Nederland moet stoppen met uitvoer onderdelen gevechtsvliegtuigen naar Israël

Nederland moet binnen een week stoppen met het leveren van onderdelen voor F35-gevechtsvliegtuigen aan Israël. Dat heeft het Haagse gerechtshof bepaald in een beroepszaak die was aangespannen door Oxfam Novib, PAX, en The Rights Forum.

De organisaties hadden om een uitvoerverbod gevraagd vanwege de grootschalige mensenrechtenschendingen in de Gazastrook. Zij wezen erop dat het door Nederland geleverde materieel wordt gebruikt voor bombardementen, waarbij veel burgerslachtoffers vallen.

De rechtbank wees de eis van Oxfam Novib, PAX, en The Rights Forum in december af, waarna er een hoger beroep volgde. Het Hof oordeelt nu dat er sprake is van groot risico op ernstige schendingen van het humanitaire oorlogsrecht en dat de F35-vliegtuigen daarbij worden ingezet.

Gerard Jonkman, directeur van The Rights Forum, vindt de uitspraak “een fantastische overwinning”. “Het recht zegeviert. De betekenis van de uitspraak is groot: mensenrechten en de internationale rechtsorde mogen niet ondergeschikt worden gemaakt aan de relatie met Israël en de VS en aan economische belangen.”

GroenLinks-PvdA-Kamerlid Kati Piri noemt het vonnis van het Hof “heel goed nieuws”. Ze spreekt van een “stevige tik op vingers van kabinet” omdat de regering heeft nagelaten om het risico van ernstige schendingen van het oorlogsrecht mee te wegen. D66’er Jan Paternotte vindt het een “heldere uitspraak” en wil er dinsdag tijdens het Vragenuurtje over in gesprek met het kabinet.

Mark Rutte brengt maandag een bezoek aan Israël voor een gesprek met premier Benjamin Netanyahu. Het is onduidelijk of hij daarbij ook het vonnis van het Hof in Den Haag ter sprake zal brengen – al hoopt Bas Eickhout, lijsttrekker voor GroenLinks-PvdA bij de Europese verkiezingen van juni, daar wel op. “Heel goed dat @minpres vandaag in Israël is om dit meteen te communiceren...”, schrijft hij op X.

De staat gaat in cassatie tegen de uitspraak.