NOS versimpelt Amerikaanse werkelijkheid

Nederlandse media lijden aan een ernstige vorm van nieuwsversimpeling. Ontdoe een ingewikkeld bericht van alle complicerende haken en ogen en je houdt een nieuwsfeitje over dat je zo de wereld in kunt slingeren. Het feit klopt, geen twijfel. Het is nog nauwelijks nieuwswaardig, maar het klopt. Het virus van de nieuwsversimpeling zoekt zijn slachtoffers vooral op internet en dan in het bijzonder in buitenlandrubrieken. Immers, nieuws van ver is al door buitenlandse media opgeschreven en als redacteur kun je dan gewoon een leuk feitje uitkiezen. Zo gebeurt dat ook met nieuws uit een toch niet onbetekenend land als de Verenigde Staten.

Het is een verkiezingsjaar in Amerika. Beslissingen die president Obama neemt, uitspraken die hij doet, de komende maanden moeten ze vrijwel allemaal worden beschouwd in het soms misleidende licht van de presidentsverkiezingen eind dit jaar. Het vereist van media nauwkeurige berichtgeving en kennis van zaken, maar dat is voor veel Nederlandse nieuwswebsites een te lastige opgave.

De NOS bracht vrijdag op zijn website het bericht ‘Obama wil lagere brandstofprijzen’. Daar is niks aan gelogen, de Amerikaanse president zou de stijging van de benzineprijzen in zijn land maar wat graag beteugelen nu ze een recordhoogte dreigen te bereiken. Dat feit is echter geen nieuws en het enkele feit dat de prijzen stijgen, is dat evenmin. Stijgende benzineprijzen raken de Amerikaan direct in de portemonnee en kunnen daarom van grote invloed zijn op de populariteit van de zittende president. Wat Obama afgelopen week in een speech feitelijk deed, was zich verweren tegen opmerkingen van republikeinse  presidentskandidaten Newt Gingrich en Rick Santorum, die het onderwerp graag ter sprake brengen in hun campagne. Obama erkende dat de brandstofprijzen te hoog oplopen, maar benadrukte dat alleen boren naar olie, zoals veel republikeinen voorstellen, niet de oplossing kan zijn. De president houdt vol dat de stijgende prijzen eens te meer de noodzaak onderstrepen van de zoektocht naar alternatieve energiebronnen.

Met deze wetenschap is geduid waarom Obama überhaupt over het onderwerp sprak en is ook duidelijk waarom de stijgende benzineprijzen juist nu een politiek struikelblok voor hem kunnen vormen. De vraag is dan waarom de Nederlandse lezer wordt afgescheept met slechts het feit dat Obama lagere benzineprijzen wil.

Het antwoord is simpel. Nieuws op internet moet kort en snel, zo redeneren media. Dat is altijd al het uitgangspunt geweest. Op internet verwachten mensen actualiteit, dus de nieuwsstroom moet altijd gaande worden gehouden, 24 uur per dag. Bij dat lopendebandwerk is het feit dát er iets wordt gepubliceerd, vaak belangrijker dan de inhoud en maakt het dus nauwelijks nog uit welk ‘nieuwsfeit’ de redacteur kiest of hoe hij het opschrijft. Hoewel online-nieuws de toekomst heeft, verliest kwaliteit het met afstand van kwantiteit. Heeft Obama iets gezegd? Hop, het staat al op internet.  En met een beetje pech inclusief twee of drie spelfouten. Het wrange is, dat lezers het slikken als zoete koek.