'Omtzigt heeft deze hele campagne om zeep geholpen en Wilders zo een kans geboden'

Francisco van Jole heeft afgelopen nacht slecht geslapen. "We weten niet wat er gaat komen. Het is een soort woedende woensdag. Als je me een jaar geleden had gezegd dat een vrouwelijke lijsttrekker met een Turkse achternaam Wilders een overwinning zou bezorgen, had ik je voor gek verklaard. Maar in deze tijd moet je het onverwachte verwachten. Dus ik verwacht dat Wilders gaat winnen en hoop op het tegendeel."

Kee zag in het debat bij de NOS nog wat kleine gamechangers: "Timmermans ging ineens van zich afbijten. Hij is een diesel die langzaam op gang komt." Kee vertelt over wat er in Italië gebeurt nu daar een extreemrechtse regering aan de macht is. "Er worden daar dingen teruggedraaid die je voor vanzelfsprekend hield. Zoals homorechten. En het is de vraag of ze ooit weer terugkeren."

Van Jole laat het fragment horen van augustus waarin Yesligöz zegt dat ze open staat voor regeren met Wilders. "Daarmee heeft ze hem terug op het podium gehaald. Een kapitale fout. Rutte hield hem terecht buiten de deur, vanwege zijn onbetrouwbaarheid, zijn veroordeling door de rechter en zijn steun aan Poetin na het neerhalen van de MH17. Yesilgöz wilde kennelijk laten zien dat ze anders was en deed dit."

Kee bevestigt dat het een grote fout is geweest waar de VVD later spijt van kreeg. "Ze zijn er van geschrokken. Maar het was een koerswijziging waar de rechtervleugel van de partij bij monde van Ruben Brekelmans, een belangrijk woordvoerder, al in juli op aandrong."

Van Jole wijst er op dat in de media het beeld heerst dat Yesilgöz wint en Timmermans verliest. "Als je naar de peilingen kijkt zie je dat de VVD 7 zetels verliest en GroenLinks-PvdA 7 zetels wint."

Kee laat een compilatie horen van Omtzigt die maandenlang blijft twijfelen. Van Jole zegt dat hij dat gedaan heeft om de aandacht op zichzelf te blijven vestigen. "Hij is verantwoordelijk voor het bizarre verloop van deze campagne. Omdat hij maar bleef twijfelen durfde niemand hem aan te vallen. Daardoor ontstond er een vacuüm en daar is Wilders in gesprongen."

Bekijk het hele gesprek (inclusief kleine storing) via de site van NPO Radio 1 of beluister hieronder de podcast.