De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen
Oorzaak energieschaarste: beleid kabinetten-Rutte
•
376 keer bekeken
• 
© cc-foto: shuraki
Dat voor zijn kabinetten de energietransitie nooit een halszaak is geworden, zien we aan de huidige krapte van ons stroomnet.
De huidige tragedie in Groningen – meer gas boren en geen recht doen aan aardbevingsslachtoffers – is slechts een onderdeel van de door bezuinigingsdrang, laksheid en desinteresse van de kabinetten-Rutte veroorzaakte energieschaarste. Met collaterale schade in de rest van het land, waaronder ook vergiftiging van het grondwater. Plus bedrijven die door een verouderd elektriciteitsnet van de stroom af moeten en overschakelen op… aardgas.
Kijk naar de gevolgen van boren naar fossiele brandstoffen. Iedereen denkt dan aan gas en Groningen en aardbevingen. Maar dezelfde NAM, eigenlijk de buitenlandse multinationals Shell en Exxon, loost ook al jaren vanuit het olieveld onder het Drentse Schoonebeek giftig afvalwater in lege Twentse gasvelden. De dappere Tukker Herman Finkers stuurde een brief aan de fractievoorzitters van de vier coalitiepartijen in Rutte III, waarin hij opriep met het giflozen te stoppen. Hierin werd hij gesteund door lokale en provinciale bestuurders, ook die uit de vier coalitiepartijen.
Het kabinet had al veel eerder, op aandringen van de Kamer, een evaluatie beloofd en die kwam maar niet. Dus dienden Kamerleden uit D66, CDA en ChristenUnie vorige maand een motie in om alternatieven voor lozing te vinden. Die werd door een ruime meerderheid aangenomen, maar Stef Blok, de demissionaire minister van Economische Zaken, deed niets.
De NAM heeft nu eenmaal een vergunning en volgens onafhankelijke experts, toezichthouder SodM en TNO, is de waterinjectie ‘een veilige, verantwoorde en de meest milieuvriendelijke oplossing’. Stopzetting, zo dreigt de NAM, zal niet alleen tot kapitaalvernietiging leiden, maar ook tot het verlies van honderden arbeidsplaatsen in Drenthe.
Economische Zaken is in dit soort dossiers volgens de wet de Absolute Alleenheerser. Dat hoorde ik voor het eerst een paar jaar geleden van Ron Lodewijks, onderzoeksjournalist voor het Brabants Dagblad. Hij vertelde dat de omgeving als het om onderzoek naar schaliegas gaat, in het geheel niets heeft te vertellen. De gemeente niet, de provincie niet, maar ook Staatstoezicht op de Mijnbouw niet en evenmin de Mijnraad. EZ is de enige instantie die beslist. Formeel kan er zelfs in de ecologische hoofdstructuur en bebouwde worden geboord. De formele reden waarop de Raad van State geregeld bezwaren van burgers, milieubeweging en gemeenten van tafel veegt.
Lodewijks wees vanuit zijn kantoor naar de overkant van de Bosscher haven, naar de reusachtige Heinekenbrouwerij. Ook op dat terrein kan naar schaliegas worden geboord. Heineken pompt daar grondwater op en als dat vervuild raakt, is het gebeurd met de brouwerij. Hoeveel arbeidsplaatsen zou dat kosten, EZ?
Dat was 2014. Ging het in het onderzoek van Lodewijks om de Amerikaanse multinational Cuadrilla Resources en fracking , tegenwoordig is de Canadese concurrent Vermillion Energy overal in ons land bezig met het opsporen van ‘kleine aardgasvelden’, die het vervolgens mag exploiteren.
Nog meer dan in 2014 zijn burgers, gemeenten, waterschappen en provincies tegen, maar Blok, die als het hem uitkomt kordaat kan optreden, gaf op de valreep nog een hele serie vergunningen af. Net als zijn opdracht om in Groningen weer veel gas te winnen, want dat was nu eenmaal contractueel met de Duitse afnemers vastgelegd.
