Voor de NPO is Amerika de maat van alle dingen

Maandagavond presenteerde Margriet van der Linden voor het eerst haar langverwachte avondshow. Zij zat achter een buitenmaats bureau en had contact met de leider van de band, die nu en dan met een paar woorden reageerde. Waar hadden we dat meer gezien?  Deze opzet was ontleend aan de talkshow van David Letterman  die ook altijd grapjes maakte met zijn kalende muzikant van dienst Paul Shaffer. Aan het begin van haar show liet Margriet zien hoe zij zenuwachtig in de wachtkamer zat bij Seth Meyers om van hem te leren hoe dat nou moest, een talkshow maken. Ze had zich blijkbaar ook laten inspireren door Jimmy Fallon. Ja, New York is voor de gemiddelde Nederlandse televisiemaker wat Mekka betekent voor de moslims: het enige bedevaartsoord waar je werkelijk heil kunt vinden.

Margriet van der Linden had blijkbeer geen trip gemaakt naar Anne Will of Barbara Schöneberger   in Duitsland. Evenmin maakte zij haar opwachting bij Yann Barthés in Parijs. Even een account maken bij TF1, goed voor je. Zij stak haar licht niet op in Rome bij Eleonora Daniele. Zij miste de kans op een tripje naar Rio teneinde daar de grote nestor van de Braziliaanse talkshow Jô Soares te ontmoeten en zijn opvolger Pedro Bial. Verrek die zat maandag ook al achter zo´n Amerikaans talkshow bureau maar het ging niet over een boer-zoekt-vrouw achtig onderwerp. Bial had het over vertalen met een Australische dame die het bizar moeilijke werk Grande Sertão, Veredas van de grote schrijver Guimarães Rosa naar het Engels had overgezet. Ook interviewde hij een Braziliaanse vertaler over zijn worsteling met James Joyce´s Ulysses. En dan te bedenken dat de zender, RedeGlobo, zich nadrukkelijk richt op de grote massa.

De aanbidding van Amerikaanse televisieformaten beperkt zich niet tot de talkshows. Het lijkt wel of de NPO (net als de commerciëlen trouwens) oogkleppen heeft opgezet om de rest van de wereld maar niet te hoeven zien. Zou dat te maken hebben met het feit dat dat sinds de invoering van de mammoetwet middelbare scholieren massaal alle vreemde talen behalve Engels als irrelevant laten vallen? Zelfs de Scandinavische thrillers die bij wijze van uitzondering tot de Nederlandse beeldbuizen doordringen, dragen Engelstalige namen.

Deze eenzijdigheid komt de kwaliteit van de publieke omroep niet ten goede. Nederlandse tv-makers missen aansprekende voorbeelden en inspiratie uit de hele wereld omdat ze hun heil uitsluitend in New York of Los Angeles zoeken. Daardoor wordt de Nederlandse kijker te kort gedaan. Zo zal hij bij voorbeeld nooit kennis maken van deze Colombiaanse serie die speelt in de tijd van de slavernij. En evenmin krijgt hij de kans het verbijsterende leven te volgen van Kösem Sultan, ook wel bekend als Maypeyker, het maanmeisje,

Zeker nu de regering de NPO dwingt te woekeren met steeds dalende budgetten, dit in de hoop haar te marginaliseren, zeker nu wordt het tijd dat programmamakers en inkopers beseffen hoe groot de wereld is. Niet dat die talkshow van Margriet van der Linden slécht was. Ze weet de kijkers best te boeien maar het ontbrak aan het onverwachte. Het was het vertrouwde, het bekende format. Kijk echt om je heen en niet alleen in westelijke richting. Geef de kijkers het beste en niet  het voor de hand liggende. Verlaat de uitgesleten sporen.