'Obesogene' omgeving wordt ons fataal

In Amsterdam heeft ruim 39% van de volwassenen overgewicht. Het aandeel kinderen met overgewicht is 18,7% (GGD). In Nederland is dat 50%, 13.9% heeft zelfs obesitas. Overgewicht en obesitas zijn een van de belangrijkste oorzaken van ziekte en sterfte.

De belangrijkste grondoorzaak weer hiervan is de overconsumptie van ultrabewerkt, zout, vet, zoet eten. Zo liet een lange-termijnonderzoek zien dat mensen die gedurende 14 jaar meer dan vier porties ultrabewerkt voedsel eten, zoals friet, milkshakes, doughnuts, frisdrank, geassocieerd worden met 62% verhoogde mortaliteit ten opzichte van een mensen die minder dan twee porties per dag eten. Elke extra portie ultrabewerkt voedsel per dag verhoogde de mortaliteit met 18%. Dit leidt tot meer dan vier miljoen doden per jaar, stellen wetenschappers.

Dit komt met name door de ‘obesogene’ manier waarop de voedselomgeving is ingericht. Ongezonde keuzes worden enorm gestimuleerd. In Amsterdam zijn bijvoorbeeld wel twintig restaurants van de fastfoodketen McDonalds; in het centrum letterlijk op elke straathoek. Maar ook de meeste reguliere supermarktketens helpen niet. Snoepgoed, alcohol, frisdrank, gebak, koek en hartige snacks zijn het vaakst in de aanbieding, laat recent onderzoek zien.

Waarom zetten we de afgelopen tijd met elkaar niet veel sterker in op preventie van ziekte en mortaliteit? Juist nu de zorgdruk gigantisch is en “de la met coronamaatregelen” weer open gaat, zou dit toch logisch zijn? Niet alleen via politiek of beleidsmakers, maar net zo goed door ondernemingen zelf. Uiteindelijk geldt hier toch ook ieders verantwoordelijkheid om te werken aan een gezonde samenleving, juist nu?

Dit is overigens geen aanklacht tegen aanbieders als McDonalds, supermarkten of consumenten van ultrabewerkt voedsel op zich. Het is een observatie dat er iets niet klopt. Wat kunnen bedrijven zelf doen om echt radicaal te vernieuwen en onze gezondheid en zorgsysteem te beschermen? Hoe ziet McDonalds er uit met een totaal gezond menu? En wat kunnen regelgevers doen om ketens te ondersteunen die tegen de stroom in heel bewust wel gezond eten aanbieden en aanprijzen, zoals SLA, Ekoplaza of Odin?