De onwaarachtigheid van Rutte inzake het energievraagstuk blijkt ook uit andere dossiers. Dat voor zijn kabinetten de energietransitie nooit een halszaak is geworden, zien we aan de huidige krapte van ons stroomnet.
Rutte III wilde ons van het gas afhebben en onze laten koken en verwarmen via elektriciteit. Het subsidieerde elektrische voertuigen, zonnepanelen en windmolens. Een automatische consequentie daarvan, zou je zeggen, is het vergroten van de capaciteit van de infrastructuur, i.c. ons elektriciteitsnet.
Dat is niet gebeurd. De overheid, i.c. EZ, nam niet de regie, maar stond erbij en keek ernaar. Al jaren trekken Liander en TenneT dan ook aan de bel omdat ze projectontwikkelaars van zon- en windparken nauwelijks een aansluiting kunnen geven voor het aanbieden van stroom. Maar nu komen ook de afnemers in gevaar. In steeds meer delen van het land kunnen bedrijven geen aansluiting op het stroomnet krijgen, omdat het vol zit.
Het nood-alternatief voor ondernemers en instellingen is het tegendeel van duurzaam: generatoren op gas en diesel of stoken van biomassa. Dat geldt ook voor de bewoners van de komende nieuwbouwwijken. Volgens de kaart van Liander lopen zelfs wij als bestaande consumenten de kans binnenkort energieproblemen te krijgen.
Ik woon in een gebied waar de uiterste capaciteit al is bereikt. Mensen in mijn omgeving kopen daarom bijvoorbeeld geen volledig elektrische warmtepomp, maar een hybride, want ze zijn bang voor stroomstoringen. Anderen kopen een hybride auto en wachten nog maar even met de aanschaf van een elektrische kookplaat. Bedrijven en instellingen blijven nog maar even op het aardgas.
EZ ‘erkent het probleem’ en zegt ‘dat het de komende tijd helaas vaker zal gaan voorkomen’. Helaas hetzelfde EZ dat zich heeft suf gelobbyd om energieverslindende datacenters naar ons land te halen en hun kortingen op de elektriciteitsrekening geeft van maar liefst 90%.
Sinds kort hebben we een minister voor Klimaat en Energie, Rob Jetten. Die heeft geen portefeuille en valt onder EZ. Net als zijn D66-partijgenoot Hans Vijlbrief, staatssecretaris Mijnbouw en Mededinging. Voortaan kan de VVD-minister van Energie en Klimaat naar D66 wijzen als er weer iets mis gaat.
Praat mee
Reacties (7)
The Apple
17 jan. 2022 - 12:45
August Hans den Boef heeft gelijk: nu op dit moment is de capaciteit van het net de bottleneck en de verantwoordelijkheid daarvoor ligt bij Rutte & Co.
Wiebes en Blok waren/zijn politici van de ergste soort: ze verkopen niet alleen de Groningers, maar ons allemaal steeds aan de hoogst biedende.
0Rapporteren
Log in om te reageren1 Reactie
The Apple17 jan. 2022 - 12:48
Met de besluiten van de demissionaire minister Blok kun je alleen maar hetzelfde doen als met die van Trump: zo snel mogelijk terugdraaien.
Het is maar de vraag of hij ze uberhaupt had mogen nemen.
0Rapporteren
J.janssen2
17 jan. 2022 - 9:16
"Ez dat zich suf heeft gelobbyd om energieverslindende datacenters naar ons land te halen om ze korting te geven op de elektriciteitsrekening van 90 %". Treurig en wij moeten voor de komst van deze "overbodige datacenters" meer voor onze energie betalen en massaal zonnepanelen op onze daken leggen....
Zodra het betaalbaar wordt om met deze zelf opgewekte stroom zelfvoorzienend te zijn zonder afhankelijk te zijn van Tennet of Liander zullen wij zonnepanelen op ons dak aanschaffen.
