De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen
Nederlandse aardbeien zes keer zo giftig als ander fruit
•
5334 keer bekeken
• 
Nederlandse aardbeien blijken van alle groenten en fruit de meeste bestrijdingsmiddelen te bevatten. Aardbeien in supermarkten bevatten zes keer zoveel schadelijke stoffen als ander fruit door het ‘cocktaileffect’ van verschillende bestrijdingsmiddelen. Dat blijkt uit een artikel van Trouw uit 2017*, dat vandaag opnieuw de ronde doet. Afspoelen helpt niet omdat de schadelijke stoffen in het fruit zijn opgenomen.
Uit steekproeven van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) blijkt dat elke aardbei is bespoten met gemiddeld zeven tot acht schadelijke stoffen. Een geteste batch aardbeien bevatte maar liefst 17 verschillende stoffen. Er werden geen maatregelen getroffen door de toezichthouder omdat het cocktaileffect niet wordt meegenomen in de overwegingen en de regels dus niet werden overschreden. Volgens consumentenorganisatie Foodwatch klopt de ‘maximale dosering’ die de NVWA hanteert ook niet, omdat de maximale residu limiet (mrl) met 50 procent mag worden overschreden vanwege ‘meetonzekerheden’. In de praktijk betekent dat dat de NVWA pas ingrijpt als het gehalte hoger is dan twee keer de mrl, waardoor er fruit in de schappen ligt dat tweemaal zoveel gif bevat als de wettelijke limiet.
Hans Muilerman van onderzoeksgroep Pesticide Action Network Europe (PAN Europe):
"De NVWA werkt met een totaal achterhaalde aanpak. Daar is al dertig jaar wetenschappelijke consensus over. Je moet kijken naar het totaal van de schadelijke stoffen, naar de combinatie-effecten en niet naar de giftigheid per afzonderlijke stof. Er zijn stoffen die geen effect hebben op zichzelf, maar wel in combinatie met andere stoffen."
Lucas Reijnders, biochemicus en emeritus hoogleraar milieukunde aan de Universiteit van Amsterdam, is het daarmee eens en waarschuwt naast het cocktaileffect ook voor het ‘opteleffect’ en het gevaar voor de volksgezondheid dat daarmee gepaard gaat:
"Er zijn bestrijdingsmiddelen met eenzelfde effect op een bepaald enzym. Die zul je bij elkaar moeten optellen. Je moet eigenlijk toe naar een systeem waarbij alle bestrijdingsmiddelen die schadelijk zijn voor de lever zijn bij elkaar worden opgeteld. En dan ben je er nog niet. Aardbeien zijn niet het enige gewas met bestrijdingsmiddelen. Het zit op allerlei groenten en fruit. Je moet kijken naar wat je de rest van de dag binnenkrijgt."
Volgens de onderzoekers worden nieuwe inzichten niet overgenomen door toezichthouders als de NVWA en de Europese toezichthouder EFSA vanwege lobbyisme vanuit de landbouwsector.
* Dit artikel is aangepast. In een eerdere versie stond abusievelijk vermeld dat het artikel in Trouw vandaag was gepubliceerd.
Cc-foto: Ben Eekhof