Oekraïne slaat met gedoneerde F-16's voor het eerst Russische raketaanval af

De oude F-16's die door Westerse landen aan Oekraïne zijn geleverd hebben hun eerste nut bewezen. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft bevestigd dat F-16's zijn ingezet om Russische raketten neer te halen die op zijn land werden afgevuurd tijdens een grootschalige aanval. De Oekraïense defensie slaagde er in 266 van de 327 Russische raketten onschadelijk te maken voordat ze slachtoffers konden maken. Een van de succesvolle onderscheppingen werd door een ooggetuige gefilmd.

Nederland levert Oekraïne 20 afgedankte F-16's waarvan er inmiddels 10 in het land zouden zijn gearriveerd. Dat de jachtvliegtuigen zouden worden ingezet om het land te beschermen tegen Russische raketaanvallen was ook de verwachting. De NOS meldde eerder deze maand:

Oud-luchtmachtofficier Patrick Bolder, nu defensieanalist, heeft wel een idee over hoe en waar de F-16's worden ingezet. Ze zullen zich vooral bezig gaan houden met luchtverdediging om de Oekraïense steden te beveiligen, verwacht hij. "Ze gaan jagen op Russische kruisraketten. Daar kunnen ze zich mooi achter manoeuvreren", legt Bolder uit. Het voordeel van deze taak is dat de F-16's deze missies boven "relatief veilig" eigen grondgebied kunnen uitvoeren, aldus Bolder. De Russen hebben een sterke luchtverdediging, met name aan het front in het oosten. "De Oekraïners kunnen niet te veel risico nemen. Ook omdat ze nog niet zoveel piloten hebben."

Intussen heeft de oorlog een verrasssende wending gekregen. De Oekraïense strijdkrachten zijn er in geslaagd een flink stuk Russisch grondgebied te veroveren, tot verbijstering van de Russen en de rest van de wereld. Media werpen de vraag op of de gevechtsvliegtuigen ook daarvoor gebruikt kunnen worden. Oekraïne mag Nederlandse F-16's wel inzetten boven Russisch grondgebied, bevestigt de Commandant der Strijdkrachten Onno Eichelsheim tegenover de NOS. "Wij hebben geen restricties gelegd aan het gebruik en bereik van de F-16, mits gehouden wordt aan het oorlogsrecht."

De publieke omroep van Estland, ERR, meldt dat de verouderde F-16's vermoedelijk zijn uitgerust met nieuwe speciaal voor dit doel door de Amerikanen ontwikkelde systemen voor elektronische oologsvoering. De effecttiviteit van de F-16's is grotendeels afhankelijk van hoe goed ze in staat zijn vijandelijke dreiging te herkennen en doelwitten vast te stellen.

De inzet van de F-16's vereist een enorme inspanning van Oekraïne omdat het gaat om totaal andere systemen en infrastructuur van de strijdkrachten. Rusland probeert de aanleg van die nieuwe infrastructuur, een zeer lastig karwei in een oorlogssituatie, te saboteren met zware bombardementen.

Tegelijkertijd valt experts op dat Rusland als gevolg van zware verliezen voorzichtiger is geworden met de inzet van de eigen luchtmacht, die eerder massaal op Oekraïne werd losgelaten. Een direct gevolg van de komst van de F-16's zal vermoedelijk zijn dat Russische gevechtsvliegtuigen wegblijven bij de grens met Oekraïne.

Een Russische nederlaag wordt plots zelfs niet meer onmogelijk geacht. In het verleden heeft Rusland vaker imperialistische oorlogen verloren, zoals in Afghanistan. De nederlaag tegen Japan begin 20e eeuw, waarbij voor het eerst een imperialistische Europese krijgsmacht werd verslagen door een Aziatisch leger, wordt wel gezien als het begin van de wereldwijde dekolonisatie.