De aanschaf van ‘De Vaandeldrager’ van Rembrandt door de overheid loopt via een trust die is gevestigd op de Cook Islands, een berucht belastingparadijs. De trust valt weer onder een holding in Saint Vincent en de Grenadines, een eiland dat eveneens in trek is bij vermogende individuen en bedrijven die bij voorkeur zo min mogelijk afdragen aan de fiscus. Dat kwam dinsdag aan het licht tijdens een debat over de aankoop in de Eerste Kamer.
“We zien dat dit gaat via allerlei trusts in de Cook Islands, via Caribische holdings en dan ook nog via Zwitserland en Monaco”, aldus Henk Otten van de Fractie-Otten. Volgens de senator staat de aanschaf daarmee mogelijk op gespannen voet met de door het kabinet uitgesproken wens om belastingontwijking te voorkomen. “Waarom werkt de staat mee aan dergelijke constructies?”, wilde Otten weten van de kersverse staatssecretaris Gunay Uslu.
Die zag echter geen bezwaar. “Uit de gegevens die mij ter beschikking staan, blijkt dat het schilderij door de erflater een aantal jaren geleden op rechtmatige wijze is overgedragen aan een trust gevestigd buiten Nederland”, antwoordde zij.
Hoewel verscheidene Eerste Kamerleden de timing ongelukkig vinden – middenin een crisis die de kunstsector hard raakt – ging de senaat toch akkoord met de aanschaf. De verwachting is dat de aankoop nu binnen vier weken kan worden afgerond. In totaal betalen de overheid, het Rijksmuseum en de Vereniging Rembrandt 175 miljoen euro aan de bankiersfamilie Rothschild, de huidige eigenaar van het schilderij.