Nederland meet met twee maten als het over corruptie en de rechtsstaat in Europa gaat

Oekraïne erkent tenminste zelf dat zij grote hervormingen zullen moeten doorvoeren om de corruptie tegen te kunnen gaan en een rechtsstaat te kunnen invoeren.

De Nederlandse regering heeft de afgelopen weken overal rondgebazuind dat Oekraïne eerst wat moet doen aan de corruptie en de rechtsstaat alvorens kans te maken op het kandidaat-lidmaatschap van de EU. Maar dat standpunt heeft Rutte IV nu verlaten. Ook Nederland gaat akkoord met een kandidaat-lidmaatschap van Oekraïne.

Het zo benadrukken van het huiswerk dat Oekraïne eerst moet maken, veronderstelt dat corruptie en de rechtsstaat in de reeds toegetreden EU-lidstaten goed geborgd zouden zijn. Een verkeerde veronderstelling! Van EU-lidstaat Polen is bekend dat de rechtsstaat in dat land aanzienlijk erodeert en onder druk staat. Maar niet alleen in Polen staat de rechtsstaat onder druk.

Iedere buitenlander die ooit te maken heeft gehad met het Spaanse rechtssysteem weet dat de kwaliteit van die rechtsstaat en de mate van corruptie in dat land zich bewegen op een uiterst bedenkelijk niveau. Zeker ten opzichte van wat wij in Nederland gewend zijn. Tenminste als we de toeslagenaffaire en andere affaires bij de belastingdienst even buiten beschouwing laten.

Nederland meet duidelijk met twee maten als het gaat om het bekritiseren van Europese landen die het niet zo nauw nemen met de mate van corruptie en een ondermaatse rechtsstaat. De landen die al lid zijn geworden van de EU worden anders behandeld dan de kandidaat-leden en landen die nog geen kandidaat-lid zijn.

Ik spreek uit ervaring voor wat ik aan den lijve heb waargenomen in Spanje. Die ervaring was voor mij echt schrikken als voormalig Nederlands advocaat die als buitenlander te maken kreeg met het Spaanse rechtssysteem in een civielrechtelijke kwestie: namelijk een ingediende klacht over een ernstig zorgincident.

Die klacht over een zorgbehandeling werd naar Spaans recht gekwalificeerd als aantasting van de persoonlijke eer van de eigenaar van een Spaans ziekenhuis: een misdrijf waar 6 tot 12 maanden gevangenisstraf op staat. In de dagvaarding werd de klacht volledig ontkend en slechts gesteld dat er niets was gebeurd. Mijn eigen ingehuurde Spaanse advocaat adviseerde mij tot mijn verbazing,  om erger te voorkomen, om volledig akkoord te gaan met het voorgedragen absurde schikkingsvoorstel.

Ik zou de klacht moeten intrekken en erkennen dat ik ten onrechte had geklaagd. Dan zou er geen strafvervolging plaatsvinden. Het intrekken van de klacht heb ik onder die dwang dan ook uiteindelijk gedaan. In de naïeve veronderstelling dat de Nederlandse overheid hier later in Nederland wel werk van zou maken. Dat bleek een ijdele hoop.

De Nederlandse ambassade moest als onderdeel van de schikking een afschrift ontvangen van de onder dwang afgelegde schriftelijke valse verklaring dat de klacht door mij ten onrechte was ingediend. Zij was derhalve op de hoogte van deze affaire, maar deed er vervolgens in het geheel niets mee!

Volstaan werd met een  mededeling van de ambassade dat Nederland zich niet kan bemoeien met interne aangelegenheden in Spanje. Daarbij volledig voorbijgaand aan het feit dat ik als Nederlander en EU-ingezetene toch moet kunnen vertrouwen op bescherming van mijn eigen overheid als in een andere EU-lidstaat een corrupte rechtszaak tegen een Nederlandse ingezetene wordt gevoerd.

Nader onderzoek bij kritische Nederlandse journalisten en werkzame Nederlandse advocaten in Spanje bevestigen mijn hard oordeel over het Spaanse rechtssysteem, de hoge graad van corruptie en het democratisch gehalte van de Spaanse samenleving.

Spanje staat hierin binnen de EU zeker niet alleen. Corruptie en een belabberde rechtsstaat komen in meer EU-lidstaten voor. Dat weet de Nederlandse overheid en zij houdt wijselijk haar mond  als Nederland economisch profijtelijke zakelijk banden onderhoudt met die landen.

Het zou Rutte IV dan ook sieren om voortaan met een meer gematigde toon Oekraïne te bekritiseren als het gaat om corruptie en een rechtsstaat. Oekraïne erkent tenminste zelf dat zij grote hervormingen zullen moeten doorvoeren om de corruptie tegen te kunnen gaan en een rechtsstaat te kunnen invoeren.

Spanje, Polen en andere EU-lidstaten die in opspraak zijn vanwege corruptie en een onder druk staande rechtsstaat, ontkennen dat feit vaak ten stelligste. Waarbij Nederland voor het gemak wegkijkt als die houding gunstig is voor de handelsbetrekkingen met die betrokken EU-lidstaten.

Over hypocriet Nederlands buitenlands beleid gesproken!

cc-foto: Edward Lich