Ambtenaren van het ministerie van Financiën hebben te veel invloed op politieke besluiten, dat verklaren meerdere oud-ministers aan De Nieuws BV. “Financiën heeft ons allemaal bij de ballen”, aldus een voormalig bewindspersoon,
Alle 14 oud-ministers waarmee De Nieuws BV sprak hebben meegemaakt dat een belangrijk politiek besluit geblokkeerd werd door ambtenaren van de Inspectie der Rijksfinanciën (IRF). De IRF is een speciale afdeling van het ministerie die alle politieke plannen die geld kosten moet goedkeuren. Ambtenaren van de IRF zijn aanwezig op alle ministeries om toezicht te houden op de uitgaven.
Volgens een ervaren politicus is dat niet hoe het systeem hoort te werken:
"We laten de IRF bepalen wat we goed vinden voor de samenleving. Het politieke primaat moet hersteld worden."
De Nieuws BV schrijft:
"Voormalig bewindspersonen voelen zich daardoor meer uitvoerder dan politicus.De onderzoekredactie van De Nieuws BV hoorde de afgelopen maanden van verschillende oud-ministers uit vijf politieke partijen klachten over deze manier van werken. Niet alleen gaan ambtenaren op de stoel van een minister zitten, ook de manier van beoordelen wekt irritatie, de oordelen zouden inhoudelijk rammelen."
Drie ministers zouden zelfs gevraagd zijn om moties tegen te houden uit het parlement. De 14 geïnterviewden wilden enkel anoniem meewerken aan het onderzoek, uit angst voor mogelijke tegenwerking in de toekomst. Een minister vertelt:
"De IRF heeft in de loop der jaren ook een houding gekregen van ‘wij zijn de baas’. Boven mij als politicus."
Als het echt misgaat kunnen ministers die het niet eens zijn met het oordeel van de IRF over hun hoofd naar de minister van Financiën – de baas van de IRF – stappen om toch goedkeuring te krijgen. En alle ondervraagden erkennen dat de dienst belangrijk werk doet.
"Je moet die accountancy, die IRF, niet afschaffen. Maar ze moeten niet de baas worden. Die checks and balances zijn belangrijk. Maar op het moment dat je ze beslissingen laat nemen gaat het alleen nog over zwarte cijfers halen."
Oud-minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem zal woensdag uitgebreid ingaan op de onthullingen en de klachten van de de oud-ministers bij De Nieuws BV op Radio 1, tussen 12.00 en 14.00 uur.