Opnieuw een brandbrief aan premier Rutte over Gaza

Geachte premier Rutte,

Op 28 oktober j.l. schreef ik u een brandbrief over de catastrofale situatie in Gaza. Dat was twee dagen nadat Nederland had geweigerd een VN-resolutie A/ES-10/L.25 te steunen, die opriep tot een humanitair bestand tussen de strijdende partijen.

Op 12 december bood de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties u met resolutie A/ES-10/L.27 een herkansing. En wederom onthield Nederland steun aan de dringende oproep tot een humanitair staakt-het-vuren in Gaza. 153 van 192 VN-lidstaten stemden voor, waaronder een ruime meerderheid EU-lidstaten.

Ten tijde van de eerste VN-resolutie op 26 oktober, had het Israëlische leger circa. 7.000 Palestijnen in Gaza gedood, onder wie 3.000 kinderen. Op 12 december was het aantal Palestijnse doden tot boven de 18.000 gestegen, aangevuld met zo’n 50.000 gewonden. Duizenden Gazanen, merendeels kinderen, worden nog onder het puin vermist.

Ruim 11.000 Palestijnse doden erbij in anderhalve maand – het kan u weinig schelen. U heeft immers een hoger doel: Israëls afschrikking. Die moet koste wat kost hersteld worden, maande u al op 24 oktober in een Kamerdebat over Israëls oorlog tegen Gaza.

In mijn eerdere brandbrief reageerde ik daarop met: “Uw vlammend pleidooi voor het herstel van Israëls afschrikking komt neer op een doodvonnis voor duizenden Palestijnse kinderen en vrouwen. En het behelst de totale verwoesting van Gaza.” En dat is wat we zien.

De combinatie van torenhoge slachtofferaantallen en grootschalige verwoesting is te wijten aan drie kenmerken van Israëls oorlogsvoering. Eén, de inzet van zeer zware bommen, die veel nevenschade veroorzaken. Twee, met massieve vuurkracht wil Israël het risico voor de eigen troepen richting nul terugbrengen (bij twijfel niet aarzelen, maar schieten). Drie, de zogenoemde “Dahiya-doctrine”, waarmee Israël doelbewust kolossale schade toebrengt aan civiele infrastructuur om de tegenstander te demoraliseren en af te schrikken.

Wanneer u hamert op “afschrikking”, dan pleit u in wezen voor “Dahiya” – de verwoesting van Gaza. Dat doet u in een situatie waarin Israëlische bewindslieden en legerleiders over elkaar heen buitelen met uitspraken dat Gaza “vernietigd”, “geëlimineerd” en “onbewoonbaar” moet worden. Israël beschikt niet alleen over de middelen om Gaza te vernietigen, maar ook over de wil om deze in te zetten.

Maar ook los van dergelijke opruiing tot etnische zuivering en genocide, is Israëls oorlogsvoering in Gaza evident in strijd met het oorlogsrecht, dat de bescherming van burgers moet waarborgen. Daar bent u door uw adviseurs gericht op gewezen, blijkens de gelekte memo van de Nederlandse ambassade in Israël.

In weerwil van de ondubbelzinnige beelden vanuit Gaza, de acute noodsignalen van VN-organisaties en de alarmerende bevindingen van mensenrechtenorganisaties, weigert u conclusies te verbinden aan Israëls optreden. In een recent Kamerdebat op 12 december zei u over het internationaal humanitair oorlogsrecht: “Wij trekken niet de conclusie dat Israël dat schendt.”

Al uw oproepen richting Israël tot naleving van dat recht, zijn daarom volstrekt gratuit. Ook in het licht van wat u verderop in dat debat zei: “Het herstellen van [Israëls] afschrikking is dus cruciaal. Het is in de eerste plaats aan de Israëli, die de situatie daar militair moeten inschatten, hoever ze gaan.”

Na ruim 20.000 doden in Gaza, vertrouwt u het aan Israël toe om te bepalen hoe lang deze slachtpartij mag voortduren. Dat u Israëls nietsontziend geweld intussen blijft scharen onder het “recht op zelfverdediging”, grenst aan sadisme en getuigt van een totaal gebrek aan respect voor Palestijns leven.

De roekeloosheid van uw beleid wordt ook gemarkeerd door het feit dat Israël geen plan voor de “Day After” heeft. Na tien weken oorlog, is het volstrekt onduidelijk hoe Gaza in het post-Hamas tijdperk bestuurd zou moeten worden. Premier Netanyahu weigert elke discussie hierover.

Maar de hamvraag die daaraan vooraf gaat, ook gesteld door vooraanstaande experts, is: is Israëls doel om Hamas militair en organisatorisch te vernietigen wel realistisch en haalbaar? Wat als dat doel na 50.000 doden in Gaza niet bereikt is? Volgens de carte blanche die u verstrekt heeft, mag Israël dan doorgaan.

En zo is Nederland, dat bekend wil staan als bakermat en zetel van het internationaal recht, nog onder uw premierschap aan het verworden tot een aanjager van oorlogsgeweld en -misdaden. Ik laat de reserveonderdelen die Nederland aan Israëlische F-35’s levert, dan nog buiten beschouwing.

Als u denkt dat u Israël met dit beleid een dienst bewijst, dan is dat een kardinale vergissing. Zoals Ben Wallace, de onlangs afgetreden Britse minister van defensie, in een opiniestuk schrijft, zal premier Netanyahu’s strijdplan in Gaza “het conflict voor de komende 50 jaar aanwakkeren”.

Israëls veiligheid zal hierdoor niet verbeteren, maar verslechteren. Die kan niet eenzijdig gebouwd worden op de ruïnes en massagraven in Gaza en evenmin op Israëls escalerende repressie tegen drie miljoen Palestijnen op de bezette Westelijke Jordaanoever.

Tel daarbij op de haat tegen Israël, die wereldwijd sterk toeneemt. Terwijl u Al Jazeera English zult mijden, zorgt de onophoudelijke stroom aan dramatische beelden en schokkende feiten vanuit Gaza voor diepe ontzetting en grote woede. Meer dan ooit, staat Israëls internationale legitimiteit onder druk.

En dan moet het ergste in Gaza vermoedelijk nog komen. Dat is in de actuele situatie bijna niet voor te stellen – ter indicatie: de gezondheidszorg en het watersysteem in Gaza zijn al ingestort. Door catastrofale hygiënische omstandigheden dreigen epidemieën. Bij gewonde kinderen worden ledematen zonder verdoving geamputeerd. Doordat Israël uithongering als wapen inzet, staat Gaza op de rand van een hongersnood. Volgens het Bevolkingsfonds van de VN lopen 45.000 zwangere vrouwen in Gaza een groot risico om door ondervoeding te overlijden.

Vooruitblikkend is het perspectief dat Israël zijn aanval in het zuiden van de Gazastrook de komende dagen en weken zal uitbreiden en intensiveren. Daar zitten intussen meer dan 2 miljoen mensen samengepakt, onder wie een miljoen burgers die het oorlogsgeweld in noord-Gaza zijn ontvlucht. Terugkeren kan niet – noord-Gaza is grotendeels verwoest en nog steeds een gevechtszone.

Wanneer het Israëlische leger in het zuiden te werk gaat zoals in noord-Gaza, dan zijn de onvermijdelijke scenario’s: tienduizenden doden en/of massale verdrijving richting Egypte. Terwijl de Gazanen nu al geen eten en drinkwater, geen toegang tot medische hulp en geen noodonderkomens hebben. Alle voorwaarden voor intens lijden en massale sterfte zijn aanwezig.

Dat Nederland en een handjevol andere landen onder deze omstandigheden een voortzetting van Israëls oorlog tegen Gaza steunen, is totale waanzin. Het politieke en morele falen dat die opstelling markeert, wordt niet gecompenseerd door uw aanstelling van een “speciaal humanitair gezant voor Gaza”. Die functie oogt eerder als een schaamlap, om uw politiek gemotiveerde onvoorwaardelijke steun aan Israël te kunnen voortzetten. Nog nooit was zo duidelijk hoe minachtend en vijandig het Nederlandse beleid jegens de Palestijnen is.

Met diepe verontwaardiging,

Jaap Hamburger, voorzitter Een Ander Joods Geluid (EAJG)