Qatar, DWDD, het is topsport, begrijp dat toch

Het was de week van de topsport. Dat is een term die alles wat smerig is laat blinken. Het WK in Qatar bijvoorbeeld. Iedereen weet nu wel dat het een grote corrupte bende is, zelfs de bobo’s geven het toe, maar ja, topsport.

Topsport is zaligmakend, al weet niemand waarom. Topsportevenementen in nare landen als Qatar worden goedgepraat met de bewering dat het neerstrijken van tienduizenden sportliefhebbers de vrijheid bevordert. Trickle-down, weet je wel. Freedom House slaat dat sprookje aan diggelen. De praktijk is juist andersom. In landen waar de Olympische Spelen of het WK zijn geweest verslechteren de mensenrechten juist. Net zo min als rijkdom kent ook vrijheid geen trickle-downeffect. 

Geen zinnig mens zou nog wat met het WK in Qatar te maken moeten willen hebben. Je zult er straks maar kampioen worden. Ik heb geen verstand van voetbal maar ik zie wel een gitzwart scenario voor me: Oranje in de finale weer tegen Duitsland. Het blijft 0-0 totdat kort voor het fluitsignaal de Duitsers een bal in eigen doel schieten. Gewoon om te pesten: Nederland het WK in Qatar laten winnen. Een eer die meteen een zwarte bladzijde is. Kan zomaar gebeuren, want topsport.

Topsport wordt ook gebruikt als excuus om mensen de vernieling in te helpen voor de eigen glorie. Hugo Borst, toch een man met een groot hart, zei zaterdag naar aanleiding van de schokkende onthullingen over de arbeidsomstandigheden bij DWDD: "Het was topsport wat daar gebeurde en kennelijk leidde dat tot dit gedrag." Teveel anderen lieten zich in soortgelijke bewoordingen uit.

Topsport en arbeidsomstandigheden gaan dus niet goed samen en dat geldt niet alleen voor Qatar. In de normale wereld zeg je dan we stoppen er mee. Maar ja, topsport.

Ik heb zelf niks met topsport en niet alleen omdat ik een geboren verliezer ben. Ik vind het een ongezond fenomeen, al van de tijd dat ik als tiener wielrende en ouders met bankbiljetten bij de finish stonden te wapperen. Dat was nog mild. “Daar zitten ze in een busje gewoon te spuiten”, zei een begeleider geschokt bij een grote wedstrijd. Doping. We waren 14.

Gedrag dat niks met sport te maken heeft, en ook nooit anderszins sportief is, wordt gekwalificeerd als topsport vanuit het idee dat alles competitie is. Iedereen moet elkaar beconcurreren. Kapitalisme ten top. En zie de winnaars, dat worden merken. Nog zo’n bizar idee. Dat je als persoon een merk bent of moet willen zijn. Shell, Coca Cola, vul hier de naam van een BN’er in. Daarom kon het ook allemaal gebeuren. Niet DWDD was het merk maar de presentator.

Topsport is ook een excuus voor exorbitante beloningen. Want ja, een topsporter verdient nu eenmaal goud. Wat wil je daar nog tegen inbrengen, als verliezer? 

Veranderen vereist een lange adem, een topconditie zeg maar. Deze week las ik dat er in topsportkringen geprotesteerd wordt tegen modernisering van de vijfkamp. Bij deze Olympische Sport is sprake van dierenmishandeling. Daarom wordt het onderdeel paardrijden na de komende Spelen in Parijs eindelijk vervangen, door een hindernisbaan die de topsporters zelf moeten afleggen. Een verstandig besluit waar niemand bezwaar tegen heeft, zou je denken. Wel zo sportief ook. Maar ho, kom niet aan topsport.

De Volkskrant schreef:

“Toch zijn er ook nog steeds tegenstanders van de modernisering. Zij wijzen onder meer op de geschiedenis. De moderne vijfkamp werd ooit bedacht door grondlegger van de Olympische Spelen Pierre de Coubertin en moest de ideale soldaat weerspiegelen. De Coubertin liet zich inspireren door de legende van de Griekse soldaat die een boodschap door vijandelijke linies moest overbrengen met een geleend paard, wat de oorspronkelijke opzet met toegewezen dieren verklaart.”

Verdomd. Topsport is gebaseerd op oorlog en de mentaliteit die daarmee samenhangt: alles om te overwinnen. Verliezers tellen niet mee. Vind je het gek dat er slachtoffers vallen? 

Make love, not topsport.

cc-foto: Jernej Furman