Paul Cliteur veroordeelt een vonnis tegen neo-nazi's, zonder de inhoud te kennen

De rechtbank veroordeelde twee mannen tot zes maanden celstraf. Tijdens de jaarwisseling van 2022-2023 projecteerden zij racistische leuzen op de Erasmusbrug in Rotterdam, waaronder “White Lives Matter”. Deze uitspraak leidde tot felle kritiek van rechtse opiniemakers en Twittergebruikers. Zij noemden de strafmaat disproportioneel en stelden dat er sprake was van een dubbele standaard: waarom zou “White Lives Matter” verboden zijn, terwijl “Black Lives Matter” wel wordt geaccepteerd?

Kritiek van Paul Cliteur
Rechtsgeleerde Paul Cliteur mengde zich in de discussie met een opiniestuk, zonder de volledige uitspraak van de rechtbank te hebben gelezen. Hij baseerde zich op verslaggeving in de Volkskrant door Haro Kraak. Cliteur beschuldigde de Volkskrant van partijdigheid, omdat de krant de twee mannen “extremisten” noemde. Hij stelde retorisch:

“Vinden Haro Kraak en De Volkskrant de Amsterdamse demonstraties voor “Black Lives Matter” van enkele jaren geleden (waar zelfs de burgemeester aan meedeed) ook ‘extremisten’? Waarschijnlijk niet. Vindt de rechtbank Rotterdam die de jongens voor de tekst ‘White Lives Matter’ veroordeelde dat? Waarschijnlijk ook niet. Waarom ‘White Lives Matter dan wel?’”

Cliteur voegde hieraan toe dat deze houding volgens hem voortkomt uit “anti-blank racisme en zelfhaat”:

“Ik spreek van ‘zelfhaat’, want de Volkskrant, …Kraak …en de rechtbank Rotterdam zijn allemaal blank. En kennelijk is er een moment gekomen waarop deze mensen zijn gaan denken: ‘we moeten onszelf zo gaan haten dat we onszelf moeten gaan discrimineren.’”

Drie vragen ter discussie
Om Cliteurs standpunt te beoordelen, moeten drie vragen worden beantwoord:

1. Heeft de rechtbank de mannen uitsluitend voor de tekst “White Lives Matter” veroordeeld?
2. Was de Volkskrant partijdig door de mannen “extremisten” te noemen?
3. Betekenen “Black Lives Matter” en “White Lives Matter” hetzelfde?

Vraag 1: De veroordeling door de rechtbank
De rechtbank heeft de mannen niet alleen veroordeeld voor de tekst “White Lives Matter”, zoals door rechtspopulisten wordt beweerd, maar voor een bredere context. Naast “White Lives Matter” projecteerden de mannen onder meer:

• “Vrolijk Blank 2023”
• “We must secure the existence of our people and a future for white children”

Daarnaast verwezen zij naar extremistische websites en Telegram-kanalen, zoals “europathelastbattle.net” en “t.me/WLM_EU_NETHERLANDS”. De rechters schrijven daarover:

“De website ‘europathelastbattle.net’ bevat een inhoud die de rechtbank als extreemrechts en (neo-)nazistisch beoordeelt, waaronder een documentaire waarin de Holocaust ter discussie wordt gesteld. De website bevat voorts verwijzingen naar andere websites waar extreemrechts gedachtegoed wordt verkondigd en nazi-parafernalia kunnen worden gekocht. Op die websites worden ook extreemrechtse boeken verkocht, waaronder publicaties waarin de Holocaust wordt ontkend. Ook die websites hebben een uitgesproken extreemrechts en (neo-)nazistisch karakter. (...) De [geprojecteerde links] leiden naar het Telegramkanaal van White Lives Matter Nederland, een dochterkanaal van White Lives Matter Official. Het Telegramkanaal bevat onder meer een ‘handleiding’ van de White Lives matter-beweging. Blijkens deze handleiding is White Lives Matter een beweging waarin ‘eenieder van edel karakter’ welkom is. In deze beweging staat de gedachte centraal dat blanke mensen steeds meer in de minderheid komen (door ‘de blanke genocide en de omvolking’) en dat deze ontwikkeling gestopt moet worden. Een van de na te streven doelen is een door strikte rassenscheiding te bewerkstelligen absolute meerderheid van blanken in zogenoemde blanke gebieden, waaronder Europa. Dit betekent dat aldaar alleen blanken het staatsburgerschap mogen krijgen, met een ondergrens van een 99% blanke bevolking. Eén procent van de bevolking mag tijdelijk in deze gebieden verblijven om een rol ten gunste van de blanken te vervullen. Ieder ander, die hieraan niet voldoet, dient het land te verlaten.”

