Opnieuw sleept Israël het Westen mee in zijn oorlog met de Palestijnen

Washington begint de slaafse trouw beu te worden. Internationale curatele zou het beste zijn.

Paradoxaal genoeg herinnerde de Hamasterreur in de vroege uren van 7 oktober aan het Israël waar ‘we’ ooit massaal achter stonden. Want doelwitten waren onder meer kibboetsen, uit de pionierstijd. Gelukkig bestaan ze nog. Maar in het Israël van premier Benjamin Netanyahu leggen ze weinig gewicht in de schaal, want de idealistische kibboetsniks bleken volledig aan hun lot overgelaten.

Op een paar minuten rijden van Gaza was het leger nergens te bekennen. Dat had het mogelijk te druk met de bescherming van kolonisten die op de Westelijke Jordaanoever Palestijnen terroriseren met het doel ze te verdrijven.

Het gruwelijke lot van de kibboetsniks paste niet in ons beeld van een sterk, trots, tikkeltje arrogant Israël, een imago dat door de barbaren razendsnel werd gesloopt. De wereld kreeg opeens een heel andere indruk. In de kibboetsen en nabije plaatsen als Sderot, waar terroristen gruwelijk hadden huisgehouden, spraken overlevenden niet het Engels met een New Yorks accent dat de voertaal lijkt bij de kolonisten. Dit waren gewone burgers, vaak het Engels nauwelijks machtig, in een door de zon gezegende bucolische omgeving. Ver van de extremistische, ultraorthodoxe en ultranationalistische politici die in Jeruzalem al zo lang het beeld bepalen.

Israël is buiten zinnen van verdriet en woede, begrijpelijk.

Maar het veronachtzaamde Joe Bidens vermaning zich in te houden en gebruikt zijn militaire macht om te slopen wat in Gaza nog overeind stond na die eerdere nutteloze strafexpedities. Netanyahu schoffeerde daarmee Joe Biden zoals hij eerder deed met president Barack Obama door in Washington diens voorzichtige vredesvoorstellen te kraken.

Helaas is Washington ook ditmaal geen eerlijke bemiddelaar, maar militair bondgenoot van een gespleten land. Zou Israël tot de razende vergelding in Gaza zijn overgegaan zonder impliciete Amerikaanse steun? Steeds weer slaagt het erin ‘de Amerikanen erbij te halen’. En daarmee zijn eeuwige geschil met de Palestijnen buitenproportioneel op te blazen. Andere landen met doorzeurende problemen, zoals Armenië, hebben die mogelijkheid gelukkig niet.

Na de gewonnen oorlogen tegen buurlanden, waarmee het vredesverdragen sloot, en het aanknopen van banden met steeds meer Arabische landen, een knap staaltje diplomatie, wekten de rechtse Israëlische leiders (waar zijn de linkse?) de indruk de Palestijnse kwestie te hebben opgelost. De wereld was de kwestie beu. Netanyahu en zijn bondgenoten konden hun gang gaan met de verwezenlijking van een Groot Israël. Tot 7 oktober.

Een briefschrijver in NRC betreurde dat Israël niet beschikt over iemand van het kaliber Nelson Mandela. Welnu, Israël had een staatsman van heel behoorlijk niveau in premier Yitzhak Rabin, die in november 1995 door een joodse extremist werd vermoord juist omdat hij vrede met de Palestijnen wilde. Toenmalig oppositieleider Netanyahu behoorde tot Rabins felste tegenstanders. Hij had meegedaan aan een smaadcampagne tegen de voor ‘nazi’ uitgemaakte Rabin en liep mee in een stoet achter diens ‘doodskist’.

Dezer dagen sloot zijn minister van Erfgoed de inzet van een kernwapen in Gaza niet uit. Zijn collega van Defensie dreigde kort daarop Beiroet even hard te bombarderen als Gaza. ‘In de regering-Netanyahu overheersen nationalistische en xenofobe pyromanen,’ schreef een journalist van Le Monde. VN-experts beschuldigen Israël van ‘genocidale ophitsing’.

Het land dat met kop en schouders uitsteekt boven de andere, autoritair geleide, staten in de regio, dat zonder veel moeite enorme aantallen immigranten opving, een echte democratie, raakte steeds meer in de greep van zeloten. Sommigen van hen bespugen met enige regelmaat christelijke pelgrims in Jeruzalem, aldus Le Figaro. Dit tot afgrijzen van liberale burgers, die vóór 7 oktober massaal de straat opgingen tegen de steeds autoritairder optredende Netanyahu.

Inmiddels zet Israëls razernij in Gaza de multiculturele, deels geïslamiseerde samenlevingen in West-Europese steden onder druk. Het antisemitisme is er in opmars, mensen van Arabische afkomst worden er uitgemaakt voor Hamas-vrienden. Vladimir Poetin profiteert: de aandacht voor de veel belangrijker oorlog in Oekraïne is afgenomen. Amerikaanse Republikeinen vinden steun voor Netanyahu nu urgenter dan voor de Oekraïense president Zelensky. Het conflict is ook schadelijk voor het aanzien van het Westen, dat in het ‘globale zuiden’ meer dan ooit het meten met twee maten wordt verweten.

De internationale gemeenschap heeft zich de afgelopen decennia enorm uitgesloofd om Israëliërs en Palestijnen tot elkaar te brengen. Het was boter aan de galg gesmeerd. De voorkeur verdient nu een vorm van curatele om de Israëliërs tegen zichzelf en Hamas te beschermen. Dat lijkt een utopie zolang Israël verzekerd blijft van pavloviaanse Amerikaanse steun. Maar het negeren van de provocaties van rechts Israël is in Washington niet langer vanzelfsprekend. Minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken kampt zelfs met een beschaafde rebellie hiertegen op zijn eigen ministerie. Zijn doffe blik tijdens zijn vruchteloze bezoeken aan de regio sprak boekdelen: dit moet stoppen.