Motie Becker biedt ruimte voor debat, maar mist scherpte: een gemiste kans

Religieuze dwang bestaat zowel in Amsterdam Nieuw-West, als in Putten.

Onder mijn progressieve geestverwanten is grote consternatie ontstaan naar aanleiding van de motie Becker. De motie roept op tot het onderzoeken van normen en waarden onder Nederlanders met een migratieachtergrond, om zo de mate van “culturele integratie” te onderzoeken. De kritiek hierop is terecht, alleen net als de motie zelf mist het nuance en scherpte.

Het is geen goed idee om het kind met het badwater weg te gooien. Migratie is niet altijd een feestje, zeker niet voor de opvolgende generaties, kinderen van Nederland, die zich, soms met gevaar voor eigen leven, willen losmaken van de patriarchale en andere conservatieve opvattingen uit het land van hun voorouders. We weten dat migratiestromen praktijken introduceren in ons land die voorheen niet of nauwelijks (meer) voorkwamen, zoals grootschalige genitale mutilatie, eergerelateerd geweld, en huwelijksdwang. Het onderzoeken hiervan kan dan ook belangrijke inzichten geven hierin, om op basis daarvan concrete interventies op te stellen. Zo kunnen we waarborgen dat iedereen, ongeacht huidskleur en het geboorteland van diens ouders, de vruchten van de vrije samenleving kan plukken.

Becker gaat de mist in door expliciet en uitsluitend Nederlanders met een migratieachtergrond te willen onderzoeken. Dit veronderstelt dat deze groepen in een moreel isolement bestaan, waar normen en waarden hoofdzakelijk worden doorgegeven vanuit het herkomstland. Dit uitgangspunt is verkeerd, omdat er tussen verschillende groepen ook kruisbestuiving plaatsvindt, zowel tussen Nederlanders met een migratieachtergrond, als degenen zonder.

Ik kan u uit persoonlijke observaties vertellen dat Nederlanders zonder migratieachtergrond, die gesocialiseerd zijn in de giftige culturele ruimtes die vorm kregen door onder meer (een exotische) religie, even misogyn en homofoob zijn als degenen zonder. Andersom vindt hetzelfde plaats: Nederlanders mét een migratieachtergrond die aansluiting vinden in conservatieve, homofobe, en patriarchale culturele ruimtes die al in ons land bestonden, zoals de bijbelgordel, doen niet voor hen onder.

Dat religie en patriarchale culturen opvattingen meenemen die we in de vorige eeuw juist met hand en tand bestreden hebben, zoals het idee dat mannen recht hebben op seks, staat niet ter discussie. Dit aanwijzen als enige bronnen van deze verwerpelijke opvattingen schept echter een gevaarlijke blinde vlek, die niet bijdraagt aan het waarborgen en verdedigen van de vrije samenleving.

Ook Nederlanders zonder migratieachtergrond zijn vatbaar voor verwerpelijke opvattingen. Zo schijnt het dat er onder de stemmers op het Forum voor Democratie een grote aanhang te bestaan voor influencers als Andrew Tate en diens archaïsche opvattingen. Niet om nu een all lives matter op te werpen, maar als het gaat om ideeën die de menselijke waardigheid van anderen aantasten, dienen we een compleet beeld te hebben. Vrouwen, seksuele minderheden, andersdenkenden en geloofsverlaters hebben recht op een overheid die hen beschermt tegen diegenen die hun vrijheden beogen te schenden, ongeacht de huidskleur van de slachtoffers, ongeacht de huidskleur van de daders.

Het is daarom beter om niet slechts te denken in termen van wel of geen migratieachtergrond, maar in culturele ruimten. Die culturele ruimtes krijgen vorm door fenomenen en opvattingen die al in ons land bestonden, die door migratie zijn geïntroduceerd, of die via het internet onze vrije samenleving binnensijpelen. Zowel in de bijbel als de koran kunnen we walgelijke opvattingen vinden, en misogynie, homofobie, en intolerantie komen voort uit zowel religieuze als logische grondslagen. Religieuze dwang bestaat zowel in Amsterdam Nieuw-West, als in Putten. Voor Nederlanders met een migratieachtergrond komen die giftige culturele ruimtes wellicht op een andere manier tot stand dan bij Nederlanders zonder, maar in beide gevallen moeten we dat in kaart brengen zodat de overheid de slachtoffers hiervan kan beschermen.

Wat we in ieder geval niet moeten doen, is de rechten en vrijheden van kwetsbare groepen tot slagveld maken van de “strijd tegen racisme en extreemrechts” of de “strijd tegen islamisering en de erosie van de Nederlandse identiteit.” Hier hebben de slachtoffers helemaal niks aan. De vrouwen die in Amsterdam Nieuw-West met drones in de gaten worden gehouden of ze zich wel halal genoeg gedragen, hebben evenveel recht op bescherming van overheidswege als de homo’s die in de bijbelgordel gemarteld worden met conversiehandelingen. Deelnemen aan de vrije samenleving moet voor iedereen vanzelfsprekend zijn. Beckers’ motie doorbreekt in die zin een taboe, maar om daadwerkelijk vrijheid voor iedereen te realiseren, is er toch echt wel een bredere blik nodig.