Nederlandse medici ontdekken uitgebreide hersenontstekingen bij long covid patiënten

Onderzoekers van Amsterdam UMC en UMC Utrecht hebben bij twee long covid-patiënten ontstekingen door heel de hersenen ontdekt. Het is voor het eerst dat dergelijke ontstekingen bij levende mensen met long covid worden geconstateerd. Onderzocht moet nog worden welk verband er is tussen long covid en de ontstekingen.

In een verklaring stellen de medische centra:

Deze nieuwe bevindingen tonen voor het eerst ‘in vivo’ (in levende mensen) schade in de hersenen aan.“We willen graag weten waarom mensen zo lang vermoeidheidsverschijnselen en cognitieve klachten houden na een coronavirusinfectie”, zegt nucleair geneeskundige Bart van Berckel van Amsterdam UMC. “Dat we door het hele brein nu ontstekingen zien, is opvallend en mogelijk is er een verband tussen long covid en die globale hersenontsteking. Een studie met een groter aantal patiënten brengt hopelijk meer duidelijkheid hierover.” 

Er is bij beide onderzochte patiënten sprake van een verschillend ziekteverloop. De mannelijke patiënt lag op de IC maar is inmiddels gedeeltelijk weer aan het werk. De jongere, vrouwelijke patiënt kampte met milde coronaklachten en zit nog in de ziektewet. Bij beide zijn hersenontstekingen door het hele brein te zien. De ontstekingen waren respectievelijk 76% en 121% verhoogd vergeleken met die in de hersenen van gezonde mensen. Voor de wetenschap zijn dit belangrijke aangrijpingspunten voor vervolgonderzoek. 

De ontdekking werd gedaan door de patiënten te onderzoeken met een geavanceerde, zeer kostbare en voor hen belastende scan. Deze methode wordt in de reguliere zorg niet gebruikt en kan ook niet aangevraagd worden via huisarts of ziekenhuis. De onderzoekers willen kijken hoe dat veranderd kan worden.

Het is nog onbekend hoe patiënten met deze ontstekingen te behandelen zijn. Ook is onbekend of iedere patiënt met long covid dezelfde ontstekingsreactie laat zien. Dit wil de onderzoeksgroep achterhalen met aanvullend onderzoek. “We weten nog heel veel niet, maar dit waren de eerste twee patiënten met langdurige covid die in deze studie werden opgenomen, en we vonden dat deze gegevens te belangrijk waren om in dit stadium niet te publiceren.” Daarom is deze studie, gefinancierd vanuit het ZonMw COVID-19 programma, nu in preprint verschenen. Het is nog niet door collega-wetenschappers getoetst (peer review). Een studie in preprint geeft andere wetenschappers in de wereld de mogelijkheid hiervan te leren en samen te werken voor meer resultaat. 

cc-foto ter illustratie: NIH Image Gallery