Partij Morales moet ongehinderd kunnen deelnemen aan verkiezingen

Weet u nog? Eind vorig jaar vond er een coup plaats in Bolivia. De Socialistische president Evo Morales werd er, na onrust die volgde op door hem gewonnen verkiezingen, door toedoen van het leger het land uitgejaagd. De aanleiding was een onderzoek van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS), die verkiezingsfraude geconstateerd zou hebben.

Een vrij onbekende, erg rechtse en conservatieve politica, Jeanine Áñez, nam de macht in het land over en begon meteen met stevige, en bloedige, repressie tegen aanhangers van de oud-president. Ze beloofde snel nieuwe verkiezingen te houden. Die zijn inmiddels al drie keer uitgesteld, waardoor zij nog steeds de macht in handen heeft. Na stevige protesten de afgelopen weken is er eindelijke een vaste datum voor de presidentsverkiezingen, 18 oktober. De partij van Morales lijkt in peilingen aan kop te gaan.

Inmiddels is duidelijk dat er nogal wat aan te merken is op de geclaimde verkiezingsfraude. Meerdere onafhankelijke onderzoeken hebben vastgesteld dat fraude helemaal niet is waargenomen, dat Morales dus eigenlijk gewoon gewonnen heeft. Daarentegen zou het onderzoek van de OAS juist niet deugen, omdat het de beschuldiging van fraude niet hard kan maken.

De VS en andere westerse landen, waaronder Nederland, hebben altijd geweigerd de ontwikkelingen in Bolivia een coup te noemen. Zij blijven vasthouden aan de fraudeclaim van de OAS en leggen de toenemende kritiek op deze, vooral door de VS gefinancierde organisatie, naast zich neer. Erg geloofwaardig is dat niet. De VS die Morales graag vervangen ziet worden door iemand die bereid is de Amerikaanse agenda te volgen.

Belangrijk is dat de aankomende verkiezingen in Bolivia eerlijk zullen verlopen. Twee zaken zijn daarvoor cruciaal. Allereerst onafhankelijke verkiezingswaarneming. Daar kan vanuit Europa ook een bijdrage aan geleverd worden. Nederland lijk daar op in te willen zetten, mits COVID-19 dat toelaat.

Daarnaast is het belangrijk dat kandidaten van de partij van Morales, de MAS, ongehinderd deel kunnen nemen aan de verkiezingen. Dat is bepaald niet zeker. Tegen de populaire presidentskandidaat van de MAS, Luis Acre, is een zaak aangespannen vanwege corruptie. Als hier enige basis voor is, moet zo’n zaak natuurlijk voortgang kunnen vinden, maar het is goed mogelijk dat de rechtse regering er vooral op uit is een kandidaat uit te sluiten. Dat zou een frontale, onacceptabele aanval zijn op de broze Boliviaanse democratie.