De aandeelhouders van de Brits-Nederlandse oliegigant Shell profiteren ongekend van de oorlog in Oekraïne en de enorme lastenverlaging die dat met zich meebrengt voor burgers. De multinational heeft in 2022 een recordwinst geboekt van 38,4 miljard euro, oftewel meer dan 100 miljoen euro per dag, In de afgelopen 115 jaar werd er niet eerder zoveel winst geboekt. Dat is voor een belangrijk te danken aan het plunderen van de portemonnees van burgers.
De consument betaalde de hoofdprijs, de winst is voor de aandeelhouders van Shell. Afgelopen jaar gaf de oliereus 26 miljard dollar terug aan de aandeelhouders. Deels als dividend en deels door de inkoop van eigen aandelen. En er zit nog meer in het vat. Shell maakte bekend het dividend te verhogen en opnieuw voor 4 miljard dollar aandelen in te kopen.
De Britse Labour partij wil dat er een extra belasting komt op de oorlogswinst van bedrijven die enorm profiteren van het menselijk leed. De Conservatieve regering heeft een zwakke versie van zo'n belasting doorgevoerd. Shell moet twee miljard extra belasting betalen, een schijntje ten opzichte van de winstgroei. De voorzitter van de Britse vakbond TUC noemt de recordwinst "obsceen" en "een belediging voor werkende gezinnen". In het Verenigd Koninkrijk wordt momenteel massaal gestaakt omdat de lonen ver achter blijven bij de economische ontwikkelingen.
Greenpeace wijst er in The Guardian op dat regeringen internationaal hebben besloten een fonds op te zetten om de ergste klimaatschade te vergoeden. De milieubeschermers eisen dat bedrijven als Shell die direct verantwoordelijk zijn voor de immense schade aan het milieu daar aan mee gaan betalen.
Woensdag werd bekend dat ook de Amerikaanse oliegigant recordwinsten boekt met de exploitatie van fossiele energiebronnen.
Update 14:20
In de Tweede Kamer wordt met verontwaardiging, verbijstering en ongemak op de recordwinst gereageerd. De NOS schrijft:
Tijdens een debat over de nieuwe klimaatwet noemden Kamerleden van zowel de oppositie als de coalitie de winst van Shell "exorbitant". Veel partijen vinden dat olieconcerns hun overwinsten zouden moeten investeren in verduurzaming. Ook andere grote oliebedrijven hebben recordwinsten geboekt. Linkse partijen als GroenLinks, PvdA, SP, Partij voor de Dieren en Volt willen die winsten afromen door de olieconcerns achteraf een extra belasting op te leggen. Daardoor moeten ze ongeveer de helft van de winst afdragen, zo staat in een voorgestelde wetswijziging. Dat zou de schatkist 1,7 miljard euro moeten opleveren, die ingezet kan worden om huizen te isoleren en te voorzien van zonnepanelen.