Mogen wij zelf uitmaken door wie we voorgelogen worden?

Op 2 maart 2022 tekenden de Nederlandse Vereniging van Journalisten en de Europese Federatie van Journalisten bezwaar aan tegen het besluit van EU-commissievoorzitter Von der Leyen om Russia Today en Sputnik te weren van de social media. “We will ban the Kremlin’s media machine in the EU. The state-owned Russia Today and Sputnik, and their subsidiaries, will no longer be able to spread their lies to justify Putin’s war,” aldus Von der Leyen. Haar besluit vond bijval bij de EU-lidstaten. Voor wat betreft het nieuws en de commentaren over de oorlog in Oekraïne zijn we dus aangewezen op wat regeringslei­ders van bij de NAVO aangesloten landen en in hun kielzog de Westerse media ons daarover willen laten weten. 

Het heeft mij niet alleen verbaasd dat EU-baas Von der Leyen zoiets zomaar kan besluiten en dat alle 27 EU-lidstaten zich braaf naar dat besluit voegen, maar ook en vooral dat het protest zich beperkt heeft tot dat van de journalistenverenigingen en dat er nauwelijks protest viel te horen van politieke partijen en kritische burgers. 

Het probleem dat ik heb met het verbod op uitzenden/doorgeven van Russia Today en Sputnik is dat ik graag zelf uitmaak door wie en wanneer ik voorgelogen word en dat mevrouw Ursula von der Leyen, de EU, de NAVO en de VS dat niet voor mij hebben uit te maken. 

Bedacht moet worden dat als de overheid, de EU, de NAVO en de VS kunnen beslissen om zenders te weren met het argument van giftige en schadelijke desinformatie, ze die niet alleen weren voor zover die door een of andere staat worden gecontroleerd, maar dat ook kunnen en zullen doen met zenders/accounts als Mintpress, Jacobin, Grayzone en Intercept, die beheerd worden door Westerse kritische berichtgevers. Daarvan vinden onze regeerders natuurlijk ook dat ze giftige desinformatie verspreiden, terwijl ze wellicht juist correcte informatie verspreiden over oorlogsmisdaden van de VS en de NAVO die voor het publiek verborgen moeten blijven (zie Snowden en Assange).

Een heel slecht argument om de EU en de overheid de bevoegdheid te geven zenders de toegang tot de media te ontzeggen, is dat staten als Rusland dat ook doen. Het valt immers niet in te zien waarom het ’vrije’ Westen de journalistieke onvrijheid in een land als Rusland als argument kan gebruiken om de uitingsvrijheid in ons eigen Westen te beknotten. Alsof het een minder ernstige schending wordt van ons recht op vrije meningsuiting als Rusland het ook doet. 

Een belangrijke reden om onze regeerders het recht te ontzeggen voor ons uit te maken of wij al of niet voorgelogen worden, is dat ze er zelf maar al te vaak op los liegen. Pien van der Hoeven riep in het onlangs verschenen Spoken in herinnering hoe het publiek en het Congres werden voorgelogen door de regering Johnson met nepnieuws over de incidenten in de Golf van Tonkin (1964) om Noord-Vietnam te kunnen bombarderen. Naderhand, toen er 864.000 ton bommen (o.a. cluster-bommen!) waren ge­dropt, bleek het eerste incident een provocatie en het tweede een verzinsel. De Vietnam­oorlog kostte aan ongeveer 2,5 miljoen burgers het leven. Met militairen erbij beloopt het dodenaantal onge­veer 4 miljoen. “Johnson moordenaar” of “Kennedy oorlogsmisdadiger” roepen, was en is nog steeds taboe. Poetin een moordenaar of oorlogsmisdadiger noemen, mag wél. 

Van der Hoeven noemt ook de leugen van de couveuseroof in Koeweit (1990), waarmee politiek en publiek draagvlak werd gecreëerd voor operatie Desert Storm. Irakese soldaten zouden in ziekenhuizen in Koeweit baby’s uit hun couveuse hebben gehaald, op de grond gegooid en daar hebben laten sterven. Daar werd voor het Congres en op tv verslag van gedaan door een huilende verpleegster, die later de in de VS wonende dochter Nayirah van de Koeweitse ambassadeur bleek te zijn. Compleet uit de duim gezogen door pr-bureau Hill & Knowlton, dat Nayirah wat acteerlessen had gegeven, en door de regering Bush verspreid en aangegrepen om de oor­log te ontketenen. Zie ook deze uitleg.