Arjan Fernhout
17 jan. 2022 - 6:34
De belangrijkste oorzaak mis ik: de grote toename van export van aardgas. De ondergrondse opslag van aardgas werd politiek verkocht als peakshaver, maar was grotendeels bedoeld om vooral Duitsland leveringsgarantie te bieden. Onder Rutte was de export maximaal, wat te zien is aan het aantal aardbevingen en de grotere magnitude daarvan:
Aardbevingen door gaswinning
https://www.knmi.nl/kennis-en-datacentrum/uitleg/aardbevingen-door-gaswinning
2 Reacties
zekernietjoops17 jan. 2022 - 14:09
Arjan Fernhout,
Sowieso is het onverteerbaar en onrealistisch dat huishoudens in NL van het gas af moeten terwijl - geheel in tegenstelling daarmee - België en m.n. Duitsland zoals ook u vaststelt, zelfs huishoudens subsidiëren als zij een gasaansluiting nemen!
Bovendien, huishoudens zijn maar een fractie van het totale gasverbruik dat vooral ligt bij (groot)bedrijven.
Voeg vooral ook daarbij de slaafse vazallenstatus – vrijwel onwrikbaar(!) verankerd in m.n. NAVO en EU - die bijna geheel Europa is opgelegd in het z.g. ‘bondgenootschap’ met de V.S. en constateer vervolgens de enorm toegenomen nadelen en de (sociale, economische, ethische) onaanvaardbaarheid daarvan:
De V.S. heeft o.a. ZO gedicteerd/bevolen dat Europa overvloedig aanwezig en betrekkelijk goedkoop Russisch gas niet mag afnemen…. omdat de V.S. al zowat een eeuw een door geopolitieke machtsoverwegingen en angst ingegeven waan volgt dat zij - ten zeer grote koste van Rusland en Europa - beide moet kort houden en knevelen teneinde het volgende te verhinderen: een zich almaar verder ontwikkelend, want aaneengesloten(!), en op allerlei gebieden samenwerkend Euraziatisch continent dat niet gespleten wordt door een daarvan uitgesloten Rusland.
M.n. sinds het einde van de tweede wereldoorlog wordt dit met alle mogelijke nagestreefd.
Bovendien wordt sinds de snelle economische groei van China de verbetenheid om zo ’n aaneengesloten en samenwerkend Eurazië te verhinderen door wereld(over)heerser V.S., verder gevoed en versterkt:
Immers, overduidelijk wordt ook China al geruime tijd gedwarsboomd om te voorkomen dat m.n. diens voornemen om een “nieuwe zijderoute” - vooral via duizenden km spoorlijn, aan te leggen door grotendeels onherbergzaam gebied door landen die de V.S. als zijn invloedssfeer beschouwt, aan te leggen.
‘Toevallig(?!)’ was er in Kazachstan, dat als voormalige Sovjetrepubliek samenwerkt met Rusland en 1 van die landen, onlangs een poging tot staatsgreep…
zekernietjoops17 jan. 2022 - 14:18
correctie 4e alinea, laatste zin: "...met alle mogelijke..." moet zijn:
met alle mogelijke middelen
bv-user-32067
16 jan. 2022 - 22:24
Voor productiewater injectie in lege gasvelden op zeer grote diepte heeft NAM aan alle vergunningsverplichtingen voldaan.
Voor de nodige vergunningen is uitgebreid onderzoek gedaan naar de veiligste en meest milieuvriendelijke methode om het productiewater uit Schoonebeek te verwerken. Ook de MER-commissie (Milieu Effect Rapportage) stelde in 2006 vast dat waterinjectie in lege gasvelden de beste oplossing was.
De vergunning verplicht de NAM dit elke 6 jaar uitvoerig te onderzoeken. Dit gebeurt in samenwerking met een brede groep betrokken partijen, waaronder TNO, SodM en Royal HaskoningDHV. Allemaal zeggen daar geen problemen mee zijn.
