Nederlandse universiteiten knijpen Oekraïense vluchtelingen uit, onderwijsminister Dijkgraaf (D66) weigert hulp

Het idee van de ondernemende universiteit waarbij alles om geld verdienen draait, heeft tot gevolg dat het Oekraïense jonge vluchtelingen onmogelijk wordt gemaakt in Nederland een academische opleiding te volgen. Acht van de 13 universiteiten willen dat de oorlogsvluchtelingen het volle pond betalen voor hun studie, te weten het duurste tarief voor buitenlandse studenten. Dat komt neer op tussen de 8000 en 15.000 euro per studiejaar, een bedrag dat door de vluchtelingen meestal niet valt op te brengen.

De misstand is aan het licht gebracht door de NOS. Afgelopen jaar werd van de nieuwe Oekraïense studenten vanwege de bijzondere omstandigheden en de acute noodsituatie het normale Nederlandse collegegeld gevraagd, 2200 euro per jaar. 540 studenten maakten daar gebruik van, zij hoeven ook de komende jaren niet het peperdure buitenlandse tarief te betalen. Dat geldt wel voor nieuwe Oekraïense studenten.

Minister Dijkgraaf van Onderwijs, namens de zelfverklaarde 'onderwijspartij' D66, liet in juni in antwoord op vragen van Kamerlid Lisa Westerveld (GroenLinks) weten dat universiteiten en hogescholen zelf bepalen of ze de oorlogsvluchtelingen het volle pond laten betalen. Nederland levert weliswaar voor miljarden aan wapens aan Oekraïne maar investeren in de toekomst van de bevolking hoort daar niet bij. Nu blijkt dat meer dan de helft van de universiteiten de hoogste prijs rekent, vraagt Dijkgraaf hen iets te regelen voor de getroffen studenten. Maar hij gaat er zelf niets aan doen.

De NOS schrijft: 

Demissionair onderwijsminister Dijkgraaf vraagt de hogescholen en universiteiten om het collegegeld voor deze specifieke groep laag te houden. (…) "Alle instellingen zijn bevoegd om het instellingscollegegeld-tarief eigenstandig te verlagen", zegt minister Dijkgraaf na vragen van de NOS. Dijkgraaf zegt dat er voor de nieuwe instroom maatwerk geboden zou kunnen worden. Eerder deed hij dat voorstel al in de Kamer. Hij doet "een beroep op de instellingen om hier welwillend tegenover te staan".

Enkele universiteiten, zoals die van Maastricht, voeren voor de vluchtelingen wel een humaan, niet-commercieel beleid: "De situatie voor aankomende studenten uit Oekraïne is vanwege de aanhoudende oorlog niet wezenlijk anders dan vorig jaar", zegt de instelling. "Daarom vinden wij dat ook zij moeten kunnen rekenen op dezelfde regelingen als de Oekraïense studenten die zich vorig jaar inschreven."

Andere universiteiten zoals Tilburg kiezen voor een harde economische opstelling ten aanzien van de vluchtelingen en eisen dat ze net zoveel betalen als andere studenten van buiten de Europese Economische Ruimte.