Papieren werkelijkheid brengt sociale cohesie in gevaar

De verwijten van verschillende generaties over de huidige samenleving  vliegen je om de oren. De millennials hebben met hun OK, Boomer , een gevoelige snaar geraakt bij mij en mijn leeftijdgenoten. Zijn hun verwijten wel terecht? Of gaat het in de kern om iets meer en anders?

Economisch model werkt niet meer Als econoom kun je niet blind blijven voor het niet meer functioneren van het economisch model dat veel welvaart heeft gebracht maar daarin teveel is doorgeschoten. Zonder acht te slaan op duurzaamheid en de grenzen aan economische groei. Om nog maar te zwijgen van het totaal mislukken van een duurzame rechtvaardige verdeling van die welvaart onder de bevolking. Anno 2019 worden de rijken steeds rijker en de armen armer. In Nederland het duidelijkst zichtbaar in een groeiende groep mensen met onoplosbare schuldenproblematiek.

Ons lang gekoesterd economisch groeimodel werkt nog steeds voor de toplaag van onze samenleving. Maar al lang niet meer voor de middeninkomens, die steeds meer problemen ondervinden om rond te kunnen komen. Lage inkomens zijn dagelijks aan het overleven in Nederland. Met een uitkering of als je werk hebt, al dan niet met meerdere baantjes. Overleven met de voedselbank en het terugbetalen van ten onrechte ontvangen toeslagen, huursubsidie of andere financiële ongein als gevolg van schuldenproblematiek. Zaken waar veel energie in gestopt moet worden om het hoofd boven water te kunnen houden.

Op papier hebben we een top economie Gelukkig kunnen we ook trots zijn op wat het economisch groeimodel wel mogelijk heeft gemaakt. Goede zorg! Maar niet genoeg voor de komende vergrijzing van de bevolking. Goede en betaalbare huisvesting! Maar niet genoeg voor starters en alle inwoners van ons land. Mooie natuurgebieden! Maar niet duurzaam bij ongewijzigd beleid. Goed onderwijs voor onze kinderen! Niet meer, gezien de problematiek in het basisonderwijs. Goede sociale vangnetten zoals de bijstand! Twijfelachtig in de participatiesamenleving waarin nu al het tegengaan van misbruik belangrijker wordt geacht dan het totaal verkeerd uitpakken van het beleid bij gehandicapten en andere kwetsbare groepen.

Gelukkig is er voor de regering hard bewijs om dit alles te ontkrachten; de papieren economische werkelijkheid van aantoonbare groei en voorspoed! We behoren economisch tot de top van Europa en dat is niet niks! Daarbij even vergetend dat er bijna geen beroepsgroep nog in Nederland is te vinden die niet massaal de straat op is gegaan om hun ongenoegen te uiten over wat er allemaal mis is in Nederland.

Juridisch is op papier alles goed geregeld De juridische werkelijkheid is op papier in onze economische welvaartsstaat ook als goed te kwalificeren. Iedere rechtzoekende weet dat de papieren werkelijkheid soms anders is dan de feitelijke juridische werkelijkheid. Vooral lagere inkomensgroepen merken dat. Geen geld voor professionele juridische hulp als ze in de problemen zitten. Vaak veroorzaakt door onze eigen overheid. Zoals recent zo duidelijk naar boven kwam bij de belastingdienst in de toeslagenaffaire.

Rechtshulp is er op papier voor iedereen. Feitelijk nog steeds vooral voor de hogere inkomens. Ook het ontvangen wachtgeld van VVD Tweede Kamerlid Dijkhoff is juridisch op papier goed afgedekt. Maar toch levert dat in de samenleving veel discussie op. Het voelt niet goed in de context van zijn ander inkomen.

Problemen zijn overheid boven het hoofd gegroeid Millennials en babyboomers kunnen beter de handen ineen slaan om gezamenlijk oog te hebben voor het feit dat de regering en overheid alle problemen duidelijk boven het hoofd zijn gegroeid. Strijd voeren wie het gelijk aan zijn zijde heeft is weinig zinvol. Gezamenlijk zullen we voor een leefbare samenleving de sociale cohesie moeten vergroten en bewaren. Maak gebruik van ieders ervaring en competenties dan kan er iets moois ontstaan. Genoeg onvrede om aan te pakken en creatief en ambitieus op te lossen.