Prestigieuze prijs afgepakt van Charlie Hebdo-journalist na kritiek op Israëlisch oorlogsgeweld

'Je suis Charlie' riep heel Frankrijk na de massamoord door islamistische terroristen op de redactie van het satirisch tijdschrift Charlie Hebdo. De vrijheid van meningsuiting moet verdedigd worden, riep een groot deel van de Westerse wereld na. Kwetsen, beledigen van bevolkingsgroepen, het moet allemaal kunnen. Maar dat blijkt in de praktijk toch af te hangen van welke bevolkingsgroepen er beledigd worden.

De organisatie van de prestigieuze Simone Veil-prijs heeft de toekenning aan Zineb El Rhazoui, een journaliste die werkzaam was voor Charlie Hebdo toen de redactie werd uitgemoord en nadien ook voor het blad bleef werken, ingetrokken. El Rhazzoui, die ook internationaal bekend is als scherp criticus van de islam en onder meer te gast was in het Amsterdamse debatcentrum De Balie, raakt de prijs kwijt omdat ze op X een bericht retweette waarin het Israëlisch oorlogsgeweld tegen de bevolking van Gaza vergeleken wordt met het nazi-vernietigingskamp Auschwitz waar joden op industriële wijze werden vermoord.

Valérie Pécresse, president van de regio Île-de-France die de prijs toekent,  meldt dat het besluit tot intrekking is genomen “in overleg” met de twee zonen van Veil, de voormalige minister die Auschwitz overleefde. Volgens de organisatie is de retweet in strijd met de “vredesboodschap die Simone Veil haar hele leven heeft uitgedragen”, meldt France Info. De joodse feministe Simone Veil (1927-2017), die onder meer voorzitter van het Europees parlement was en als minister van Volksgezondheid abortus legaliseerde, zette zich na de Tweede Wereldoorlog in voor verzoening tussen aartsvijanden Frankrijk en Duitsland.

El Rhazoui kreeg de prijs en bijbehorende titel 'Francilienne van het Jaar'  in 2019 toegekend vanwege haar strijd tegen het islamisme, de politieke stroming die de religie als staatsmacht wil vestigen. Op X weerspreekt ze de beschuldigingen: “Ik eer de nalatenschap van Simone Veil meer dan ooit”, tweette ze in reactie op een kleinzoon van de ex-gedeporteerde die haar aangaf bij de organisatie. “De Simone Veil-prijs betekent (...) het verdedigen van mensen tegen de massamisdaad gepleegd door welk fanatiek regime dan ook”, stelt ze. "Als de Simone Veil-prijs betekent dat je alleen verontwaardigd mag zijn over de doden van 7 oktober en niet over die van 8, 9, 10, 11 oktober… tot aan vandaag, dan hoef ik die niet meer."

Ook in Duitsland slaat de censuur hard toe tegen critici van het Israëlisch oorlogsgeweld, vooral in de kunstwereld. Prijzen worden ingetrokken en optredens en tentoonstellingen afgelast. 

NRC schreef vorige week over de pro-Israëlische cancelcultuur die de kritische kunstwereld hard treft. Een voorbeeld:

De Zuid-Afrikaanse kunstenaar Candice Breitz zou in 2024 werk tentoonstellen in het Saarlandmuseum in Saarbrücken, nabij de Franse grens. Vorige week meldde de stichting waaronder het museum valt op een website dat de tentoonstelling van Breitz niet doorgaat, vanwege „controversiële uitingen” over de oorlog in Isräel en Gaza. Het museum wil niemand een podium geven die zich „niet duidelijk tegen de terreur van Hamas positioneert”. Breitz sprak zich wel degelijk uit tegen de terreur op 7 oktober. De joodse Breitz is echter ook kritisch op de felle pro-Israëlische koers van de Duitse regering, die andere stemmen, Palestijnse stemmen bijvoorbeeld, bij voorbaat verdacht maakt. „Mijn vergrijp, geloof ik, is mijn keus om zowel de gruwelijke terreurorganisatie Hamas (en de onuitspreekbare gruweldaden op 7 oktober) te veroordelen, als ook de inhumane en buitenproportionele respons daarop van de rechtse regering in Israël”, aldus Breitz in een reactie.

Video van enkele weken terug waarin El Rhazzoui commentaar geeft op de oorlog: