De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen
Ophef onderdrukt. De vrijheid wordt net zo goed van onderaf bedreigd
•
276 keer bekeken
• 
© wikiportret.nl
De hyena’s komen uit alle richtingen op ons af. Ze zijn zonder uitzondering even abject. Juist als ze toevallig in jouw cultureel/politiek/ideologisch straatje lijken te passen. Probeer ze niet achter het oor te aaien zoals Maaike le Noble van Meulenhoff deed. Voor ze het weet is ze een paar vingers kwijt.
Als schrijvers dimmen, denken we al gauw dat ze wijken voor machthebbers. Toch is repressie door de omgeving – al dan niet via het internet – even gevaarlijk. Ophef onderdrukt. Abdelkader Benali werd uitgenodigd om dit jaar de 4 mei lezing te houden in de Nieuwe Kerk te Amsterdam. Hij trok zich terug nadat hij getroffen was door een vloedgolf van razernij vanwege enige onvriendelijke woorden aan het adres van joden die hij veertien jaar geleden in een dronken bui gesproken had. Excuses hielpen niet om de aanvallers tot bedaren te brengen.
Nu is de gelauwerde schrijver Marieke Lucas Rijneveld aan de beurt. Zij gaf deze vrijdag de opdracht terug om het gedicht The Hill van Amanda Gorman in het Nederlands te vertalen. Vanwege de ophef om het feit dat zij een blanke huid heeft. Zij publiceerde op twitter de volgende verklaring:
"Bij dezen laat ik weten dat ik heb besloten de opdracht om het werk van Amanda Gorman te vertalen terug te geven. Ik ben geschrokken van de ophef rond mijn betrokkenheid bij de verspreiding van de boodschap van Amanda Gorman en ik heb begrip voor de mensen die zich gekwetst voelen door de keuze van Meulenhoff om mij te vragen. Ik beschouwde het als een geweldige en eervolle opdracht om het inauguratiegedicht van Amanda Gorman en haar bundel over te zetten naar het Nederlands. Amanda’s team heeft laten weten dat zij nog altijd achter de keuze van Meulenhoff staat en ik dank haar voor het in mij gestelde vertrouwen. Wat mij interesseert is de rijkdom van de taal. Ik had me met alle liefde gestort op het vertalen van Amanda’s werk, waarbij ik het als grootste taak zag om haar kracht, toon en stijl overeind te houden. Ik realiseer me echter goed dat ik in een positie ben om zo te denken en te voelen, waar velen dat niet zijn. Ik wens alsnog dat haar gedachtegoed zoveel mogelijk lezers bereikt en meerdere harten doet openen."
Maaike Le Noble, algemeen directeur van Meulenhoff heeft blijkbaar niets gedaan om Marieke Lucas Rijneveld van dit besluit af te houden. Ze schrijft: “We willen hiervan leren door in gesprek te gaan en we gaan met de nieuwe inzichten een ander pad bewandelen. We gaan op zoek naar een team om mee samen te werken om Amanda’s woorden en boodschap van hoop en inspiratie zo goed mogelijk in haar geest in vertaling te brengen”. Attenooie, een team! Het lijkt wel of ze het Oude Testament in hedendaags Nederlands wil laten vertalen.
De angst regeert. De intimidatie triomfeert. Of de zelfcensuur, de poema die meeloert over de schouder van de schrijvende hoofdpersoon in Adriaan van Dis’ hopelijk niet al te profetische toekomstroman Klifi.
Een paar dagen geleden werd bekend dat de schrijfster Lale Gül het zal laten bij haar eerste roman Ik ga leven. Terwijl dat boek de bestsellerlijsten beklimt, hebben familie, omgeving en sociale media zich heftig tegen haar gekeerd, daarmee metterdaad bewijzend dat ze een scherp getekend beeld heeft geschetst van strenggelovige Turkse Nederlanders. De slotregels van een recent interview met de Volkskrant luiden:
"En dan komt er een einde aan de schrijverscarrière van de 23-jarige, nog voordat die echt van start is gegaan. Ze gaat haar studie Nederlands afmaken en wenst ‘in de vergetelheid te raken’. Ze zal een Turkse huwelijkspartner vinden en een gelukkig leven proberen te leiden. Misschien dat ze ooit nog eens de pen oppakt. Maar daar moet ze nu niet aan denken. Of dat een onbevredigend einde is? Gül moet lachen. ‘Ik had je liever een ander verhaal verteld. Maar mijn leven is geen sprookje.’"
Sinds vrijdag is de volkswoede gericht op Geert Mak, die in een toespraak tijdens de herdenking van de Februaristaking onaardige dingen heeft gezegd over de tweede partij des lands, terwijl een voorman daarvan, Martin Bosma, tegenwoordig was. Mak is voor geen kleintje vervaard. Hij laat zich niet zo gemakkelijk in een hoek drijven. En het Comité Herdenking Februaristaking 1941 ook niet. Wat Mak overkomt, lijkt overigens als twee druppels water op hetgeen Arnon Grunberg verleden jaar na zijn 4-mei lezing moest incasseren. Ook hij week niet. Hoewel, hij is inmiddels Amerikaan geworden.
De vrijheid van meningsuiting in Nederland wordt dezer dagen bedreigd door campagnes om mensen met een duidelijke mening kalt te stellen. Dat is een zeer verontrustend gegeven. Deze verbale intimidatie bedreigt de democratie en het maatschappelijk debat. Het doet er daarbij niet toe uit welke windrichting de shitstorm opsteekt. De hyena’s komen uit alle richtingen op ons af. Ze zijn zonder uitzondering even abject. Juist als ze toevallig in jouw cultureel/politiek/ideologisch straatje lijken te passen.
Waakzaamheid is geboden. Denk niet dat zo’n storm wel uitraast. Hij baart alleen maar nieuwe tornado’s van haat. Het houdt niet op tenzij we ons krachtig te weer stellen. En van ons democratische hart geen moordkuil maken. Probeer de hyena’s niet achter hun oor te aaien zoals Maaike Le Noble van Meulenhoff deed. Ze zal merken dat het haar een paar vingers kost.
Voor het overige ben ik van mening dat de toeslagenaffaire niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen. En de affaire met het Groninger aardgas ook niet.