Overheid moet kille sanering van intensieve landbouw niet langer ontkennen in aanpak stikstofcrisis

“Perspectief bieden” aan de gehele landbouwsector is een volstrekt fout uitgangspunt geweest van Rutte IV .

Het geopenbaarde concept-landbouwakkoord geeft eindelijk duidelijkheid over de norm voor het aantal beesten per hectare. Te beginnen bij 4 en na volledige transitie eindigend met 2,8 per hectare. Een norm waar een grote meerderheid van de huidige boerenbedrijven volgens deskundigen geen probleem mee zal hebben in de transitie van de landbouwsector.

Een minderheid van de boeren is om begrijpelijke redenen fel tegen voornoemde norm. Dat zijn de intensieve landbouwbedrijven die goed door hebben dat hun levensvatbaarheid maatschappelijk en anderszins al langer ter discussie staat. Tel daar bovenop de van toepassing zijnde (internationale) wet- en regelgeving alsmede de gestelde klimaat- en natuurdoelen van Rutte IV en een leek kan begrijpen dat de toekomst van die bedrijven door de stikstofcrisis op het spel staat.

“Perspectief bieden” aan de gehele landbouwsector is dus een volstrekt fout uitgangspunt geweest van Rutte IV in de communicatie met de boeren en haar benadering van het stikstofprobleem. Voor veel piekbelasters en intensieve landbouwbedrijven ziet de toekomst er in een duurzame landbouwsector immers niet rooskleurig uit. Die zullen substantieel moeten veranderen of noodgedwongen veelal moeten stoppen. Voor sommige boeren een vervelende maar wel eerlijke boodschap. Een kille sanering derhalve en de overheid moet dat ook voortaan zo benoemen.

Nu bekend is geworden dat een grote meerderheid van de boeren de noodzakelijke transitie op basis van de belangrijkste uitgangspunten van het concept landbouwakkoord wel onderschrijven en aandurven, moet de overheid haar oren niet langer laten hangen naar een relatief kleine minderheid die veel lawaai maakt en vanuit zijn grote financiële belangen een vervelende en harde werkelijkheid voor het eigen bestaan niet onder ogen wil zien. Mede vanwege het decennialang gevoerde beleid van de overheid zelf.

Nederland wordt evenwel nog steeds door de stikstofcrisis in het slot gehouden. Dus zal Rutte IV nu knopen moeten doorhakken.

Rutte IV was terecht bereid om voor deze ingrijpende transitie en sanering een grote zak geld vrij te maken. De omvang van die zak geld staat nu volgens minister Adema niet meer vast. Het weglopen uit de onderhandelingen over het landbouwakkoord was achteraf van LTO niet echt slim en verstandig.

In het najaar komen namelijk ook andere grote problemen weer aan de orde die veel geld vragen. Onderwijs, asielopvang, zorg en huisvesting. Minister Kaag heeft echter al aangekondigd dat het geld op is.

Het bewust laten klappen van het landbouwakkoord door LTO kan wel eens letterlijk voor boeren een hele dure zet zijn geweest.