Pittsburgh en de bubbel

Terwijl we afgelopen zaterdag Wim Kok herdachten als polderaar die bruggen kon slaan tussen verschillende ideologieën schoot in Pittsburgh een man elf mensen in een synagoge dood.

De haat van Robert Bowers tegen Joden was zo groot geworden dat hij besloot dat hij moest gaan moorden. Niemand in zijn omgeving die hem tegenhield of tegensprak. Hij zat in een bubbel van zijn eigen gelijk. De bubbel waarin De Ander consequent zwart wordt gemaakt, niemand dat nuanceert en waarin je op een gegeven moment werkelijk gaat geloven dat De Ander de duivel is.

Leef ik in een bubbel? Vast. Een linkse bubbel met bepaalde ideeën over de mens en de samenleving. Maar ik probeer wel te erkennen dat De Ander er anders over kan denken. En me te realiseren dat we alleen kunnen samenleven als we accepteren dat we verschillende idealen en ideologieën hebben.

Wim Kok kon – in de woorden van nu – uit de bubbel van de vakbeweging stappen. Anders had hij nooit het Akkoord van Wassenaar kunnen sluiten. Dat akkoord van 1982 waarin werkgevers en werknemers over hun verschillen heenstapten en samen uit de crisis wilden komen. Als Kok niet bereid was geweest om uit zijn PvdA-bubbel te stappen had hij nooit de Paarse kabinetten kunnen vormen. Wat je er ook achteraf van vindt, en welke fouten er ook zijn gemaakt, het waren acht jaren van welvaart en emancipatie.

De kunst van het polderen is je eigen idealen en die van de ander erkennen, uit je bubbel komen en zoeken naar wat je samen wél wilt. Een vreedzame samenleving. Welvaart voor velen, in plaats van enkelen. De vrijheid om te leven zoals je wilt, ook voor De Ander.