Maar een katholieke twentse flauwe moppentapper weet het beter: Aardbevingen! Giftig drinkwater! Hel en verdoemenis! Tegen een BN'er met een mening kan geen feit of de wetenschap op. Welkom in Nederland in 2022. Be afraid, be very afraid.
1 Reactie
Bastet217 jan. 2022 - 9:43
Ben je nu gewoon naïef of is het pure kwaadaardigheid om dit soort propagandapraatjes verder te verspreiden?
Dat er voldaan is aan vergunningsverplichtigingen biedt helaas geen garantie dat er niks fout kan gaan. Die verplichtingen zijn ook alleen maar gebaseerd op het indammen van bekende gevaren.
Je rept over 'veiligste en meest milieuvriendelijke methode'. Als je daadwerkelijk verstand van zaken zou hebben weet je dat dat nooit een criterium is. Uitgangspunt is hooguit hoe aan de verplichtingen voldaan kan worden en liefst hoe daar wat van af geknabbeld kan worden.
De veiligste en meest mileuvriendelijke methode is natuurlijk gewoon de olie in de grond laten zitten en met rust laten. Je kunt andere keuzes maken, maar wees daar dan gewoon eerlijk over en kom niet met dit soort lulkoek aan zetten.
Je laatste alinea met kwalificaties over Herman Finkers zegt vooral heel veel over je eigen niveau.Of beter gezegd, het gebrek daar aan.
korheiden2
16 jan. 2022 - 22:16
Is de energieschaarste een typisch Nederlands probleem? Volgens mij hebben de Duitsers en de Belgen ook moeite met de energietransitie, o.a. door de Atomausstieg. Het is dus niet allemaal de schuld van Rutte.
1 Reactie
bv-user-4797917 jan. 2022 - 9:41
Rutte krijgt gewoon overal de schuld van. Ook voor de tekorten in de rest van de wereld.
Frans Kwakman
16 jan. 2022 - 19:46
Voor hoge prijs van het aardgas en de potentiele schaarste daaraan is maar 1 goede reden aan te wijzen, de VS heeft in haar goedheid gezorgd dat wij hier geen gas uit Rusland via de NordStream 2 pijpleiding aangevoerd krijgen want daar is (nog) geen toestemming voor.
Maar die sympatieke amerikanen hebben wel een oplossing voor het door de amerikanen gecreeerde probleem, zij sturen een vloot LNG tankers naar de kusten van de in nood verkerende landen. Heeft niet veel met klimaatoptimalisatie van doen maar ala, wie wil er in de kou zitten?
5 Reacties
EenMening16 jan. 2022 - 22:27
Een hele wijze politiek van de Amerikanen. Europa is veel te afhankelijk van Russisch gas en heeft Poetin daardoor enorm in de kaart gespeeld. Als Poetin wil, kan hij midden in winter de gaskraan dichtdraaien. Zelfs een kind kan zien hoe kortzichtig Poetins klanten zijn.
Wij hebben gelukkig nog ons eigen gas en kunnen in geval van nood de productie ervan weer flink opvoeren, zodat we niet in de kou zitten. De VS is bereid om Europa voor de zoveelste keer uit de brand te helpen. Maar in plaats daar dankbaar voor te zijn, loop je te zeuren.
The Apple17 jan. 2022 - 12:34
De Amerikanen hebben alles in het werk gesteld om de concurrentie buitenspel te zetten voor hun eigen -veel duurdere en schadelijker- product
en Een Mening vind dat niet alleen een hele wijze politiek van de Amerikanen, maar bedankt ze zelf met de worden: "De VS is bereid om Europa voor de zoveelste keer uit de brand te helpen. "
En ik maar denken dat de consument alleen maar baat kan hebben bij concurrentie. Ik verdenk de Amerikanen zelfs ervan dat ze er alleen maar op uit zijn winst te maken en Europa -nog meer- van zich afhankelijk te maken.
