Politici: nog even opletten graag. Er is een kwetsbare groep in het gedrang

Met de zomerbarbecue op het Binnenhof en het welverdiende zomerreces in het vooruitzicht, heb ik behoefte de feestvreugde van politiek Den Haag nog even te temperen. Er dreigt momenteel namelijk een groep kwetsbare mensen gemangeld te worden tussen goede bedoelingen van een staatssecretaris, murw-vergaderde kamerleden en ingewikkelde bijstellingen van gecompliceerde regelgeving. Ik heb het over de Wajongers.

In januari 2018 werden de jonggehandicapten gekort op hun uitkering en wel met 5%. Dat was weliswaar al in 2013 afgesproken, maar daar beloofde het kabinet destijds banen bij te leveren. Deze banen kwamen er nauwelijks, maar de ‘prikkel’ van 5% korting kwam er wél. De FNV voerde actie en bepleitte de zaak bij het college voor de rechten van de mens, maar het nieuw aangetreden kabinet betoonde zich ‘daadkrachtig’ in de richting van deze lobby-arme groep en zette de korting van 80 euro per maand voor de jonggehandicapten door. In april 2019 deed de FNV-sector Uitkeringsgerechtigden nogmaals een beroep op de politiek om die korting terug te draaien toen bleek dat bij een op de drie dossiers door het UWV zelf werd gesproken van twijfels of de beoordelingen over Wajongers rond hun arbeidsvermogen eigenlijk wel klopten. Opnieuw gaf de politiek, u dus, geen krimp.

Nu komt er een volgende stap aan: een wetsvoorstel tot wijziging van de Wajongwet. Het doel is de vereenvoudiging van de regels en het wegnemen van drempels voor Wajongers om aan de slag te gaan in betaald werk. Daartoe wordt een aantal maatregelen voorgesteld. Vanuit de FNV steunen we de achterliggende gedachte. De wajongwetgeving is namelijk complex en stelselmatig aan wijzigingen onderhevig; vereenvoudiging lijkt voor de hand te liggen. Maar dan gaat het mis.

Het voorliggende wetsvoorstel is opnieuw zeer complex en de gevolgen voor het (toch al lage) inkomen van de jonggehandicapten zijn op zijn minst ondoorzichtig. Elke aanpassing in de wet heeft tot nu toe tot vermindering van inkomsten geleid. Dat zal nu door afschaffing van bijvoorbeeld de Bremanregeling, de loonaanvulling van het UWV, weer gebeuren. Maar ook het zogenoemde garantiebedrag voor mensen die er door de nieuwe wet op achteruit gaan en dat al na twee maanden niet werken weer vervalt, is een grote bron van slapeloosheid voor de betrokken jonggehandicapten. De arbeidsmarkt is namelijk ook voor arbeidsbeperkten doorgeschoten flexibel en vaste contracten worden nauwelijks geboden. Hoezo garantie op inkomen?

Wellicht wordt door de nieuwe wet de wereld van werkgevers die met verschillende Wajongers te maken hebben een stukje simpeler. Maar voor de individuele Wajonger betekent de vormgeving van deze wet onrust en onduidelijkheid. U bent wellicht het spoor zelf ook al bijster na het lezen van de vorige alinea. En daar zit wat de FNV betreft precies het risico: dat de gevolgen van de technische aanpassingen van de wet te lichtvaardig worden opgevat of zelfs over het hoofd worden gezien. Met alle gevolgen van dien voor deze kwetsbare groep waarvan over het algemeen het inkomen laag is, de arbeidsmarktpositie zwak en de zorgkosten hoog. Dus graag nog even extra aandacht voor deze groep; de FNV helpt u daar graag bij. We hebben namelijk de dure plicht er samen voor te zorgen dat deze kwetsbare groep niet opnieuw het onderspit delft.

En verder gun ik u van harte een terugkijken op een politiek seizoen waarin u het verschil hebt gemaakt, en natuurlijk een kippenboutje met collega’s in de zon.