Plantaardig eten zou de focus moeten zijn van het gezondheidsbeleid

Uit een studie die onlangs werd gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift BMJ Nutrition, Prevention & Health bleek dat meer plantaardige eters 73 procent minder risico lopen op gematigde tot ernstige Covid-19. Er werd een onderzoek gehouden onder ruim 2800 zorgmedewerkers uit Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje, Engeland en Amerika. Na correctie op factoren zoals roken, beweging, demografie, gewicht, medische klachten en medische specialisatie bleef dit statistisch significante verschil overeind staan. De zorgmedewerkers die een ‘low carb, high protein’ dieet volgden, liepen ondertussen 386 procent meer risico dan degenen die een plantaardig dieet volgden. Er kwamen significant vaker ademhalingsproblemen voor, afwijkingen in de borstkas die te zien waren op röntgenfoto’s en vaker een laag zuurstofgehalte.

In de wetenschappelijke literatuur is een mogelijke verklaring te vinden voor het verlaagde risico bij meer plantaardige eters. Een van de belangrijkste medische ontdekkingen van de afgelopen jaren is het besef dat ontstekingen een rol lijken te spelen in veel chronische ziekten. Voeding die hoog scoort op de ‘ Dietary Inflammatory Index ’ is onder andere geassocieerd met een hoger risico op hart- en vaatziekten , een lagere long -, nier – en lever functie, snellere veroudering , een verminderd psychologisch welzijn en een hoger risico op prostaat -, borst -, baarmoeder -, en eierstok kanker.

De meest ontstekingsbevorderende voedselcomponenten zijn verzadigd vet en transvet. Bijna iedere Nederlander krijgt dit dagelijks binnen via vlees en zuivel. Ook harde margarines, frituur-, bak- en braadvetten en gebak, koek en snacks zijn er een bron van. De meest ontstekingsremmende voedselcomponenten zijn vezels en fytonutriënten. Vezels zijn het meest geconcentreerd in peulvruchten zoals bonen, spliterwten, kikkererwten en linzen. Fytonutriënten vind je in kruiden, groenten, fruit, volkoren granen, noten, zaden en pitten.

Dierlijke producten bevatten geen vezels en nul fytonutriënten. Wanneer men kan kiezen tussen eiwitten uit peulvruchten of vlees, dan zijn peulvruchten zodoende de gezondere keuze. Net zoals groene bladgroenten (denk aan boerenkool) een gezondere bron van calcium zijn dan koemelk. Dan elimineer je immers niet alleen ontstekingsbevorderende stoffen, je voegt ook nog eens ontstekingsremmende stoffen toe. Dit is ook precies wat de meer plantaardige eters in het recente onderzoek deden. Eerder onderzoek laat zien dat de switch van dierlijk naar plantaardig leidt tot een lagere ontstekingswaarde in het bloed. De gemiddelde Nederlander eet op dit moment helaas slechts 5 gram bonen en 130 gram groente per dag versus 100 gram vlees en 330 gram zuivel.

Een recent verschenen grote cohortstudie naar de link tussen (onbewerkt) vlees en 25 medische aandoeningen, laat daarnaast zien dat grotere vleeseters gemiddeld een hoger BMI hebben, wat in lijn is met andere onderzoeken die laten zien dat plantaardige eters over het algemeen slanker zijn. Dit is relevant aangezien recent onderzoek met patiënten in elf landen aantoont dat ruim 65 procent van de Covid-19 patiënten die in het ziekenhuis wordt opgenomen, kampt met overgewicht en obesitas. Covid-19-patiënten met obesitas hebben een 73 procent hoger risico om invasieve mechanische beademing nodig te hebben.

Hoewel er – terecht – vergaande maatregelen werden genomen om de gevolgen van Covid-19 te beteugelen en met man en macht is gewerkt aan de verlossende vaccins, is plantaardig eten nog geen focus van gezondheidsbeleid. Het Voedingscentrum beveelt dagelijks maar liefst twee tot drie porties zuivel en 40 gram kaas aan, vier dagen in de week rundvlees, varkensvlees en kippenvlees en daarnaast twee tot drie eieren per week. Peulvruchten en noten beveelt zij slechts één keer in de week aan, terwijl je van bonen en noten eten beter een dagelijkse gewoonte kunt maken. Waarom doet het Voedingscentrum dit?

Op basis van gesprekken weten wij dat het Voedingscentrum weigert om bijvoorbeeld dagelijks peulvruchten te adviseren of groene bladgroenten te benoemen als gezonde bron van calcium, omdat zij denken dat dit niet haalbaar is voor de burger. Wij zeggen: betuttel de burger niet en laat die zelf bepalen wat haalbaar is. Het is de taak van het Voedingscentrum om de burger te informeren over wat een optimaal voedingspatroon is, niet welke voedingspatroon haalbaar is. Informeer de burger daarom eerlijk dat de switch van dierlijk naar plantaardig optimaal is voor een goede gezondheid. Bijvoorbeeld met een aansprekende en heldere plantaardige Schijf van Vijf. Dit is levensreddende informatie die niet genegeerd zou mogen worden.