Het is gênant dat emeritus hoogleraar encyclopedie van het recht Paul Cliteur een opiniestuk schrijft over een rechterlijke uitspraak zonder de uitspraak daadwerkelijk te lezen. Op de site De Dagelijkse Standaard lezen we dat ook andere rechtse juristen bullshit uit hun duim zogen zonder de uitspraak te hebben gelezen: “Commentatoren en experts, waaronder advocaat Oscar Hammerstein en Sietske Bergsma en Raisa Blommestijn (allebei dames met een master in rechten), noemen de uitspraken geschift. Hammerstein, een van Nederlands bekendste advocaten, bekritiseert de afnemende onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de rechtspraak. Hij vraagt zich af waarom ‘White Lives Matter’ strafbaar is, terwijl ‘Black Lives Matter’ dat niet is.”

Vraag 2: Partijdigheid van de Volkskrant
De Volkskrant noemde de mannen “extremisten.” Gezien de link met neonazistische platforms en het promoten van een ideologie gebaseerd op rassenscheiding en Holocaustontkenning, is deze kwalificatie terecht. Het gedachtegoed dat zij verspreiden voldoet aan de definitie van extremisme: het promoten van haat en uitsluiting op basis van ras.

Vraag 3: Betekenis van “Black Lives Matter” versus “White Lives Matter”
Er is een fundamenteel verschil tussen de betekenis van “Black Lives Matter” (BLM) en “White Lives Matter” (WLM). Volgens Britannica is BLM een beweging die strijdt tegen racisme en anti-zwart geweld, met een focus op politiegeweld en het gelijkwaardig waarderen van zwarte levens. De slogan benadrukt dat zwarte levens niet minder waard zijn dan witte levens. BLM ontstond in 2013 nadat een rechtbank George Zimmerman vrijsprak van schuld aan de fatale schietpartij op Trayvon Martin, een ongewapende zwarte tiener, in Florida. Zimmerman, vrijwilliger bij de buurtwacht, zag Martin door zijn buurt lopen, belde de politie en noemde hem “verdacht.” Ondanks het bevel om niets te doen, achtervolgde Zimmerman Martin en schoot hem dood.

Daarentegen wordt “White Lives Matter” voornamelijk gebruikt door neonazi’s en witte supremacisten. Volgens Wikipedia gebruiken zij de slogan om te waarschuwen voor een vermeende “blanke genocide” en om te pleiten voor een witte etnostaat. De door de mannen gepromote beweging koppelt “White Lives Matter” aan rassenscheiding, deportatie en de overheersing van ‘blanke’ mensen.

Conclusie

1. De rechtbank heeft de mannen niet alleen voor de tekst “White Lives Matter” veroordeeld, maar voor het totaalplaatje, inclusief andere teksten en promotie van extreemrechts gedachtegoed.
2. De kwalificatie “extremisten” door de Volkskrant is gerechtvaardigd gezien de context van hun acties.
3. “Black Lives Matter” en “White Lives Matter” hebben totaal verschillende betekenissen. Waar BLM strijdt voor gelijkwaardigheid, is WLM een slogan die wordt ingezet om racistische en neonazistische ideologieën te verspreiden.

Cliteurs stelling dat hier sprake zou zijn van “anti-blank racisme en zelfhaat” mist feitelijke grond. Zijn argumenten zijn gebaseerd op misinterpretaties en een gebrek aan begrip van de feiten. Cliteur’s verhaal is een bijdrage aan de mythe van Westerse zelfhaat.