Politici, slaap eens met een knuffel

De verkiezingen staan alweer voor de deur: wat ongemakkelijk, met een geleend partijsjaaltje om en een stapeltje generieke flyers. Je kunt er moeilijk omheen: je kunt nog niet eens je pintje ijs halen bij de lokale supermarkt zonder te moeten waden door bergen papierafval van Partij Lokaal Belang of Burgers Voorop, of wat dan ook. En ook op sociale media worden we constant bestookt door de ene, dan weer de andere partij die wel héél graag wil dat je gaat stemmen op 21 maart. (Wel doen, hé? Is belangrijk, en zo.)

Zakkenvullers Als je op sociale media rondneust, zoals de meesten van ons zo af en toe geneigd zijn te doen, zie je vaak in de reacties op posts van partijen één reactie steeds terugkomen. Steeds van iemand anders, steeds in andere woorden, maar meestal in de lijn van: “Zakkenvullers, wegkijkers, 4 jaar lang graaien en met de verkiezingen ineens wakker geworden, de polertiek doet niks!” En vaak vergezeld van de leukste, meest smaakvolle bijnamen voor landelijke politici: “Ratte, ASScher, Bidet.” Campagnetijd: het is een feest.

Het verwijt dat politici niks doen, alleen maar aan zichzelf denken en proberen zieltjes te winnen, is al eeuwenoud en lijkt een soort onlosmakelijk onderdeel van het beroep politicus. Toch wil ik er even aandacht aan besteden. Want we hechten waarde aan eerlijkheid en duidelijkheid – dus niet wegkijken, niet alleen maar bezig zijn met stemmen winnen. Het bekendste voorbeeld van zo iemand is Geert Wilders “Want die zegt wat de mensen denken” volgens duizenden tweets en Facebook-reacties. Dit terwijl de partij van grote vriend Geert de meest smaakvolle advertentie van de eeuw heeft laten uitzenden op de publieke omroep, waarin de islam wordt uitgemaakt voor terroristisch, discriminerend, homofoob en dodelijk. Is dat ‘het echte verhaal’ wat dagelijks boven de piepers wordt besproken?

Eerlijkheid Dus wat bedoelen we eigenlijk precies met ‘eerlijkheid’? We hebben allemaal een beeld van een goede politicus; iemand die duidelijke taal spreekt, niet wegloopt voor confrontatie, goed kan oreren en debatteren, charismatisch is en een ‘natuurlijke leider’. Eigenschappen die we vooral toeschrijven aan mannen. Maar daarin laten we wel zóveel karaktereigenschappen links liggen, die mensen écht goed maken: empathie, gevoeligheid, liefde, zorgzaamheid, om er maar een paar te noemen. Waarom kan Geert eigenlijk onbestraft de gekste dingen roepen over mensen, maar werd Jesse Klaver verweten dat hij ‘onmannelijk’ zou zijn toen hij het had over papadagen? En wanneer hebben wij nou voor het laatst échte politici gezien, zonder het gespindoctor en het ge-PR?

Volgens mij zijn mensen het juist zat dat we niet de échte mensen spreken, maar hun maskers. We zien politici elkaar in de haren vliegen, en dan voelt het als verraad als we hen later vriendelijk zien doen tegen elkaar, zonder te bedenken dat het onhoudbaar is om permanent oorlog te voeren tegen ál je collega’s. We zien niet dat jarenlang beleid maken lastig werk is, en dat je niet altijd kunt regelen wat je ontzettend graag had willen regelen, en dat wekenlang campagnevoeren ontzettend zwaar is. Als gevolg stemmen we niet op idealen, maar op zorgvuldig gecultiveerde poppetjes.

Idealen En dat is nou zo jammer. Want ik pleit voor een échtere, gevoeligere politiek. Een politiek waarin we praten over de dingen die we belangrijk vinden: niet hoeveel procenten erbij of eraf, maar hoe we mensen we kunnen voorzien van een goed leven. Een politiek waar politici praten over hun idealen, en daar open, eerlijk, en respectvol over zijn tegenover elkaar en tegenover hun publiek. Laten we dat arrogante haantjesgedrag torpederen tot ontzettend oncool, en passie, gedrevenheid, meelevendheid verheffen tot de hoogte die deze eigenschappen verdienen.

En ja, daar hoort bij dat politici gewoon zichzelf moeten zijn, maar dan ook écht zichzelf. En dat is niet makkelijk. Dat houdt onder andere in dat ze zich gevoelig en kwetsbaar kunnen opstellen. Maar ik geloof dat juist dáár onze kracht vandaan komt om te strijden voor de dingen die er écht toe doen. Dus, politicus: durf eens met een knuffel te slapen. Durf toe te geven hoe fijn en veilig dat voelt. En durf dat gevoel ook te vertalen in je werk.