Nederlandse politie speelde gegevens van onschuldige Nederlanders door aan FBI voor omstreden terreurlijst

De politie heeft jarenlang overzichten met namen van jihadgangers en potentiële ‘uitreizigers’ naar Syrië en Irak gedeeld met de Amerikaanse veiligheidsdienst FBI. Die gebruikte de namen voor zijn omstreden ‘terroristenlijst’; de Terrorist Screening Database. Het gaat om de gegevens van honderden mensen, van wie een deel vermoedelijk niets op zijn kerfstok heeft. Dat blijkt uit onderzoek van Follow The Money (FTM). 

Een vermelding op de terreurlijst van de FBI heeft grote gevolgen. Zo komt die persoon de Verenigde Staten niet meer binnen of mag diegene niet meer met bepaalde luchtvaartmaatschappijen vliegen zonder dat een reden wordt opgegeven. De FBI laat mensen niet weten dat ze op de lijst staan of waarom. 

Uit een gelekt exemplaar van de Terrorist Watchlist waarin FTM inzage kreeg, bleek eerder al dat er Nederlanders op de lijst staan die nooit terreurverdachte zijn geweest en ook geen idee hebben waarom hun namen zijn doorgegeven of wie dat heeft gedaan. Nu blijkt dat de Nederlandse politie zogeheten LOP-lijsten (Landelijk Overzicht Politie Jihadgang) met de FBI deelde. Volgens de politie is dat gebeurd "uit voorzorg".

Een van de personen die onterecht op de lijst staat laat weten:

Niet alleen de Verenigde Staten weigeren hem de toegang. In Turkije werd hij, met achterlating van zijn jonge gezin, de grens overgezet. Visums die hij later bij wijze van test aanvroeg voor Australië en Canada werden zonder opgaaf van reden afgewezen. Op inzageverzoeken in Nederland om opheldering te krijgen komen al jaren geen complete antwoorden. 

FTM schrijft:

"Minister Dilan Yesilgöz van Justitie en Veiligheid [VVD, beoogd opvolger van Mark Rutte, red.] kreeg vorig jaar naar aanleiding van een uitzending van radioprogramma Argos al eens de vraag of zij kon uitsluiten dat gegevens van de LOP-lijst ‘direct of indirect’ werden uitgewisseld met buitenlandse veiligheidsdiensten. Yesilgöz zei toen niets over de uitwisseling met de Terrorist Screening Database van de FBI."

Vertrekkend Kamerlid Farid Azarkan van Denk stelde meermaals vragen over het delen van gevoelige informatie met buitenlandse overheden. Hij laat weten: 

"Hoe kun je in een democratische rechtsstaat mensen zonder veroordeling op een terroristenlijst zetten en die ook nog eens delen met andere landen? Dat er geen enkele motivering is over waarom iemand op die lijst terecht is gekomen, maakt het nog ernstiger. Het is schokkend dat er voor deze mensen geen wettelijke waarborgen zijn. Het lijkt alsof moslims bij voorbaat verdacht zijn."

Azarkan zegt ook dat burgers het recht hebben om te weten dat hun naam op deze lijsten staat en met welke landen dit is gedeeld. Ook wil hij dat de overheid deze burgers excuses aanbiedt en compenseert en ervoor zorgt dat hun namen van de lijsten worden verwijderd.