De populist Peter Pellegrini heeft de presidentsverkiezingen in Slowakije nipt gewonnen. De overwinning is een nieuwe stap in de zogeheten 'orbanisering' van Europa, die ook in Nederland oprukt nu VVD en NSC met Orban-bondgenoot Geert Wilders onderhandelen over de vorming van een nieuw kabinet. Pellegrini is, net als de Hongaarse premier Orban, tegenstander van hulp aan Oekraïne. Pellegrini is een bondgenoot van de al eerder verkozen premier Robert Fico. Die moest eerder opstappen omdat hij weinig tot niets deed tegen de corruptie en een journalist die daar onthullingen over deed vermoord werd, maar hij maakte een opvallende comeback. Met Pellegrini wordt zijn positie versterkt.
“Ik zal er alles aan doen opdat Slovakije aan de kant van de vrede blijft, en niet aan de kant van de oorlog.” (...) Het is duidelijk wat Pellegrini bedoelt met “vrede”. In de campagne, die net als de parlementsverkiezingen van september vorig jaar grotendeels om de oorlog in Oekraïne draaide, benadrukte hij dat Oekraïne moet inbinden. Om te vermijden dat de oorlog eindeloos aansleept, moet Oekraïne onderhandelen met Rusland. Hij vindt dat het Westen zich niet langer mag moeien in het conflict waarin “Slavische volkeren elkaar uitmoorden”. Die visie deelt Pellegrini met de Hongaarse premier Viktor Orban en met de populistische Slovaakse premier Robert Fico, met wie zijn partij sinds oktober een regering vormt.
Zijn tegenstander Korcok, voormalig EU-diplomaat, oud-ambassadeur en minister van Buitenlandse Zaken in 2021-2022, is juist vurig voorstander van hulp aan Oekraïne om de Russische agressie te weerstaan. Hij bleef steken op 47 procent, Pellegrini won met 53 procent van de stemmen en dat was het resultaat van een smerige campagne. Pellegrini beweerde dat zijn democratische tegenstander Slowaakse troepen naar Oekraïne wilde sturen. Daar klopte niets van en de president heeft daar niet eens de macht toe maar de bewering zaaide wel veel onrust onder de kiezers. Dergelijke fake news verhalen werden gretig verspeid door pro-Russische sociale media accounts en sites. Slowakije is voor Rusland een makkelijke prooi omdat een deel van de bevolking van oudsher pro-Russisch is, schrijft De Standaard. Meer dan de helft van de bevolking denkt dat de oorlog in Oekraïne niet is veroorzaakt door Poetin maar door het Westen.
Totdat Fico opnieuw aan de macht kwam was Slowakije een belangrijke hulpleverancier aan Oekraïne. Het leverde bijvoorbeeld als eerste straaljagers. Sinds de machtsovername door de populisten is die hulp stevig teruggedraaid. En daar blijft het niet bij. De publieke omroep wordt door Fico aangevallen en sociale organisaties tegengewerkt.
Critici maken zich zorgen om de snelheid waarmee Fico, die aan zijn vierde termijn als premier bezig is, de rechtsstaat ontmantelt. Hij zette de aanval in op de openbare omroep, hindert ngo’s in hun werking en maakte corruptie minder strafbaar. Dat gebeurde met de nadrukkelijke instemming van Pellegrini, die Fico samen met het extreemrechtse SNS aan een meerderheid hielp.