De omstreden Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen hield informatie achter voor de Tweede Kamer. Hij wilde de populaire Kinderombudsman Marc Dullaert officieel voordragen voor het zesjarig termijn mits die in stilte akkoord ging met het tekenen van een ontslagbrief waarin stond dat hij na een jaar zou vertrekken. De zet zou door de VVD ondersteund worden omdat de regeringspartij vanwege het ‘activisme’ van Dullaert af wil van de Kinderombudsman. Dat onthult de Volkskrant donderdag.
De informatie komt onder andere van de Kinderombudsman zelf – die weigerde de brief te ondertekenen – en verschillende bronnen bij de Nationale Ombudsman. Dullaert verzocht Van Zutphen ‘de situatie uit te leggen aan de Kamercommissie en laat die erover oordelen of ik één jaar langer mag blijven’. De Nationale Ombudsman wilde van Dullaert af maar op deze manier kon de Kinderombudsman zijn voorzitterschap van de Europese koepel van Kinderombudsmannen uitdienen (dat tot september loopt) zonder argwaan te wekken.
In een interview in de Volkskrant geeft Van Zutphen – zoals wel vaker – geen antwoord op de vragen. Hij stelt dat er ‘meerdere scenario’s zijn besproken’ voor het ontslag van de Kinderombudsman.
De bronnen melden ook dat er meer informatie was die Van Zutphen bewust achterhield voor de Kamer. Zo wilde de Nationale Ombudsman de functie van algemeen directeur opheffen omdat hij zelf de taken wilde uitvoeren. Zijn voornemen werd in december gedeeld met beleidsmedewerkers en de ondernemingsraad, die over het plan moesten zwijgen. Op 13 januari vond er een besloten commissievergadering plaats over de toekomst van de Kinderombudsman met de Kamer, waar Van Zutphen niets meldde over zijn plannen. Hij verdedigde dat verzwijgen met het argument dat ‘er nog gesprekken gaande zijn met betrokkenen en met de Tweede Kamer’,
Bronnen binnen de VVD bevestigen dat de partij van Dullaert af wil omdat hij te ‘activistisch’ zou zijn, ‘met name op het asieldossier’. Van Zutphen zegt niets kwijt te kunnen over die motieven omdat het een besloten overleg was. Op de vraag of er een inhoudelijke reden is om de Kinderombudsman weg te sturen zegt hij ‘ik maak gebruik van de mogelijkheid die de Wet Nationale ombudsman mij biedt om mijn eigen team samen te stellen’.
Tijdens de besloten vergadering zou VVD-Kamerlid Joost Taverne ‘woedend’ geworden zijn op voorzitter Pia Dijkstra (D66), omdat zij Kinderombudsman Dullaert had uitgenodigd een toelichting te geven op zijn tijdelijke verlenging en de negatieve consequenties daarvan. Ook legde Van Zutphen het verzoek van de Kamer om plenair te stemmen over het vertrek van Kinderombudsman naast zich neer. Een politicus zegt daarover:
"Wij werden voor een voldongen feit gesteld. Van Zutphen legde ons uit dat de wet hem de mogelijkheid geeft zijn eigen team samen te stellen. Hij zei daarbij niet dat Dullaert zowel substituut-ombudsman als Kinderombudsman is, en dat daarvoor verschillende mandaten gelden."
Oud-minister van Jeugd en Gezin André Rouvoet – onder wiens bewind de Kinderombudsman werd ingevoerd – zegt dat de Kamer een taak had om de ‘onafhankelijke rol van de ombudsman te bewaken’.
"Destijds hebben wij heel erg benadrukt dat de Kinderombudsman onafhankelijk en zelfstandig moet kunnen opereren, met andere bevoegdheden dan de Nationale Ombudsman. De Tweede Kamer heeft de plicht te bewaken dat wat nu gebeurt, niet haaks staat op wat in de wet is afgesproken."
Van Zutpen laat weten dat de procedure voor het vinden van een opvolger van Dullaert al in volle gang is.
Een reconstructie van de gebeurtenissen is hier in de Volkskrant te lezen.