Niet iedere burgemeester is als Femke Halsema

Femke Halsema is herbenoemd als burgemeester. In Amsterdam krijgt de burgemeester vaak de schuld van allerlei onrecht alsof het een politieke functie is. Het speelveld van een burgemeester is echter ook in de hoofdstad beperkt tot de wettelijke taken: voorzitter gemeenteraad, gemeenteboegbeeld en bevoegdheden over veiligheid en openbare orde, grofweg.

Ook Halsema was bij haar start, meer dan gemiddeld voor een burgemeester, politiek georiënteerd. Ze gaf aan dat ze zichzelf moest trainen in ‘terughoudendheid’ en ‘gematigdheid’. Na 25 jaar colleges van B&W te hebben begeleid (nooit die van Amsterdam) valt me naast de hoofdstedelijke ambtswoning, die willen veel andere gemeenten ook weer terug, op dat ze een vrij dunne portefeuille heeft. Dat is overigens wel een trend in den lande bij de laatste formatieronde. Zo ontbreekt personeel & organisatie, dat traditioneel de burgemeester toevalt. In kleinere gemeenten kan dan sprake zijn van weg willen blijven voor de druk bij politieke benoemingen.

Wat biedt het ambt verder? De burgemeester is meer en meer de verbinder. Colleges zijn steeds breder om populisten buiten de deur te houden. In Amsterdam speelt dat niet met een links bestuur, maar wethouders zijn ook daar collega’s èn elkaars concurrenten, om de financiën, de ambtelijke ondersteuning, de publiciteit en de kiezersgunst. Er zijn geen criteria vooraf over humeuren en temperamenten. Of capaciteiten, regelmatig spoelt wrakhout van de maatschappij aan in het openbaar bestuur. Amsterdam kent een roerig verleden met die dynamiek.

Er is veel te doen in een college voor een burgemeester. Je hebt ze daarbij in allerlei soorten. De carrièreburgemeesters, de prinsen met een eigen ambtelijke hofhouding, de burgervrienden met een notitieboekje op zak, de verkapte wethouders.

Het overgrote deel van de burgemeesters is overigens zeer capabel en blijft met alle ellende op social media en bedreigingen, desondanks besturen, hulde. Ongekozen, wat achterlijk is maar geen probleem vormt. En er zijn er velen die geen politiek bedrijven, misschien zelfs in Amsterdam de komende zes jaar. Terughoudend en gematigd, we gaan het zien.