Open brief Sylvana Simons aan RTL Nieuws

Beste Harm Taselaar, journalisten, redacteuren en stagiaires van RTL Nieuws,

Gistermiddag plaatsten jullie nieuws over de naamswijziging van Artikel 1 op basis van een telefoongesprek met mede-oprichter Ian van der Kooye. In dit gesprek vertelde van der Kooye zonder enige terughoudendheid over de procedure die we gevolgd hebben bij het kiezen van een nieuwe naam. We hebben namelijk onze leden geraadpleegd en ons Algemeen Bestuur heeft uit de meer dan 100 suggesties een shortlist van 5 namen samengesteld die as we speak worden getoetst op haalbaarheid. We kijken daarbij naar alle mogelijke registraties, maar bijvoorbeeld ook naar eventuele logo’s en vormgeving. Na de zomer hopen we met een sterke, frisse en even krachtige naam als Artikel 1 te kunnen komen.

Maar goed, dat was jullie allemaal bekend. Toch vond RTL Nieuws het nodig dit ‘nieuws’ (geen nieuws is tegenwoordig ook nieuws, tenslotte) bij haar lezers onder de aandacht te brengen met de kop: “Partij Artikel 1 van Sylvana Simons heet voortaan “Nieuwe Naam Komt Eraan”. Een lollige poging tot rijm, maar compleet verzonnen. We kennen het fenomeen als fakenews.

Fakenews. Je verwacht het niet van RTL Nieuws. Als de collega’s van Boulevard uit de bocht schieten met grove schendingen van de waarheid over vermeende relaties of de oorsprong van cornrows of The Natural Hair Movement, dan schudden we ons hoofd. We verwonderen ons hooguit hardop over zoveel hardnekkige onwetendheid. En dat jullie de vlag van Curacao en Suriname niet uit elkaar kunnen houden, soit. Ze lijken tenslotte allemaal op elkaar, ook als ze niet op elkaar lijken.

Maar als het RTL Nieuws willens en wetens onzin gaat lopen verspreiden, ja dan maken we ons zorgen, beste Harm, journalisten, redacteuren en stagiaires van RTL Nieuws. Want, ja heus, heel veel mensen zien jullie als een serieuze nieuwsbron. Het bericht werd dan ook gretig opgepakt en één onafhankelijke supportersgroep paste zelfs haar naam aan in “Nieuwe Naam Komt Eraan”.

Fakenews zou voor elke journalist het ergste moeten zijn dat zij of hij zich kan voorstellen. Het is tenslotte in strijd met alles waar een échte journalist zijn leven voor zou geven, zo krijg ik de indruk. Onder andere naar aanleiding van hen die dat op zoek naar de waarheid, naar echte verhalen, ook deden. Jullie weten vast op welke van jullie collega’s ik doel. God hebbe hun ziel.

Fakenews is in mijn geval ook onomstotelijk aan te wijzen als oorzaak van het grootste deel van de bedreigingen aan mijn adres. De jongetjes en meisjes van De Dagelijkse Standaard hebben er een dagtaak aan elk woord dat ik al dan niet spreek te verdraaien en om te buigen naar een sappig stukje tekst waaraan de gemiddelde Nederlander naar hartelust aanstoot kan nemen. Daarna is alles geoorloofd en kan er vrijuit gescholden en bedreigd worden. Hetzelfde geldt voor Facebookpagina’s die zich als mij voordoen of mij op andere manieren woorden in de mond leggen. Zo plaatst de pagina ‘Sinterklaas en Zwarte Piet’ met enige regelmaat fake uitspraken over Zwarte Piet die ze aan mij en andere BN’ers toeschrijven. Zo slaan ze twee vliegen in één klap: er wordt flink wat haat gezaaid en de kassa rinkelt want er wordt gretig verdiend aan alle likes. Dat heet “Like Farming”.

Gelukkig vonden jullie het ook iets te dolletjes. Na een telefoontje van Ian van der Kooye werd de kop aangepast. Op Twitter verspreidden jullie het volgende bericht: “Sylvana Simons baalt, haar partij zit tijdelijk zonder naam”. Weer een missertje, helaas. Want ik heb niemand van RTL Nieuws gesproken. En dus ook aan niemand laten weten dat ik baal. Enfin. Ook die kop werd na wat heen en weer bellen aangepast.

Maar ja. In deze tijd van moordende concurrentie moet je als nieuwsmaker (over dat ‘maken’ van nieuws moeten we het trouwens ook een keer hebben, beste Harm, journalisten en de rest) een en ander wel een beetje lekker verkopen. En dus kreeg het uiteindelijke ‘nieuwsbericht’ op Twitter en Facebook de ogenschijnlijk behulpzame vraag mee: “Iemand nog een goed idee voor een nieuwe naam?”. Dat van der Kooye al aan de telefoon had aangeven dat we 5 potentiële namen hebben, dankzij de input van onze leden werd gemakshalve even vergeten. Er moet tenslotte wel op zo’n berichtje geliked en gereageerd worden.

Maar na een paar uur was de lol er zelfs voor jullie wel af, hè Harm en de rest? Want zoals iedereen zag aankomen behalve de redactie en hoofdredactie van RTL Nieuws: de racistische sluizen gingen open. Volgens goed Hollands gebruik werd onder het mom van “Ja maar zei loop ook altijd te seike” de onderbuik leeggegooid op jullie timelines. En dat is geen fijne ervaring. I know, I know.

En dus verwijder je het bericht. Je schrijft daar een verklaring over. Geen excuses over foute berichtgeving, wel geklaag over het behalen van een te verwachten resultaat. En ach, daar gaan we weer. Haat, racisme, seksisme. Vervelend he?

Maar misschien schuilt er ergens iets goeds in deze episode. Ik kan me namelijk zomaar voorstellen dat jullie het er op de redactie nog even over hebben. ‘Was dit eigenlijk wel nieuwswaardig?’, zouden jullie je kunnen afvragen. ‘Is er een groter verhaal waarmee we onze kijkers en lezers kunnen informeren over actuele maatschappelijke kwesties?’

Hier 3 willekeurige vragen ter overweging, handig voor de volgende redactievergadering: 1. Is het verstandig het maken van koppen en inleidingen aan stagiaires over te laten? 2. Wat is Like Farming en hoe schaadt het eerlijke journalistiek? 3. Wat is de morele verantwoordelijkheid van een nieuwsorganisatie in het voorkomen en beperken van online harrassment?

Hiermee komen jullie vast die vermaledijde komkommertijd wel door. En dan beloof ik, beste Harm en de rest, dat mijn partij en ik na de zomer voor écht nieuws zorgen.

Met vriendelijke groet, Sylvana Simons