Nederland krijgt steeds meer de schaduwkanten van de Amerikaanse samenleving

Nederland veramerikaniseert steeds meer. Op juist die terreinen waar we ooit met trots van konden zeggen dat de sociale ongelijkheid en cohesie in Nederland niet vergelijkbaar was met de harde markteconomische wetten van de Verenigde Staten. Waar je wel van een dubbeltje een kwartje of meer kunt worden maar waar de meeste Amerikanen gewoon een harde dagelijkse strijd moeten voeren om te kunnen overleven. Vaak met meerdere baantjes, als je geluk hebt. Want heb je pech en geen werk, dan zit je zonder een goed sociaal vangnet zoals we dat in Nederland gelukkig nog wel kennen. 

De VS ziet Nederland al decennia als een mooie testmarkt om Amerikaanse producten in Europa af te kunnen zetten. Ons consumptiegedrag lijkt namelijk veel op het gedrag van Amerikaanse consumenten. We nemen automatisch veel negatieve aspecten van dat gedrag ook over. Zoals de groeiende zwaarlijvigheid van Nederlanders en een fors toenemende schuldenproblematiek. Welke door de huidige energiecrisis en hoge inflatie steeds meer burgers treft. 

We kijken inmiddels in Nederland ook niet meer op van het begrip “werkende armen.” Evenmin van het nieuwsbericht dat het Rode Kruis in Nederland voedselhulp aanbiedt aan meer dan 400.000 burgers. Waaronder werkende armen die niet in aanmerking komen voor de reguliere voedselbanken. 

“Werken moet lonen” is een inmiddels breed gedragen standpunt van politici en arbeidsmarktdeskundigen. Dat kan alleen als ons belastingstelsel eerst grondig wordt herzien, inclusief het afschaffen van alle toeslagen. Berekeningen hebben al aangetoond dat als parttimers enkele uren per week meer zouden werken een groot deel van het huidige tekort op de arbeidsmarkt wordt opgelost. Alleen netto loont dat extra werken nu niet, als gevolg van het verlies van mogelijke toeslagen. 

Voor steeds meer Nederlanders en werkende armen is betaalbare huisvesting, zorg en draagbare kosten van het levensonderhoud helaas geen vanzelfsprekende zaak meer. Met dat feit kruipen we steeds dichter toe naar de schaduwkanten van de Amerikaanse samenleving. Zoals een toenemende dakloosheid, blijvende omvangrijke voedselhulp programma’s, stijgende armoede en toenemende drugscriminaliteit.

Minister Kaag heeft recent heel duidelijk gemaakt dat de overheid niet alle kwetsbare burgers kan blijven compenseren. Die inmiddels grote groep van lage en middeninkomens weet dus waar ze aan toe zijn. Proberen met zeer beperkte middelen te overleven en het hoofd boven water te houden. Met een forse verschraling van alle ooit zo prachtige voorzieningen zoals goed onderwijs, zorg en een uitgebreid sociaal vangnet. 

Hoogste tijd derhalve voor ingrijpende veranderingen waardoor het Rode Kruis in Nederland geen voedselpakketten meer hoeft uit te delen en (meer uren) werken ook echt loont.

cc-foto: Geoff Livingston