Op Vrouwendag krijg ik altijd zin om me van een glazen klif te storten

We’ve come a long way baby. Was 8 maart aka Internationale Vrouwendag een paar jaar geleden nog ‘laat je seksisme de vrije loop op social media-dag’, tegenwoordig buitelen bedrijven, organisaties en mannen over elkaar heen om de vrouw te eren. Stickers, slogans, hele campagnes worden bedacht om de wereld er toch vooral van bewust te maken dat de vrouw ook een mens is.

Vrouwenorganisaties lopen daarin terecht voorop, maar terwijl de strijdbare boodschappen vol ‘power’ en ‘solidariteit’ zich opstapelen word ik eigenlijk alleen maar steeds bozer. Want waarom moeten vrouwen zich anno 2019 nog steeds in allerlei sociaal wenselijke (Powervrouwen yay, you go girl!) bochten wringen om gehoord te worden? Waarom kan er geen stuk over het statistische feit dat economische ongelijkheid heet worden geschreven zonder 28 vraagtekens te plaatsen bij wat al 100 keer wetenschappelijk is bewezen? Waarom voeren we elk jaar dezelfde nepdiscussies, waarbij luidkeels bewijs wordt geëist door mensen die niet bereid zijn om ook maar een centimeter van hun aannames af te wijken?

We leven in een wereld waarin als een vrouwelijke gyneacoloog een stuk schrijft over vulva’s, een willekeurige man haar – niet gehinderd door enige kennis – komt vertellen dat het juiste woord eigenlijk ‘vagina’ moet zijn. Als zij hem op beheerste en beleefde wijze corrigeert is zijn reactie niet om zich te verexcuseren, maar wordt de arts getrakteerd op een enorme preek waarom haar medische definitie minderwaardig is aan die van hem, de arrogante leek. Dat is de dagelijkse realiteit van vrouwen. Op het internet, op het werk, bij de dokter, op het sportveld en soms zelfs achter de voordeur.

U gelooft me niet? Oké, nog een voorbeeld dan. Een man krijgt van zijn baas, ook man, te horen dat zijn vrouwelijke collega altijd te langzaam werkt in de communicatie met klanten. Hij probeert haar daarin bij te sturen als haar begeleider en zij doet haar best om sneller te werken. Op een dag is hij met een klant aan het mailen die nogal onbeschoft reageert. Zijn suggesties worden weggewuifd, zijn vragen genegeerd. Hij verbaast zich daarover, omdat hij die man anders kent. Totdat hij ontdekt dat hij per ongeluk de hele mailconversatie als zijn vrouwelijke collega – met wie hij een inbox deelt – heeft ondertekend. Als hij de klant erop wijst, reageert die ineens poeslief. Na een gesprek met zijn collega besluiten ze twee weken alle mails als elkaar te ondertekenen. En wat er toen gebeurde , zal geen enkele vrouw verbazen:

Maar dit zijn natuurlijk slechts incidenten, meegemaakt door willekeurige vreemden, het is nou niet zo dat onze premier hardop zegt dat vrouwen minder kwaliteit hebben dan mannen. Oh wacht …

Vrouwen worden niet gelijk vertegenwoordigd in de politiek. Vrouwen verdienen minder geld voor hetzelfde werk, ook als gecorrigeerd wordt op factoren als deeltijdwerken , opleidingsniveau en de ervaring die ze missen door zwangerschapsverlof. Ook als er in elke bestuurslaag van het bedrijf meer vrouwen dan mannen werken. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt bovendien dat eigenschappen die als mannelijk gezien worden, zoals een koele, dominante houding en het nemen van risico’s, hoger gewaardeerd worden als leidersschapskwaliteiten. Maar als vrouwen die eigenschappen hebben, worden ze door zowel mannen als vrouwen als minder sympathiek en betrouwbaar gezien. Vrouwelijke ambitie wordt bestraft. Werkgevers blijken liever een vrouw aan te nemen die matig presteerde op de universiteit. Vrouwen die te hoge cijfers halen schaden daarmee hun kansen op een baan. En het is niet een gebrek aan interesse of aanleg dat maakt dat er minder vrouwen in de exacte wetenschappen werkzaam zijn, maar de – reële – angst voor seksisme en discriminatie  binnen dat vakgebied.

Dat zijn alleen nog maar de economische en politieke hindernissen waar de meest geprivilegieerde vrouwen ter wereld over struikelen. We hebben het nog niet eens gehad over de vrouwen die in armoede leven, die vanwege hun genderidentiteit, sekse, etnische achtergrond, religie, beperking of een combinatie daarvan systematisch worden buitengesloten. Vrouwen voor wie het schier onmogelijk is om vooruit te komen, laat staan dat gelijkheid met mannen binnen bereik is.

Dus vergeef me als ik de vlag nog niet uithang. Vrouwendag is inderdaad een belangrijk evenement, maar dat maakt het nog geen feestje.