op heterdaad betrapt worden met "zakken vol" vol contant geld. De verdachten zouden grote sommen geld hebben ontvangen om beslissingen van het Europees parlement te beïnvloeden. Er is in totaal 630.000 euro aan cash in beslag genomen. Volgens berichten zijn ook andere Italiaanse sociaaldemocraten bij de affaire betrokken, waaronder een vakbondstopman, wat gezien de erbarmelijke arbeidsomstandigheden in Qatar nog eens extra schandalig is.

De Belgische justitie heeft nog niet bekendgemaakt wie als opdrachtgever de hoofdverdachte is in de corruptiezaak, noch wie de verdachten zijn. De vier arrestanten worden verdacht van witwaspraktijken, corruptie en deelname aan een criminele organisatie. Twee anderen zijn inmiddels vrijgelaten, onder hen de vader van Kaili die de koffer met geld bij zich droeg toen hij een hotel verliet. Zaterdag is nog huiszoeking gedaan bij een EP-lid. Het gaat om de Belgische sociaaldemocraat Marc Tarabella, vicevoorzitter van de EU-delegatie voor betrekkingen met het Arabisch schiereiland. Onlangs prees hij nog de inspanningen van Qatar op het gebied van mensenrechten.

Tarabella ontkent iedere betrokkenheid bij corruptie. "Het gerecht doet zijn informatie- en onderzoekswerk, wat ik normaal vind. Ik heb niets te verbergen en zal op alle vragen antwoorden om alle klaarheid te brengen in deze zaak," aldus de politicus van wie computers en mobiele telefoon in beslag zijn genomen. De Franstalige PS heeft aangekondigd dat hij voor de ethische commissie van de partij moet verschijnen. Die ligt in België ook onder vuur vanwege omstreden declaratiegedrag in het Waals parlement.

Volgens Michiel van Hulten van de internationale corruptiebestrijdingsorganisatie Transparency International heeft zich binnen het EP een cultuur van straffeloosheid ontwikkeld met te losse financiële regelgeving en controles plus een totaal gebrek aan onafhankelijk toezicht. Hij pleit voor een drastische hervorming. 

De VRT biedt wat meer zicht op waar het onderzoek zich mogelijk op richt, naast een imagocampagne rond het WK voetbal.

"Er is nog een ander dossier dat een rol kan spelen", weet VRT NWS-journalist Rob Heirbaut. "Qatar maakt kans op visumliberalisering. Dat betekent dat inwoners van Qatar die over een geldig paspoort beschikken, zonder visum naar de Europese Unie zouden kunnen reizen. Dat dossier ligt ter behandeling in het Europees Parlement en Kaili heeft daar een positief standpunt over ingenomen."

"Dit is een zeer ernstige aanval op de reputatie" van het Europees Parlement, "een beschamende en onaanvaardbare zaak", zo reageerde Europees Commissaris voor Economie Paolo Gentiloni op de Italiaanse zender Rai. Volgens Italiaanse media zijn ook voormalig Italiaans Europarlementslid Pier-Antonio Panzeri en de secretaris-generaal van het Internationaal Vakverbond (IVV), de Italiaan Luca Visentini, betrokken.

"Als het bevestigd wordt dat er iemand geld heeft ontvangen om de mening van het Europees Parlement te beïnvloeden, denk ik dat het echt een van de meest dramatische corruptiezaken van de laatste jaren zal zijn", zo zei de Italiaanse EU-Commissaris nog.

Update 15:05

Inmiddels wordt meer duidelijk over wat er aan de hand is met Eva Kaili die bij haar arrestatie een tas vol geld bij zich droeg. Ook in haar appartement werden grote sommen cash aangetroffen. Ze lobbyde overduidelijk ten gunste van Qatar, samen met haar partner Francesco Giorgi die parlementair assistent was. Maar haar corrupte gedrag ging veel verder dan lobbyen.

Het AD schrijft:

De Griekse dook ook plots op bij de stemming in de parlementscommissie over de opheffing van de visumplicht, waarvoor overigens ook de instemming van de EU-landen nodig is, terwijl zij geen deel uitmaakt van die commissie. Europarlementariërs laten zich wel vaker vervangen door een fractiegenoot, maar Kaili gedroeg zich merkwaardig, zegt een van de vier andere sociaaldemocratische vicevoorzitters van het parlement. ,,Ze ging helemaal achterin zitten, waar normaliter alleen medewerkers plaatsnemen”, vertelt Katarina Barley aan de Duitse omroep ZDF. ,,Je kunt ook zeggen: ze verstopte zich.” Ook de Belgische sociaaldemocraat Marc Tarabella, tevens verdachte in het corruptieschandaal, stemde mee. De stemming viel in het voordeel van Qatar uit. Het voltallige parlement moet die uitspraak nog wel bevestigen, dat gaat nu waarschijnlijk niet door.

In november verdedigde ze Qatar nog in het parlement en noemde het land "een voorbeeld voor de Arabische wereld op het gebied van arbeidsomstandigheden."

Bij de sociaaldemocraten komt het schandaal hard aan. De Griekse PASOK heeft haar onmiddellijk uit de partij gezet, de sociaaldemocratische fractie in het Europees parlement heeft haar direct geschorst. Ook zijn al haar bankrekeningen en tegoeden geblokkeerd.

Josep Borell, de commissaris die verantwoordelijk is voor het buitenlandbeleid van de Europese Unie, noemt de kwestie "heel, heel ernstig". Hij wil niet over de eventuele gevolgen voor Qatar spreken zolang het bewijs voor corruptie nog niet boven water is.

cc-foto: euranet_plus