Om in 2003 de oorlog tegen Irak te kunnen beginnen, logen Blair en Bush dat Saddam Hoessein beschikte over massavernietigingswapens. De oorlog kostte aan 655.000 Irakese burgers het leven (Van der Hoeven, p. 189). Blair en Bush moordenaars of oorlogs­misdadigers noemen, mag ook niet. Overigens, de Nederlandse regering stuurde in juli 2003 ook militairen naar Irak om de VS en het VK een handje te helpen. Ook toen vaststond dat er geen sprake was geweest van Iraakse massavernietigingswapens, werden die niet teruggetrokken. Heeft de Neder­landse regering zich daardoor niet ook schuldig gemaakt aan oorlogsmisdaden?

Voor het ingrijpen door de NAVO in Kosovo (1999) en het 78 dagen lang bombarderen van Belgrado (met 10 ton verarmd uranium en clusterbommen!) bij wijze van ‘humanitaire interventie’, werd als reden genoemd de genocide op de Albanese Kosovaren door de Serviërs. Daarvoor bleek geen bewijs te bestaan. Volgens de Duitse Generaal b.d. Heinz Loquai, destijds nauw betrokken bij de Kosovo-oorlog, was er geen sprake van. 

In 2019 was Clinton nog steeds trots op zijn beslissing het Kosovaarse bevrijdingsleger UÇK te hulp te  komen. Wat hij en de NAVO toen al moeten hebben geweten (en wat wij niet mochten weten!), is dat het UÇK zich schuldig maakte aan moordpartijen op de Servische minderheid in Kosovo en een maffiose organisatie was die de organen van hun slachtoffers verhan­delde. Inmiddels is Hashim Thaçi, destijds UÇK-leider en vervolgens president van Kosovo, aangeklaagd bij het Internationaal Strafhof. De NAVO wordt, on­danks het illegaal bombarderen van Belgrado en de steun aan de terroristische en maffiose UÇK, in het Westen niettemin gezien als een garantie voor vrede en veiligheid en beschermer van mensenrechten.

Toen Woodrow Wilson in 1916 Amerikaans president werd, voelde de bevolking er niets voor de VS te betrekken bij de oorlog in Europa. Om dat te veranderen, werd de Creel Commission in het leven geroepen, waarin de grootste kranten en de regering samenwerkten om de bevolking om te turnen in “a hysterical, war-mongering population which wanted to destroy everything German”. Zie Noam Chomsky. Ook dit voorbeeld laat zien dat het verschil tussen door de staat beheerde media en media zoals wij die in het Westen hebben, die zich in vrijheid meer of minder richten naar officiële (overheids-)bronnen (Pien van der Hoeven p.219), niet moet worden overdreven.

Nepnieuws, bedacht en verspreid door oorlogszuchtige regerende elites, zo laat ook het voorbeeld van Woodrow Wilson zien, heeft een lange geschie­denis. En die geschiedenis laat veel voorbeelden zien van giftige schadelijke desinformatie die door de Amerikaanse regering, en in haar kielzog door de NAVO, het VK en de EU, werd verspreid. Het is dus onzin om te beweren dat of te doen alsof er alleen door de Russische overheidsmedia gelogen wordt.

Onbegrijpelijk is daarom dat er zo weinig protest gehoord wordt over het van internet weren van Russia Today en Sputnik. Russia Today en Sputnik van het internet weren, lijkt vooral de bedoeling te hebben de talloze leugens van onze eigen regeerders als waarheid te laten afste­ken tegen de retoriek van Poetin. Het optreden van de VS, de NAVO en de EU in de kwestie Oekraïne moet kennelijk worden afgeschilderd als vredelievend en noodzakelijk, zodat er geen gemor is over verhoging van defensie budgetten en het weer invoeren van de dienst­plicht en het volk geest­driftig de herleving van de Koude Oorlog accepteert.