Ollongren: 'diepste excuses' aan nabestaanden genocide Srebrenica

Na ruim een kwart eeuw maakt de Nederlandse regering de "diepste excuses" aan nabestaanden van de massamoord in Srebrenica in 1995. Minister Kajsa Ollongren van Defensie sprak de woorden uit in haar speech bij de 27e herdenking van de genocide, op de begraafplaats van Potocari in Bosnië en Herzegovina. "De internationale gemeenschap faalde in de bescherming van de mensen van Srebrenica. Als onderdeel van deze gemeenschap deelt de Nederlandse regering in de politieke verantwoordelijkheid voor de situatie, waarin dit falen kon gebeuren. Daarvoor bieden wij onze diepste excuses aan. We kunnen het leed niet van u wegnemen maar wat we wel kunnen doen is de geschiedenis recht in de ogen kijken."

"De excuses die Nederland nu maakt, hebben 27 jaar op zich laten wachten. Het is een zorgvuldig geformuleerde spijtbetuiging", legt Fons Lambie, politiek verslaggever van RTL Nieuws uit. "In deze excuses erkent Nederland geen verantwoordelijkheid of schuld voor de genocide, maar de excuses gaan over de 'gedeelde politieke verantwoordelijkheid' van de 'internationale gemeenschap'. In Den Haag wordt benadrukt dat deze excuses absoluut niet betekenen dat het kabinet nu Dutchbat-veteranen iets verwijt of de veteranen laat vallen."

Zoals gebruikelijk bij Nederlandse excuses en of het uitblijven daarvan gaat de discussie vooral over geld. De NOS schrijft:

Dat excuses zijn aangeboden betekent volgens jurist Lianne Wijntjens van de Tilburg Law School niet dat er ook compensatie moet worden betaald aan de slachtoffers en nabestaanden. "Organisaties of overheden zijn daar wel vaak bang voor, maar bij historisch onrecht is er eigenlijk altijd een grondig onderzoek nodig. Op basis van die bevindingen kan een rechter dan beoordelen of compensatie passend is. Excuses zijn dus hoogstens een opmaat naar compensatie," aldus Wijntjens, die in 2020 promoveerde op dit thema.

De excuses gaan over de grootste oorlogsmisdaad die in Europa is gepleegd sinds de Tweede Wereldoorlog. Achtduizend weerloze islamitische jongens en mannen werden vermoord door Bosnische-Serviërs en gedumpt in massagraven. De moslims hadden hun toevlucht gezocht tot de enclave die bewaakt werd door Nederlandse Dutchbat-militairen. Zij bleken machteloos tegenover de militaire overmacht van het Bosnisch-Servische leger.

Nabestaanden zijn vinden het ongepast dat de Nederlandse regering vorige maand eerst excuses heeft aangeboden aan de Ducthbat-veteranen. Dat deed premier Rutter persoonlijk tijdens een bijeenkomst waarbij de veteranen ook een onderscheiding ontvingen. De nabestaanden hebben al jaren gewacht op excuses. De genocide wordt vanmiddag ook op het  Malieveld in Den Haag herdacht.