PVV-minister Klever wil asielzoekers deporteren naar mensenrechtenschendend Oeganda

Het extreemrechtse kabinet gaat onderzoeken of Nederland afgewezen asielzoekers kan deporteren naar Oeganda. Dat laat PVV-minister minister Reinette Klever (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp) weten na een bezoek aan het Oost-Afrikaanse land. Het vorige kabinet besloot nog tot staking van enige samenwerking met Oeganda vanwege de deplorabele staat van de mensenrechten.

"We hebben een breed gesprek gevoerd over migratie. Of het allemaal juridisch mogelijk en wenselijk is, dat moet nog verder uitgezocht worden", zei Klever. Daar zei ze ook bij dat de uitvoering van het plan in handen is van PVV-minister van vluchtelingenhaat Marjolein Faber, dus dat maakt de kans dat het ook echt uitgevoerd wordt al direct een stuk kleiner.

Volgens het plan worden asielzoekers uit landen rond Oeganda, zoals (Zuid-)Soedan en Democratische Republiek Congo, dan uit Nederland overgebracht naar Oeganda. De Oegandese minister van Buitenlandse Zaken liet na overleg met Klever weten open te staan voor gesprekken, zei hij tegen de NOS. In het geval van een groen licht zal Nederland de regering in Oeganda financieel compenseren voor de opvang van asielzoekers. In het land worden al zo'n 1,7 miljoen vluchtelingen opgevangen. Mensenrechtenorganisaties trekken al langer aan de bel vanwege de slechte staat waarin de opvangcentra verkeren.

In de EU presenteerden Nederland en Oostenrijk onlangs een voorstel om de terugkeer van afgewezen asielzoekers te versnellen. Zij zouden in 'terugkeerhubs' in hun land van herkomst of in andere landen worden opgevangen nadat hun asielverzoek in de EU is afgewezen. Ook voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie zei deze week voorstander te zijn van dergelijke 'terugkeerhubs'.

De Oegandese president Yoweri Museveni is al 38 jaar aan de macht. Hij werd drie jaar geleden "gekozen" voor een zesde ambtstermijn. De aanloop naar die verkiezingen verliep bijzonder gewelddadig waarbij demonstraties tegen het regime met harde hand werden neergeslagen. De vrijheid van meningsuiting in Oeganda is zeer beperkt, demonstraties worden vrijwel altijd met geweld bestreden. Vorig jaar voerde Museveni omstreden antihomowetgeving in waarbij LHBT'ers levenslang in de cel kunnen belanden vanwege hun geaardheid.

Als gevolg van die homohaatwet staakte de voorganger van Klever, Liesje Schreinemacher (VVD), alle samenwerking met Oeganda. Nederland pleitte toen ook in de EU voor het stoppen van ontwikkelingshulp aan Oeganda.

PVV-leider Geert Wilders is zoals te verwachten enthousiast over het deportatieplan. Verbazingwekkender, hoogstwaarschijnlijk in elk geval voor de steeds gedesillusioneerder achterban, is ook coalitiepartner NSC voorstander. Kamerlid Diederik Boomsma laat weten "in principe positief" tegenover het plan te staan.

GroenLinks-PvdA-Kamerlid Jesse Klaver spreekt ondertussen van "de zoveelste afleidingsmanoeuvre". "Om de aandacht af te leiden van het feit dat het kabinet helemaal niets voor elkaar krijgt. Ze bouwen geen huizen, het lukt ze niet om ziekenhuizen open te houden," zegt Klaver. "PVV-ministers maken geen beleid, ze maken alleen maar ophef. En dit is gewoon de volgende ophef".