Politici, reken de écht nieuwe economie eens door

Bij onze economische plannen, rekenen we het scenario van een écht nieuwe, innovatieve, duurzame economie amper mee. De industrie wil precíes hetzélfde blijven produceren en verder uitbreiden. Maar dan door CO2 in olievelden te pompen en fossiele energie om te zetten in blauwe (lees grijze) waterstof. VNO-NCW wil alleen al voor 2025-30 tien miljard subsidie voor CO2 opvang. De 2 miljard die recent naar Shell en ExxonMobil gingen stonden hier nog los van. Dit is een peperdure, onrendabele, onbewezen en betwiste techniek.

De subsidieprojecten worden heel slim ‘onrendabele toppen’ genoemd. Om de obsceniteit te verbloemen dat bedrijven die miljarden winsten maken en miljoenensalarissen uitkeren, dit financieren uit de portemonnee van hardwerkende burgers en het MKB. Zodat het ministerie van EZK er tientallen miljarden publiek geld in kan pompen. Zonder enige restricties voor miljarden dividend, bonussen en salarissen, of harde uitstoot eisen.

En ze laten giga problemen grotendeels buiten beschouwing. Zaken als inherent giftige chemicaliën, ziekmakende fijnstof, vervuiling van water, lucht, grond, natuurvernietigende grondstoffen, schending van mensenrechten. Shell mag sinds gisteren nieuw gas aanboren onder de Waddenzee. Elke dag dumpt Chemelot honderden kilo’s plastic de Maas in. Elk uur blaast TATA zijn giftige rook woonwijken in.

Ontluisterend. Dit is vijftig tinten grijs, groene vlaggen op een zinkende modderschuit. Zinkend omdat de industrie niet écht competitief is. Sterker nog, júist de concurrentiedruk is hét argument om niks te doen.

Kijk, dat de industrie weinig geeft om het publieke belang hier, snap ik. Van de 12 grootste vervuilers, zijn er 9 niet Nederlands. Als Shell Brits is, zijn dit er 10. Hoofdkantoren staan in Riyadh (Saudi-Arabië), Moskou, Texas, Mumbai. Ze gebruiken ons dankbaar als flappentap. Maar politici, jullie toch wel? Reken nou eens zelf, onafhankelijk, door hoeveel banen, hoeveel bloei we krijgen, zónder vervuiling en vernietiging.

Ja, dit doet pijn. We sluiten fabrieken. Moeten mensen omscholen. En het geldgala voor bestuurders en managers stopt. Maar soms moet je een rotte kies trekken, om later niet te sterven aan de ontsteking. En dit levert échte groei en bloei op. Als we steden totaal vergroenen, klimaatklaar maken, de landbouw gifvrij, diervriendelijk, met plantaardige (zeewier) eiwit. Energie uit zon, wind, geothermie, getijden. En we het verval van de natuur dienstensector herstellen en groot maken; biodiversiteit, lucht, grond, water zuiveren. En de digitale economie eerlijk, mensvriendelijk maken, inclusief sociale media.

Welke écht schone innovaties zijn híervoor nodig? Als we al het talent, al het geld inzetten voor écht nieuwe economie. Zeer bemoedigend dat het FD het scenario van het sluiten van de Indiase TATA fabrieken op een rijtje zet. En veel arbitraire aannames over banen, kosten, groei doorprikt. Bedrijfsjournalstiek die taboes doorbreekt. Zoals het hoort.

Who’s next? Shell?