Oekraïense mannen die de dienstplicht ontlopen schuilen in Nederland

Bij legitieme Oekraïense vluchtelingen in Nederland ontstaat ongemak over gezonde mannen die hier verblijven om de dienstplicht te ontlopen. Een derde van de honderden Oekraïense mannen die naar Nederland komen heeft de dienstplichtige leeftijd. Sommigen zijn officieel afgekeurd voor militaire dienst maar anderen hebben zo'n bewijs gekocht bij corrupte ambtenaren. In Oekraïne geldt de dienstplicht voor alle mannen tussen de 18 en 60 jaar. Zij mogen het land niet verlaten.

Nieuwsuur besteedt aandacht aan het probleem en praat met vrouwen die schande spreken van het gedrag omdat hun eigen partners wel aan het front verkeren. President Zelenski heeft recent nog alle chefs van de recruteringsbureaus  ontslagen omdat ze zich schuldig maakten aan dienstplichtcorruptie en afkeuringsbewijzen verkochten.

De volwassen Oekraïense mannen die in Nederlandse opvangcentra zitten, zorgen op sommige plekken voor gefronste wenkbrauwen. "Als iedereen vlucht, kunnen we ons net zo goed overgeven aan Rusland", zegt de gevluchte Natalja. Zij zit in een opvang in Huizen, samen met elf Oekraïense mannen die in de dienstplichtige leeftijd vallen. Nieuwsuur vroeg hen om een reactie, maar die wilden ze niet geven. Ook de Oekraïense Anna verbaast zich over de mannen in de Huizer opvang. Haar eigen vriend zit nog wel in het thuisland. "Het beste dat hij voor ons kon doen, was naar het front gaan om te vechten en ons land te verdedigen."

Een speciaal geval zijn de tienerjongens die hier in Nederland de dienstplichtige leeftijd bereiken. Volgens de wet moeten ze terugkeren en dienst nemen maar daar hebben ze niet allemaal zin in omdat ze hier een ander leven opgebouwd hebben.

In de Oekraïense politiek gaan stemmen op om uitleveringsverzoeken te doen aan de landen waar de dienstweigeraars zich bevinden. Die verzoeken maken geen enkele kans in Europa omdat dienstweigeren niet onder de vergrijpen valt die uitlevering rechtvaardigen. 

Het Nederlandse ministerie van Justitie en Veiligheid laat in een reactie weten dat iedereen met recht op verblijf in Oekraïne naar Nederland mag vluchten, of het nu gaat om (dienstplichtige) mannen, vrouwen of kinderen. Verder gelden alleen afwijkende regels voor speciale gevallen zoals bijvoorbeeld derdelanders.