Navalny, Oekraïne, Gaza... en Mark Rutte aan het hoofd van de NAVO

Vrijdagavond zat ik met mijn partner op de bank te mijmeren over het nieuws van de dag. In één adem worden items als de oorlog tussen Israël en Gaza, het al dan niet halen van de 2%-norm van de NAVO en het overlijden van Navalny genoemd en aan elkaar gelinkt. Dat geeft te denken.

‘Vind je het niet raar dat niemand in de talkshows het heeft over waarom nú?’ vraag ik mijn lief. Waarom zou Navalny juist nu omgebracht worden, zo’n maand voor de verkiezingen in Rusland, terwijl dat de mensen alleen maar meer tegen Poetin zou opzetten? Ik zie niet in waarom dit een logische, strategische stap zou zijn in het voordeel van Poetin. Het feit dat Navalnys overlijden pas zo’n 24 uur na de eerste berichten door zijn woordvoerder bevestigd kon worden en familie nog geen toegang heeft tot zijn lichaam past wel in de modus operandi van Poetin. Indien er, en dit is volledige speculatie, wederom sprake zou zijn van vergiftiging, is het belangrijk om het lichaam zo lang mogelijk bij familie en artsen vandaan te houden om zo ieder spoor van het gif uit zijn lichaam te kunnen laten verdwijnen.

En wat vind jij eigenlijk van de reactie van het Westen? Ik mijmer wat door en kom tot de conclusie dat er een schijnwerper op de NAVO staat gericht. Luister maar eens naar het optreden van Rutte in Nieuwsuur. Was onze demissionair minister president aan het woord of hoorden we daar stiekem al het nieuwe hoofd van de NAVO praten? Hoe het ook zij: zijn taalgebruik liet niets aan de verbeelding over. De NAVO bereid zich voor op een aanval van Rusland en ons kleine land moet zich, met al zijn bondgenoten, dus voorbereiden op het ergste.

Ik vraag me af welke functie de dood van Navalny in dit alles bekleedt. President Biden heeft ooit aangekondigd met zwaar geschut terug te slaan als Navalny omgebracht zou worden tijdens zijn gevangenschap. Nu lijkt dat moment aangebroken. Ook andere landen zijn fel als het aankomt op het veroordelen van de dood van Ruslands grootste oppositieleider en Poetins aardsrivaal Navalny en gebruiken deze gebeurtenis als verdere legitimering voor de uitspraak dat Rusland gestopt moet worden.

Zou de dood van Navalny het narratief dat Poetin gestopt moet worden niet enorm ondersteunen, juist op een moment waarop het wereldwijde begrip voor de financiële en militaire steun aan Oekraïne en hun oorlog met Rusland lijkt af te nemen? In de Verenigde Staten is het nog maar de vraag of het meest recente steunpakket voor Oekraïne, Israël en Taiwan wordt goedgekeurd door het Huis van Afgevaardigden. Ook in Nederland klinken geluiden dat het begrip voor het steunen van de oorlog afneemt. De laatste weken zien we demissionair minister van Defensie Ollongren regelmatig uitleggen waarom die steun nog steeds zo hard nodig is.

Vrijdag was dus naast het belang van het blijven steunen van Oekraïne ook nog te horen en te zien dat extra uitgaven aan defensie noodzakelijk zijn om onze eigen winkel op orde te krijgen. Door een opmerking van Trump zijn we ineens allemaal weer scherp op die magische 2%-norm van de NAVO. We moeten voorbereid zijn als Poetin besluit een ander land dan Oekraïne binnen te vallen en die mogelijkheid lijkt volgens velen dichterbij dan ooit.

Daarnaast moeten we ons in het geval van Israël houden aan internationale verdragen en onderdelen van de F-35 straaljagers blijven leveren volgens minister Van Leeuwen. Zouden we (de bondgenoten van) Israël op zeer korte termijn ergens anders voor nodig hebben en zijn we daarom zo ruimhartig met onze militaire steun, ondanks dat het gerechtshof in Den Haag in zijn uitspraak heeft opgenomen dat er een groot risico is dat er met de F-35 straaljagers ernstige schendingen van het humanitaire oorlogsrecht worden begaan in Israël?

Er gebeuren rare dingen in de wereld en ik ben er nog uit of en hoe alles in verbinding staat met elkaar. Het puzzelt mij dat Navalny sterft onder verdachte omstandigheden op een tijdstip wat voor Poetin niet gunstig lijkt, dat de NAVO steeds vaker te horen is over een op handen zijnde conflict met Rusland en dat zij ondertussen bijzondere keuzes maken in hun steun aan Israël. Ik maak me zorgen over waar al deze gebeurtenissen toe kunnen leiden. Wie weet komt het antwoord sneller dan we denken.