Populaire 'attenzione pickpockets' clips blijken onderdeel extreemrechtse haatzaaierij

Op sociale media komen de laatste weken veelvuldig clipjes voorbij waarop een vrouw in Italië zogezegd zakkenrollers ontmaskert. Ze filmt mensen op straat en schreeuwt vervolgens met luide stem 'attenzione borseggiatrici, attenzione pickpockets'. De mensen die ze in beeld achtervolgt, maken zich vaak ongemakkelijk uit de voeten. De clipjes zijn zowel amusant als waarschuwend, een ook op sociale media aantrekkelijke combinatie. De herkenbare waarschuwing wordt inmiddels ook als sample gebruikt, bijvoorbeeld onder grappig filmpjes van dieren die er met voedsel vandoor gaan.

De Telegraaf meldde begin deze week:

Monica werd snel populair op TikTok en - zoals dat gaat - wat later ook op Instagram Reels. Al kent amper iemand haar naam noch gezicht. Haar video’s worden massaal geliket en gedeeld. Er doen honderden parodieën en memes de ronde. De hype bereikte vorig weekend zelfs Tomorrowland. De Braziliaanse dj Alok sampelde de bekende uitroep van Poli en gebruikte die in een mix die hij draaide tijdens zijn set.

De vrouw zou deel uitmaken van een burgerwacht die al langer op zakkenrollers jaagt. Het attenderen op het gevaar van zakkenrollers wordt door velen toegejuicht maar zijn de mensen die in beeld gebracht worden wel altijd zakkenrollers? De vrouw in kwestie blijkt geen bewijs nodig te hebben voor het uiten van de beschuldiging. Ze voelt het gewoon met een soort zesde zintuig, zegt ze.

De politie heeft er al eerder op gewezen dat wat de vrouw doet is in strijd is met de wet. Het is niet toegestaan om mensen zonder bewijs van diefstal te beschuldigen en hun privacy te schenden.

In werkelijkheid gaat dat "zesde zintuig" om ordinair racisme. De 57-jarige Monica Poli blijkt geen gewone burger maar gemeenteraadslid in Venetië voor de extreemrechtse Lega. In haar video's figureren ook alleen maar Roma, de meeste gediscrimineerde bevolkingsgroep in Europa. 

De Morgen schrijft:

Daardoor ontstaat de vrees dat Poli’s acties eerder gericht zijn op het bestendigen van discriminatie waarmee haar partij stemmen wint, dan op misdaadbestrijding. Percy Henderson, een medewerker van Traveller Pride, noemde Poli’s waarschuwingen op sociale media “het luidste hondenfluitje”.

Tegenover The Guardian legt Henderson uit dat de video's onderdeel zijn van een campagne om Roma uit de publieke ruimte te verdrijven, alleen omdat ze Roma zijn. Volgens hem pikt de vrouw ook willekeurige slachtoffers uit die gewoon staan te wachten in de rij voor een veerboot of buiten een café. Tegenover een Italiaanse krant verklaarde de vrouw dat haar slachtoffers "allemaal deel uitmaken van Oost-Europese bendes", een binnen extreemrechtse kringen zeer populaire opvatting over Roma, die alle individuen tot criminelen maakt. Natuurlijk zijn er in Venetië veel zakkenrollers maar die tref je op heel veel toeristische trekpleisters over de hele wereld. Ze zijn in de praktijk van allerlei komaf maar in de clips van Monica zijn het altijd Roma.

Roma zijn een favoriet doelwit van Lega om de voor hun politiek benodigde haat te zaaien. De regeringspartij wil woonwagenkampen letterlijk platwalsen en Roma deporteren. Na de opkomst van Lega als regeringspartij is het aantal haatmisdrijven tegen Roma toegenomen. Overigens wonen er relatief weinig Roma in Italië, naar schatting zo'n 150.000. In heel de Europese Unie zijn er zo'n 6 miljoen leden van de Roma gemeenschap.

Mensen die onwetend van dit alles de video's liken en reposten op sociale media hebben er geen benul van dat ze meewerken aan een onvervalste haatcampagne.