Peter Rudolf de Vries: een onbekende bekende

Peter Rudolf de Vries. Zijn Wikipedia-pagina is al geüpdatet. Geboren op 14 november 1956 en overleden op 15 juli 2021, vandaag. Bliksemsnel, alsof ik had gehoopt dat het er niet zou staan en het daarmee niet zou zijn gebeurd. De werkdag was naar mijn gevoel lang, maar het had net zo goed kort kunnen zijn geweest.

Mijn gevoel is namelijk even niet voor reden vatbaar, we weten het niet meer. Hoe kan iemand die je niet persoonlijk kent en nooit in persoon hebt gesproken zo’n impact hebben op je?

Mijn beste vriend, samen met andere vrienden die wel wisten dat ik De Vries hoog had zitten, appte mij op de dag van de aanslag nog een nieuwsbericht door: ‘Niet schrikken. Jouw idool toch? Moet je lezen wat ze hebben gedaan met hem.’ De stroom aan verslaggeving kwam op gang, maar toch hoop je op een wonder.

Dat we zouden horen dat er niets vitaal is geraakt en dat de aanslag de boeken in zou kunnen als mislukte poging. Een mislukte poging iemand te raken, te vermoorden. Wisten zij veel, de lafaards, dat ze te maken hadden met een persoon wiens overtuiging, moed, koppigheid, lange adem en nalatenschap niet te raken was en is.

De zaak van Robbert Vakkers, die tijdens zijn vakantie in het Italiaanse Rimini door een Italiaanse agent werd neergeschoten en verlamd raakte. De moord op Mariska Mast in Honduras, waarbij de zoektocht naar de gevluchte verdachte De Vries in een Australische cel deed belanden. De Filipijnse Bebe Paña, wiens lichaam ingemetseld werd teruggevonden.

Kathleen Cremers, Christel Ambrosius, Anouschka Weezenbeek, Angelique van Osch, Marianne Vaatstra, Wilma Bres, Yvonne Catsburg, Kees van der Wiel, Paul Harland, Fanchette van den Tol, Marion en Romy van Buuren, Harry Roo, Ilham Benchelh, Rose Sulaiman, Herman Ploegstra, Geert de Raeymaeker en Cassandra van Schaijk. Nog los van de zaak Natalee Holloway, waarmee hij het wereldtoneel veroverde.

Stuk voor stuk zaken van doorsnee mensen. Bij wijze van spreken zou je hun namen destijds zo kunnen hebben aangetroffen in het telefoonboek. Zaken waarbij De Vries met een inspirerend doorzettingsvermogen op onderzoek uit ging. Om de aandacht erop te vestigen en zo wellicht de oplossing dichterbij te brengen. Het voelde vaak alsof goede televisie vaak slechts een middel was in plaats van een doel.

Een middel waarmee het stof van vergeten of vastgeroeste zaken kon worden afgestoft. Met de meest bekende succesvolle zaken als slechts voorbeelden van de daadkracht die De Vries bezat. Want wie bijt zich voor z’n plezier vast in doodgelopen zaken, waarbij het einde nog verre van in zicht is en wellicht nooit zal zijn?

En dat geeft misschien ook gelijk antwoord op de vraag, hoe het kan zijn dat iemand die je niet eens kent, toch zo een impact kan hebben op jouw gemoedstoestand. Alsof het iemand was uit jouw familie, vriendenkring, de buurman, een docent die is verloren. Dat is ‘t ‘m juist: het maakt(e) niet uit. De genoegdoening zat ‘m niet in de sensatie of de bekendheid van het slachtoffer, maar om de mogelijkheid om een onrechtvaardig mysterie op te lossen. Soms tevergeefs, maar vaak met succes. Als kijker hoorde, zag en voelde je dat.

Dan is het alleen maar wranger dat zo een voorbeeldfiguur deze samenleving op de meest hondsbrutale en verachtelijke manier wordt afgepakt. Het gemekker over zijn veelvuldige aanwezigheid op onze televisieschermen zal zeker worden ingeruild voor stilte vanwege het verdriet over zijn afwezigheid. Alle troost en medeleven gaat uit naar zijn familie en naasten, want hun rouw staat hoe dan ook voorop.

Toch kunnen we het maar beter alvast hardop gezegd hebben, om zelf naar dezelfde moed en vastberadenheid te streven. Zijn nalatenschap is groots, meer dan van zomaar een misdaadjournalist, voor zover die bestaat. Want hieraan is niets gewoon: een leven lang de macht tarten, om vervolgens door lafaards te worden vermoord.

Buitengewoon waren zijn eigenschappen als professional en mens, dat pakt niemand ons af. Hoe je een onbekende toch kunt kennen.