Pak door, minister Adema en ondermijn niet langer de democratie

LNV focust zich op alle belangen behalve op die van de dieren.

Een wetswijziging die is aangenomen door de Tweede Kamer en de Eerste Kamer en vervolgens is bekrachtigd door de regering treedt binnen de Nederlandse democratie in werking. Toch? De opstelling van het ministerie van LNV en de opvolgende ministers van LNV laat daarover grote twijfels rijzen.

In mei 2021 werd een amendement voor een wijziging van de Wet dieren aangenomen door de beide Kamers en bekrachtigd door de regering. Het amendement was ingediend door Leonie Vestering van de Partij voor de Dieren en legt vast dat dieren geen leed mogen ondervinden door de huisvesting waarin ze worden gehouden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan leed veroorzaakt door het onthoornen van kalfjes, het afknippen van staarten bij varkens of het ontbreken van zwemwater voor eenden. Deze wet verandert het leven van miljoenen dieren in de Nederlandse veehouderij.

Na bekrachtiging door de regering is er nog één handtekening nodig: onder een koninklijk besluit waarin de inwerkingtredingsdatum wordt vastgelegd. Meestal een formaliteit – de wijziging is immers al goedgekeurd.

In dit geval ligt dat koninklijk besluit al sinds juni 2021 ongetekend op het bureau van de ministers van LNV. Stukken van het ministerie van LNV die via een WOB-procedure publiek zijn geworden laten lichte paniek onder de ambtenaren zien. In een memo aan de minister staat dat ‘de uitvoering van dit amendement verstrekkende, draconische gevolgen kan hebben voor houders van dieren. Veel houderijsystemen benadelen immers het welzijn en/of de gezondheid van dieren.’ Laat dat nou net de reden van het amendement zijn. Het is opvallend om te zien hoe wordt geprobeerd de gevolgen van dit voorstel voor de houders van dieren te beperken terwijl het doel juist is het leed voor dieren te verminderen. LTO vraagt zich zelfs hardop af of een nieuw amendement het oude kan vervangen. LNV focust zich op alle belangen behalve op die van de dieren. En dat terwijl al in 2002 (!) door het paarse kabinet aan de dieren in de veehouderij is beloofd dat ze natuurlijk gedrag moeten kunnen vertonen.  

Als dit soort wijzigingen op mensen had toegezien, dan waren stakingen, protesten en demonstraties ingezet om de minister te dwingen de wens van beide Kamers uit te voeren. Het geschreeuw uit de stallen bereikt het ministerie helaas niet. De dieren, waar het amendement op toeziet, worden niet genoemd in de discussie tussen de ambtenaren van LNV. Niemand schrijft hoe fantastisch de gevolgen voor de dieren zijn, hoe we een voorbeeldfunctie in Europa kunnen vervullen met deze wetgeving en hoe deze wetswijziging kan bijdragen aan het oplossen van het stikstofprobleem. Alle interne communicatie is erop gericht de gevolgen van deze wet te beperken in plaats van deze te benutten.

Afgelopen week liet minister Adema Kamerlid Vestering verrassend genoeg weten dat hij met een wetswijziging zou komen die ‘recht doet aan het amendement’. Maar die wetswijziging heeft al plaatsgevonden. Er is niet langer sprake van een amendement Vestering maar van een door het parlement goedgekeurde wet. Deze ondemocratische taal is zorgelijk in een tijd waarin het vertrouwen in de overheid al tanende is. Adema kan de wens van beide Kamers én van miljoenen dieren in Nederland niet ondergeschikt maken aan het belang van één sector. Geef de dieren perspectief: een houderij waar zij zonder leed gehouden worden. Dat is duidelijk en concreet. De wet is er al. Nu alleen nog in werking laten treden.

Marjolein de Rooij – voorzitter Vakbond voor Dieren
Petra den Boer – advocaat bij Utopie Advocaten