O nee, dat is waar ook: wie genieten ook hun militaire bescherming,
tenminste zolang we hun wapens kopen.
Het lijkt wel of er een patroon in zit: Good vs Evil.
zekernietjoops17 jan. 2022 - 16:00
The Apple,
"Het lijkt wel of er een patroon in zit: Good vs Evil."
Inderdaad en en wel - doelbewust- het volgende: "Good is Evil and Evil is Good".
Frans Kwakman17 jan. 2022 - 18:08
EenMening - gek genoeg hebben we dat stoppen al meegemaakt. Een aantal jaren geleden wilde Oekraine haar schulden niet betalen en de Russen wilden daarom geen gas meer leveren. Lijkt mij terecht maar ook de gastoevoer via Oekraine kwam in het geding. Is uiteindelijk opgelost en West-Europa had nog steeds de gasbel van Slochteren. Maar dat is de belangrijkste reden dat een andere route werd ontworpen en aangelegd. Dat de VS tegen is heeft slechts 1 reden, zij wil haar gas, verkregen via de infame wrecking
procedure aan ons kwijt. Eigenlijk zijn de meeste militaire akties van VS ingegeven door petro-belangen en daar wordt een andere verklaring voor het domme volk bij gezocht. Politiek, best 1mening.
Eid
16 jan. 2022 - 19:42
In de categorie achteraf weten we het. Wie had het van links tof rechts in de politiek over totale energie transitie 15 jaar geleden? En dan nog, dat had je gered in 15 jaar? Met die briljante plannen over biomassa, al die windmolens in een land waar zelfs de procedure voor hst bouwen van een ziekenhuis 10 jaar duurt, omdat iedereen z'n vinger mag opsteken...
2 Reacties
bv-user-4687416 jan. 2022 - 20:21
De energiesector. Al in 2008 ten tijde van de privatisering werd hiervoor gewaarschuwd. Maar de privatisering zou door gaan.
De netwerken werden gesplitst van de productie en leveranciers. Netwerken in publieke handen voor de 'leveringszekerheid'.
Gevolg: de netwerkbeheerders werden gemaximaliseerd qua inkomsten. De inkomsten voor de netwerkbeheerders worden jaarlijks vastgesteld door de overheid. Inkomsten om het bestaande net overeind te houden.
De leveranciers (en productie bedrijven) investeerden niet meer in productie. Waarom zou men, dat kost veel geld met veel risico tot gevolg. Bij geen investering en stijgende elektra vraag zou de prijs (en dus de marge) alleen maar stijgen. Geen enkele motivatie ter investering van nieuwe productie.
Dus netbeheerders die geen geld/mogelijkheden kregen voor de ontwikkeling van slimme netten. Leveranciers en producenten die ook niet investeren.
En dat was bekend, is voor gewaarschuwd. Maar nee, de verkoop van de energiemaatschappijen moest door gaan.
Evenals de gasrotonde, Nederland zou de spin in het web worden. Ook toen werd dat al in de sector gezien als onzin. Feitelijk was dat het excuus om het Nederlandse gas goedkoop te verkopen aan het buitenland. In de sector zag men al lang dat men het beter kon bewaren voor Nederland zelf. Voor nu. Prijzen zijn nu een veelvoud van toen. De beste investering destijds zou bewaren geweest zijn.
Maar nee, de natte droom van VVD moest en zou uitkomen. Privatiseren van de energiemarkt. Een essentiële levensbehoefte voor de samenleving en de economie.
Nu plukken we de zure vruchten. Maar kom niet aan met het excuus dat we dat niet hadden kunnen weten.
We wisten het, er is voor gewaarschuwd maar men wilde niet luisteren.
bv-user-4687416 jan. 2022 - 20:22
en of we het gered hadden in 15 jaar? dat zullen we nooit weten. Wat we wel weten is dat er nu 15 jaar niets gedaan is.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.
